نگاهی به یک هفته حملات اسرائیل به ایران

خبرگزاری حقوق بشری هرانا

امروز ـــ جمعه  ۳۰ خرداد ـــ هفتمین روز از درگیری نظامی میان ایران و اسرائیل است. در جریان حملات امروز دست‌کم دو تن کشته شدند. با احتساب آمار روز جاری، شمار کل جان‌باختگان و مجروحان از بامداد جمعه ۲۳ خرداد تاکنون به ۲۶۹۴ تن رسیده است.این آمار شامل ۶۵۷ کشته و ۲۰۳۷ مجروح است.

طی یک هفته گذشته، حملات اسرائیل به ۲۱ استان کشور گسترش یافته و زندگی روزمره میلیون ها ایرانی را با اختلال جدی مواجه کرده است. از نظام بانکی و حمل‌ونقل تا ارتباطات و خدمات درمانی دچار اختلال هستند. شهروندان با کمبود کالا، صف، جیره‌بندی و اضطراب عمومی مواجه‌اند. در این میان، مهاجران افغان، بیماران، سالمندان و حتی حیوانات خانگی از آسیب‌های بحران در امان نمانده‌اند. همزمان، بازداشت‌های امنیتی، اختلال گسترده و قطعی اینترنت، حملات سایبری و نبود اطلاع‌رسانی شفاف، بر فضای بی‌اعتمادی و نگرانی افزوده است.

ابعاد جغرافیایی و سیر رویدادها

در روز نخست حملات، شماری از زیرساخت‌ها و تأسیسات در استان‌های تهران، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، اصفهان، ایلام، کرمانشاه، مرکزی، همدان، فارس، خوزستان و کردستان مورد هدف قرار گرفتند.

این حملات در روز دوم، استان های لرستان، کرمانشاه، آذربایجان شرقی، البرز، زنجان، همدان، تهران، بوشهر، قزوین، فارس، خوزستان، گیلان، هرمزگان، اصفهان و آذربایجان غربی را در بر گرفت.

در سومین روز، اسرائیل به استان‌های تهران، البرز، اصفهان، کرمانشاه، فارس، البرز و خراسان رضوی حمله کرد.

در ادامه حملات نظامی اسرائیل به خاک ایران برای چهارمین روز متوالی، تعدادی از زیرساخت‌های انرژی، تأسیسات نظامی و اماکن مسکونی در استان های ایلام، کرمانشاه، تهران، قم، همدان، خوزستان، زنجان، البرز، مرکزی، آذربایجان شرقی، کردستان و فارس هدف قرار گرفتند.

در پنجمین روز از حملات، استان‌های تهران، اصفهان، آذربایجان شرقی، البرز، مرکزی، قزوین، خوزستان، هرمزگان، آذربایجان غربی، خراسان رضوی، کردستان، کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، همدان، بوشهر و کرمان شاهد تداوم حملات ارتش اسرائیل بودند. در این روز سخنگوی جمعیت هلال احمر بدون اشاره به اسامی استان هایی که مورد حمله قرار گرفتند، گفت: “از ابتدای حملات اسرائیل تاکنون ۲۱ استان درگیر شده اند.”

روز گذشته نیز هرانا با انتشار گزارشی دیگر به ششمین روز از حملات اسرائیل به ایران پرداخت. بر اساس این گزارش، روز چهارشنبه ۲۸ خردادماه شماری از زیرساخت‌ها و تأسیسات در استان‌های زنجان، فارس، تهران، اصفهان، همدان، البرز، آذربایجان شرقی، سمنان، کرمانشاه، مازندران، خوزستان، ایلام، قم، بوشهر، گیلان و قزوین، مورد حمله قرار گرفتند. مطابق روزهای قبل تهران همچنان در صدر حملات قرار داشت.
امروز پنجشنبه ۲۹ خردادماه، درگیری نظامی ایران و اسرائیل به هفتمین روز خود رسید، در این روز زیرساخت‌ها و تأسیسات در استان های مرکزی، اصفهان، تهران، فارس، البرز، کرمانشاه، کرمان و لرستان مورد حمله ارتش اسرائیل قرار گرفتند.

تجهیزات نظامی و گستردگی حملات

طی سه روز نخست درگیری‌ها، ارتش اسرائیل اعلام کرد که فقط در سه روز نخست بیش از ۷۲۰ حمله هوایی انجام داده و در مجموع بیش از ۶۰ نقطه را مورد هدف قرار داده است. این کشور در روز پنجم حملات مدعی شد طی سه موج جدید حمله، به دست کم ۴۰ هدف حمله کرده است.

در تحقیقات گروههای حقوق بشری موضوع تناسب در قوانین جنگ اهمیت ویژه ای دارد، این تناسب در ابعاد مختلف از جمله تناسب اهداف و سلاح ها نیز مهم است. بر اساس اطلاعات گردآوری شده از منابع معتبر، ارتش اسرائیل در حمله خود از سلاحهای زیر بهره برده است:

۱. Harop (هاروپ) – پهپاد انتحاری : پهپاد انتحاری ساخت صنایع هوافضای اسرائیل  (IAI) است که قادر است تا مدت طولانی در آسمان باقی بماند و با شناسایی اهدافی چون رادارها یا سامانه‌های پدافندی، خود را به آن‌ها بکوبد. در این عملیات برای کور کردن سامانه‌های راداری ایران به‌کار رفته است.

۲. Harpy (هارپی) – پهپاد ضد رادار: نوع قدیمی‌تری از پهپادهای ضد رادار است که به‌طور خودکار به‌دنبال سیگنال‌های راداری می‌گردد و به‌محض شناسایی، به آن حمله می‌کند. از این پهپاد برای انهدام رادارهای مستقر در سامانه‌های موشکی ایران استفاده شد.

۳. F-35I Adir (آدیر) – جنگنده پنهان‌کار چندمنظوره: نسخه سفارشی اسرائیلی از جنگنده نسل پنجمی F-35 آمریکا که با سامانه‌های بومی الکترونیکی تجهیز شده است. به‌دلیل قابلیت پنهانکاری، رهبری موج اول حملات را برعهده داشت و اهدافی چون مراکز فرماندهی، سامانه‌های پدافند و تاسیسات هسته‌ای را هدف قرار داد.

۴. F-15I Ra’am (رعام) – جنگنده تهاجمی دوربرد: جنگنده‌ای دو موتوره با قابلیت حمل مقادیر زیاد تسلیحات سنگین که عمدتاً برای حمل بمب‌های سنگرشکن مانند GBU-28 به‌کار رفت. این جنگنده در حمله به تاسیسات زیرزمینی ایران از جمله نطنز نقش کلیدی داشت.

۵. F-16I Sufa (سوفا) – جنگنده چندمنظوره: نسخه ارتقاء یافته F-16D آمریکایی است که قابلیت پرواز برد بلند و حمل تسلیحات هوشمند متعددی دارد. در این عملیات با حمل بمب‌هایی چون SPICE و JDAM به اهدافی مانند پایگاه‌های نظامی، سکوی موشکی و زیرساخت‌های ارتباطی حمله کرد.

۶. Delilah (دلیلا) – موشک کروز هواپایه: موشک دوربردی است که می‌تواند در منطقه هدف پرواز کند و منتظر شناسایی دقیق هدف باقی بماند. این قابلیت باعث می‌شود برای هدف قرار دادن تجهیزات متحرک یا پنهان‌شده مانند سامانه‌های رادار یا خودروهای فرماندهی مؤثر باشد.

۷. Rampage (رمپیج) – موشک هواسطح مافوق صوت: موشکی دقیق و سریع ساخت شرکت Elbit Systems اسرائیل است که برای هدف قرار دادن زیرساخت‌های استراتژیک مانند پناهگاه‌ها، کارخانه‌های موشک‌سازی و انبارهای مهمات به‌کار می‌رود. سرعت زیاد آن موجب دشوار شدن رهگیری توسط پدافند می‌شود.

۸. Blue Sparrow (بلو اسپارو) – موشک بالستیک پرتاب‌شونده از هوا: در اصل یک موشک آزمایشی برای شبیه‌سازی تهدیدات بالستیکی بوده، اما شواهد میدانی نشان می‌دهد اسرائیل از آن به‌صورت عملیاتی برای هدف قرار دادن زیرساخت‌های استراتژیک استفاده کرده است.

۹. LORA (لورا) – موشک بالستیک کوتاه‌برد: موشکی زمین‌پایه با برد ۴۰۰ کیلومتر که برای هدف قرار دادن اهداف ثابت با دقت بالا  (کمتر از ۱۰ متر) طراحی شده است. در آغاز عملیات، اسرائیل از این موشک برای انهدام زیرساخت‌های کلیدی در غرب ایران استفاده کرد.

۱۰. SPICE-1000/2000 – بمب هدایت‌شونده گلاید: کیت‌های هدایت هوشمند هستند که بمب‌های سقوط ‌آزاد را به بمب‌های دقیق هدایت‌شونده با قابلیت قفل روی تصویر هدف تبدیل می‌کنند. در حمله به تاسیسات حساس ایران از این بمب‌ها استفاده گسترده شد.

۱۱. JDAM – بمب هدایت‌شونده با GPS:کیت‌های ساخت آمریکا هستند که به بمب‌های معمولی امکان هدایت دقیق با GPS را می‌دهند. اسرائیل از انواع مختلف این بمب‌ها برای حمله به اهداف ثابت استفاده کرده است.

۱۲. GBU-39 SDB – بمب کوچک هدایت‌شونده: بمب‌هایی کوچک با دقت بالا هستند که به‌واسطه اندازه کوچکشان قابلیت حمل همزمان چندین عدد در یک جنگنده را دارند. برای حمله به اهدافی با احتمال تلفات جانبی بالا مناسب‌اند.

۱۳. GBU-28 – بمب سنگرشکن: بمب ۵۰۰۰ پوندی با قابلیت نفوذ تا چندین متر در بتن مسلح و خاک که برای هدف قرار دادن پناهگاه‌های زیرزمینی به‌کار می‌رود. در حمله به نطنز از این بمب‌ها استفاده شده است.

۱۴. Spike ATGM (اسپایک) – موشک ضد زره هدایت‌شونده: یک موشک ضد تانک پیشرفته ساخت شرکت Rafael اسرائیل است که قابلیت شلیک و فراموشی (fire-and-forget) دارد. این موشک با استفاده از هدایت تصویری و حرارتی، قادر است اهداف زرهی، خودروهای نظامی و حتی استحکامات سبک را با دقت بالا هدف قرار دهد. در این عملیات از مدل‌های دوربرد آن برای نابودی خودروها و ساختمان ها استفاده شده است.

آخرین آمار از تلفات و خسارات انسانی تا این لحظه

از زمان شروع حملات اسرائیل به ایران صدها شهروند نظامی یا غیرنظامی کشته یا زخمی شدند. نظامی یا غیرنظامی بودن شمار قابل‌توجهی از قربانیان انسانی مورد اشاره در این گزارش، همچنان در دست بررسی است.

سخنگوی وزارت بهداشت اعلام کرد که از آغاز درگیری‌های نظامی میان ایران و اسرائیل بیش از ۲۵۰۰ نفر از مجروحان در بیمارستان‌های دولتی و دانشگاهی پذیرش شده‌اند. به گفته حسین کرمانپور، از این تعداد، حدود ۱۶۰۰ نفر به صورت سرپایی درمان و نزدیک به ۵۰۰ نفر کماکان در مراکز درمانی بستری هستند. همچنین، طبق آمار اعلام‌شده، تاکنون ۳۸۰ عمل جراحی تخصصی بر روی مجروحان انجام شده است.

این مقام مسئول در خصوص تعداد کشته شدگان و نظامی بودن یا غیرنظامی بودن آنان اظهار نظری نکرد.

آمار خبرگزاری هرانا که متکی به شبکه داوطلبان و سایر گروههای غیردولتی است، با اندکی تفاوت با توجه به آخرین بروزرسانی های حاصل دریافت اسناد جدید مربوط به تلفات روزهای گذشته و همینطور در نظر گرفتن دو کشته شده نظامی امروز در شهر ابهر استان زنجان به شرح زیر است:

غیرنظامیان:
کشته‌شده: ۲۶۳
مجروح: ۳۳۵

نظامیان:
کشته‌شده: ۱۶۴
مجروح: ۱۲۶

نامشخص:
کشته‌شده: ۲۳۰
مجروح: ۱۵۷۶

کل کشته‌شدگان: ۶۵۷
کل مجروحان: ۲۰۳۷
مجموع تلفات انسانی: ۲۶۹۴ نفر