اوکراین مجوز استفاده از موشک‌های دوربرد را دریافت کرد

لارا سلیگمن، مایکل آر. گوردون و الکساندر وارد
وال استریت ژورنال / ۲۲ اکتبر ۲۰۲۵ 

دولت ترامپ یک محدودیت کلیدی در استفاده اوکراین از برخی موشک‌های دوربرد ارائه‌شده توسط متحدان غربی را لغو کرده است. مقامات آمریکایی روز چهارشنبه گفتند، این اقدام به کی‌یف امکان می‌دهد حملات خود به اهداف داخل خاک روسیه را شدت بخشیده و فشار بر کرملین را افزایش دهد.

اوکراین روز سه‌شنبه ۲۱ اکتبر از یک موشک کروز استورم شادو (Storm Shadow) ساخت بریتانیا برای حمله به یک کارخانه تولید مواد منفجره و سوخت موشک در بریانسک روسیه استفاده کرد. ستاد کل نیروهای مسلح اوکراین در شبکه‌های اجتماعی این حمله را یک «ضربه موفق» توصیف کرد که توانست از دفاع هوایی روسیه رد شود.

این تصمیم اعلام‌نشده ایالات متحده برای اجازه استفاده از این موشک در خاک روسیه، پس از انتقال اخیر اختیارات مربوط به حمایت از چنین حملاتی از وزیر دفاع، پیت هگست، در پنتاگون به ژنرال ارشد آمریکایی در اروپا، ژنرال الکسوس گرین‌کویچ، که همچنین فرمانده ناتو است، صورت گرفت.

این تغییر با تلاش‌های رئیس‌جمهور ترامپ در اوایل اکتبر برای فشار بر کرملین جهت مذاکره برای پایان دادن به جنگ همزمان بود، از جمله احتمال تأیید ارسال موشک‌های تاماهاوک ساخت آمریکا با برد بیش از ۱۶۰۰ کیلومتر به کی‌یف. با این حال، ترامپ بعداً از این پیشنهاد عقب‌نشینی کرد.

مقامات آمریکایی اظهار داشتند که انتظار می‌رود اوکراین حملات فرامرزی بیشتری با استفاده از موشک استورم شادو انجام دهد، موشکی که از هواپیماهای اوکراینی شلیک شده و می‌تواند بیش از ۲۹۰ کیلومتر را طی کند. ایالات متحده می‌تواند استفاده اوکراین از استورم شادو را محدود کند، زیرا این موشک‌ها از داده‌های هدف‌گیری آمریکایی استفاده می‌کنند.

یک مقام کاخ سفید در بیانیه‌ای اظهار داشت: «این جنگی است که اگر رئیس‌جمهور ترامپ در قدرت بود، هرگز رخ نمی‌داد، چیزی که خود رئیس‌جمهور پوتین نیز به آن اذعان کرده است، و رئیس‌جمهور ترامپ در تلاش است تا آن را متوقف کند. رئیس‌جمهور همچنین توافقی تاریخی برای اجازه خرید تسلیحات ساخت آمریکا توسط متحدان ناتو امضا کرد.»

پنتاگون به درخواست‌ها برای اظهارنظر پاسخ نداد. ستاد کل اوکراین نیز بلافاصله به درخواست اظهارنظر پاسخ نداد.

استفاده مجدد اوکراین از موشک‌های استورم شادو تغییر اساسی در میدان نبرد ایجاد نمی‌کند. این موشک‌ها برد بسیار کمتری نسبت به تاماهاوک‌های آمریکایی دارند و پیش‌تر نیز برای حمله به اهدافی در روسیه استفاده شده‌اند. اما این موشک‌ها به کی‌یف امکان گسترش حملاتش در داخل خاک روسیه را می‌دهند.

جو بایدن، رئیس‌جمهور سابق، در اواخر دولت خود استفاده اوکراین از موشک‌های استورم شادو و موشک‌های آمریکایی معروف به آتاکمز (Atacms) علیه اهدافی در داخل روسیه را تأیید کرده بود. اما پس از روی کار آمدن ترامپ، پنتاگون رویه‌ای برای بررسی و تأیید حملات فرامرزی با استفاده از موشک‌های آمریکایی یا موشک‌های کشورهای دیگر، از جمله استورم شادو، که به داده‌های هدف‌گیری آمریکایی وابسته هستند، ایجاد کرد.

بر اساس این سازوکار، وزیر دفاع اختیار نهایی برای تأیید استفاده اوکراین از تسلیحات دوربرد غربی برای حمله به روسیه را داشت. به گفته دو مقام آمریکایی، تا این اواخر هیچ حمله‌ای تأیید نشده بود، زمانی که اختیار تأیید این حملات به فرماندهی اروپا بازگردانده شد.

اوکراین همچنین با استفاده از پهپادهای تولید داخل و تعداد محدودی موشک بومی، حملاتی را در عمق خاک روسیه انجام می‌دهد. بسیاری از این حملات علیه پالایشگاه‌های نفت و زیرساخت‌های انرژی روسیه بوده است. وال استریت ژورنال در سپتامبر گزارش داد که ترامپ اجازه اشتراک‌گذاری داده‌های هدف‌گیری، به‌ویژه شامل پالایشگاه‌های نفت، را داده است.

سرهنگ مارتین اودانل، سخنگوی ناتو، گفت: «همان‌طور که نشان داده شده، اوکراین به‌طور باورنکردنی قادر است به اهداف نظامی مشروع در عمق خاک روسیه که جنگ بی‌معنای کرملین را ممکن می‌سازد، حمله کند، جنگی که اقتصاد روسیه را تحت فشار قرار داده و بیش از یک میلیون روس را کشته یا زخمی کرده است. اوکراین نیازی به اجازه ما ندارد.»

ترامپ هفته گذشته ابراز علاقه کرد که دومین نشست با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در بوداپست مجارستان برای بحث درباره پایان جنگ برگزار شود، اما مذاکرات بین دو دولت به‌سرعت متوقف شد. ترامپ روز سه‌شنبه گفت چنین نشستی «اتلاف وقت» خواهد بود. مارک روته، دبیرکل ناتو، قرار است روز چهارشنبه با ترامپ در کاخ سفید دیدار کند.

سناتور آنگوس کینگ (مستقل از ایالت مین)، که صبح چهارشنبه به مدت یک ساعت با روته دیدار کرد، گفت که ارسال تاماهاوک‌ها دست اوکراین را در برابر پوتین تقویت می‌کند، اما ایالات متحده باید بتواند بر اهداف مورد حمله کی‌یف نظارت داشته باشد.

او به خبرنگاران گفت: «اگر بتوانیم بر هدف‌گیری کنترل داشته باشیم، به‌گونه‌ای که فقط تأسیسات نظامی و تأسیسات پشتیبانی‌کننده از حمله به اوکراین هدف قرار گیرند، فکر می‌کنم این بخشی مؤثر در متقاعد کردن پوتین به این خواهد بود که او این جنگ را نخواهد برد.»

به گفته فردی آگاه از مذاکرات، تصمیم برای لغو محدودیت استفاده از استورم شادو پیش از دیدار ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، با ترامپ در کاخ سفید در هفته گذشته گرفته شد. زلنسکی به دنبال تاماهاوک‌ها بود که در صورت تأمین به تعداد کافی، قدرت حمله دوربرد کی‌یف را به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌داد. رد درخواست توسط ترامپ اهرم مذاکراتی غرب با مسکو را محدود کرده است، به گفته تحلیلگران.

ایالات متحده اخیراً فروش ۳۳۵۰ موشک هواپرتاب با برد گسترده (ERAM) به اوکراین را تأیید کرده است که می‌توانند بین ۲۴۰ تا ۴۵۰ کیلومتر را طی کنند. دولت بایدن همچنین موشک‌های سطح به سطح آتاکمز با برد نزدیک به ۳۲۰ کیلومتر را ارائه کرده بود، اما این موشک‌ها از زمان بازگشت ترامپ به کاخ سفید علیه اهدافی در داخل روسیه استفاده نشده‌اند.

اوکراین ذخیره محدودی از موشک‌های آتاکمز (سامانه‌های موشکی تاکتیکی ارتش) دارد. دولت ترامپ هنوز اعلام نکرده است که آیا حاضر به ارسال تعداد بیشتری است یا اینکه فرماندهی اروپا استفاده از آن‌ها را تأیید خواهد کرد.

بیانیه مشترکی از رهبران اروپایی و زلنسکی در روز سه‌شنبه متعهد شد که «فشار بر اقتصاد و صنعت دفاعی روسیه» تا زمانی که پوتین «آماده صلح شود» افزایش یابد.