ترامپ: روسیه برای صلح ۵۰ روز فرصت دارد

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، روز دوشنبه اعلام کرد که سلاح‌های جدیدی به اوکراین ارسال خواهد کرد و تهدید کرد که در صورت عدم توافق روسیه برای صلح ظرف ۵۰ روز، خریداران صادرات روسیه را با تحریم‌های ثانویه هدف قرار خواهد داد. این تغییر عمده در سیاست خارجی آمریکا ناشی از ناامیدی از مسکو است.

ترامپ در کاخ سفید، در کنار مارک روته، دبیرکل ناتو، به خبرنگاران گفت که از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، ناامید شده است. او اعلام کرد که میلیاردها دلار سلاح به اوکراین ارسال خواهد شد.

ترامپ گفت: «ما سلاح‌های پیشرفته‌ای تولید خواهیم کرد و آن‌ها به ناتو ارسال می‌شوند.» او افزود که متحدان ناتو هزینه این سلاح‌ها را پرداخت خواهند کرد.

این سلاح‌ها شامل موشک‌های دفاع هوایی پاتریوت است که اوکراین به‌ شدت برای دفاع از شهرهای خود در برابر حملات هوایی روسیه به آن‌ها نیاز دارد.

ترامپ اظهار داشت: «این مجموعه کاملی از سامانه‌ها و باتری‌هاست. برخی از آن‌ها به‌زودی، ظرف چند روز، ارسال خواهند شد... چند کشور که سامانه‌های پاتریوت دارند، آن‌ها را با سامانه‌های موجود جایگزین خواهند کرد.» او افزود که برخی یا تمام ۱۷ سامانه پاتریوت سفارش‌شده توسط کشورهای دیگر می‌توانند به‌سرعت به اوکراین ارسال شوند.

تهدید او به اعمال تحریم‌های ثانویه علیه روسیه، در صورت اجرا، تغییر بزرگی در سیاست تحریم‌های غربی خواهد بود. قانون‌گذاران هر دو حزب در آمریکا در حال پیشبرد لایحه‌ای هستند که چنین اقداماتی را مجاز می‌کند و کشورهای خریدار نفت روسیه را هدف قرار می‌دهد.

طی بیش از سه سال جنگ، کشورهای غربی بخش عمده روابط مالی خود با مسکو را قطع کرده‌اند، اما از اقداماتی که فروش نفت روسیه به دیگر کشورها را محدود کند، خودداری کرده‌اند. این امر به مسکو اجازه داده است صدها میلیارد دلار از صادرات نفت به کشورهایی مانند چین و هند درآمد کسب کند.

ترامپ گفت: «ما تعرفه‌های ثانویه اعمال خواهیم کرد. اگر ظرف ۵۰ روز توافقی حاصل نشود، بسیار ساده است، تعرفه‌ها ۱۰۰ درصد خواهند بود.»

یک مقام کاخ سفید توضیح داد که منظور ترامپ، تعرفه‌های ۱۰۰ درصدی بر کالاهای روسی و همچنین تحریم‌های ثانویه بر کشورهای خریدار صادرات روسیه است.

دوره تنفس ۵۰ روزه

با این حال، اعلام دوره تنفس ۵۰ روزه توسط ترامپ با استقبال سرمایه‌گذاران در روسیه مواجه شد، جایی که ارزش روبل پس از کاهش اولیه بهبود یافت و بازارهای سهام رشد کردند.

آرتیوم نیکولایف، تحلیلگر شرکت اطلاعات مالی اینوست ارا، گفت: «ترامپ پایین‌تر از انتظارات بازار عمل کرد. او ۵۰ روز فرصت داد تا رهبری روسیه پیشنهادی ارائه دهد و مسیر مذاکره را تمدید کند. علاوه بر این، ترامپ معمولاً چنین ضرب‌الاجل‌هایی را به تعویق می‌اندازد.»

ترامپ که امسال با وعده پایان سریع جنگ به قدرت بازگشته بود، گفت که این تغییر سیاست ناشی از افزایش ناامیدی از پوتین است که به گفته او، درباره صلح صحبت کرده اما همچنان به شهرهای اوکراین حمله می‌کند.

او گفت: «ما احتمالاً چهار بار به توافق نزدیک شدیم، اما سپس توافق به نتیجه نرسید، چون همان شب بمب‌ها پرتاب می‌شدند و ما می‌گفتیم که هیچ توافقی در کار نیست.»

ترامپ از زمان بازگشت به کاخ سفید، به دنبال آشتی با مسکو بوده و چندین بار با پوتین گفت‌وگو کرده است. دولت او از سیاست‌های حامی اوکراین، مانند حمایت از عضویت کی‌یف در ناتو و درخواست خروج کامل روسیه از خاک اوکراین، عقب‌نشینی کرده است.

اما تاکنون، پوتین پیشنهاد آتش‌بس بی‌قیدوشرط ترامپ را که به‌سرعت از سوی کی‌یف تأیید شد، نپذیرفته است. در روزهای اخیر، روسیه صدها پهپاد برای حمله به شهرهای اوکراین به کار برده است.

ترامپ هفته گذشته با ابراز ناامیدی گفت: «ما با حرف‌های بی‌معنی زیادی از سوی پوتین روبه‌رو هستیم.»

سفر کیت کلوگ، فرستاده ترامپ به کی‌یف

صبح دوشنبه، ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، با کیت کلوگ، فرستاده ترامپ، دیدار کرد. زلنسکی گفت که درباره «مسیر صلح و کارهایی که می‌توانیم برای نزدیک‌تر کردن آن با هم انجام دهیم» صحبت کرده‌اند، از جمله «تقویت دفاع هوایی اوکراین، تولید مشترک و خرید تسلیحات دفاعی با همکاری اروپا.»

کمی پس از گفت‌وگوهای زلنسکی با کلوگ، در کی‌یف هشدار حمله هوایی اعلام شد.

در خبر دیگری، زلنسکی روز دوشنبه اعلام کرد که دنیس شمیهال، نخست‌وزیر قدیمی خود را با یولیا سویری‌دنکو، معاون اول او، جایگزین خواهد کرد تا «تحولی در قوه مجریه» ایجاد شود. این انتصاب نیازمند تأیید پارلمان است.

سویری‌دنکو، ۳۹ ساله، اقتصاددان است و پیش‌تر به‌عنوان وزیر توسعه اقتصادی و تجارت و معاون دفتر زلنسکی خدمت کرده بود. او نقش کلیدی در مذاکرات بین کی‌یف و واشنگتن درباره توافق مواد معدنی ایفا کرده است.

روسیه که تهاجم تمام‌عیار خود را در فوریه ۲۰۲۲ آغاز کرد، حدود یک‌پنجم خاک اوکراین را در کنترل دارد. نیروهایش در شرق اوکراین به‌آرامی در حال پیشروی هستند و مسکو هیچ نشانه‌ای از کنار گذاشتن اهداف اصلی جنگ خود نشان نداده است.