ایران برای آتش‌بس به همسایگان عرب مراجعه کرد

خبرگزاری رویترز

منابع می‌گویند ایران از طریق کشورهای عرب خلیج فارس به دنبال فشار آمریکا بر اسرائیل برای آتش‌بس بوده است

دو منبع ایرانی و سه منبع منطقه‌ای روز دوشنبه به رویترز گفتند که تهران از قطر، عربستان سعودی و عمان خواسته است تا دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا را تحت فشار قرار دهند تا از نفوذ خود بر اسرائیل برای موافقت با آتش‌بس فوری با ایران در ازای انعطاف‌پذیری ایران در مذاکرات هسته‌ای استفاده کند.

رهبران کشورهای عرب خلیج فارس و دیپلمات‌های ارشد آنها تمام آخر هفته تلفنی با یکدیگر، با تهران، واشنگتن و فراتر از آن، صحبت کردند تا از گسترش بزرگترین رویارویی بین دشمنان دیرینه اسرائیل و ایران جلوگیری کنند.

یکی از منابع ایرانی گفت که ایران مایل است در صورت دستیابی به آتش‌بس در مذاکرات هسته‌ای انعطاف‌پذیر باشد.

یک منبع نزدیک به مقامات دولتی در خلیج فارسی به رویترز گفت که کشورهای خلیج فارس عمیقاً نگران خارج شدن درگیری از کنترل هستند.

این منبع  گفت که قطر، عمان و عربستان سعودی همگی از واشنگتن درخواست کرده‌اند که اسرائیل را برای موافقت با آتش‌بس و از سرگیری مذاکرات با تهران برای توافق هسته‌ای تحت فشار قرار دهد.

یک منبع منطقه‌ای و یک مقام رسمی که در جریان ارتباطات ایران با کشورهای عرب خلیج فارس قرار دارد، گفت که تهران برای میانجیگری جهت بازگشت به مذاکرات هسته‌ای با قطر و عمان تماس گرفته است، اما اصرار دارد که ابتدا آتش‌بس با اسرائیل برقرار شود.

این مقام رسمی گفت که ایران به عمان و قطر روشن کرده است که در حالی که مورد حمله قرار دارد، مذاکره نخواهد کرد و تنها پس از پایان پاسخ به حملات اسرائیل، مذاکرات جدی را آغاز خواهد کرد.

وزارت امور خارجه ایران بلافاصله برای پاسخ به درخواست رویترز برای اظهار نظر در دسترس نبود. وزارت امور خارجه قطر، وزارت اطلاعات عمان، دفتر رسانه‌های بین‌المللی عربستان سعودی، کاخ سفید و وزارت امور خارجه ایالات متحده بلافاصله به درخواست‌های اظهار نظر پاسخ ندادند.

دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، به درخواست اظهار نظر پاسخی نداد.

تساحی هانگبی، مشاور امنیت ملی اسرائیل، روز دوشنبه در مصاحبه با رادیو ارتش گفت: «برای این کار کمی زود است. شما به جنگ نمی‌روید و سه روز بعد به دنبال پایان دادن به آن باشید.»

اسرائیل صبح جمعه ۱۳ ژوئن / ۲۳ خرداد، حمله‌ای غافلگیرانه به ایران انجام داد که منجر به نابودی رده‌های بالای فرماندهی نظامی ایران و آسیب به سایت‌های هسته‌ای آن کشور شد و می‌گوید این کارزار با هدف اعلام شده‌ی از بین بردن توانایی تهران برای توسعه سلاح هسته‌ای، ادامه خواهد یافت.

ایران اصرار دارد که برنامه هسته‌ای‌اش غیرنظامی است، نه نظامی.

تلاش برای از سرگیری مذاکرات

یک منبع منطقه‌ای دیگر گفت عمان، میانجی گفت‌وگو میان تهران و واشنگتن، در حال تهیه پیش‌نویس پیشنهاد آتش‌بس است که برای از سرگیری مذاکرات بین ایالات متحده و ایران در مورد برنامه هسته‌ای ایران طراحی شده است.

ششمین دور مذاکرات ایالات متحده و ایران که قرار بود یکشنبه گذشته در مسقط برگزار شود، اما یک روز پس از حملات غافلگیرانه اسرائیل به ایران، لغو شد.

منابع منطقه‌ای به رویترز گفتند که پیش‌نویس عمان از ایالات متحده می‌خواهد که تعلیق غنی‌سازی هسته‌ای ایران را حداقل برای یک تا سه سال بپذیرد و در عین حال اجازه بازرسی‌های دقیق توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) را بدهد.

هدف از این توافق پیشنهادی، ایجاد اعتماد است تا ایران بتواند اورانیوم را تا خلوص ۳.۶۷ درصد غنی‌سازی کند و به یک کنسرسیوم بین‌المللی اورانیوم اجازه دهد در برنامه ایران مشارکت داشته باشد.

این پیشنهاد با آنچه یکی از منابع ایرانی گفته است که تهران در صورت موافقت اسرائیل با آتش‌بس فوری می‌تواند بپذیرد، همپوشانی دارد: تعلیق یک ساله غنی‌سازی اورانیوم، دسترسی کامل بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و اقدامات اعتمادساز.

در عوض، منبع ایرانی گفت که ایران انتظار دارد ایالات متحده حق آن را برای داشتن یک برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز به رسمیت بشناسد و تحریم‌ها را لغو کند.

دو منبع ایرانی گفتند که تهران همچنین از ترکیه خواسته است تا از ترامپ درخواست کمک کند و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، موافقت کرده است که هم با ترامپ و هم با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، صحبت کند. مشخص نیست که آیا روسیه نقش دیپلماتیک گسترده‌تری ایفا خواهد کرد یا خیر.

دفتر رئیس جمهور ترکیه بلافاصله به درخواست اظهار نظر پاسخ نداد.

ایران قول داده است که در تلافی حملات اسرائیل، “دروازه‌های جهنم را باز کند”، اما دو منبع ایرانی گفتند که تهران همچنین تمایل خود را برای توقف حملات خود در صورت توقف حملات اسرائیل اعلام کرده است.

یکی از منابع ایرانی گفت، تهران به دلیل نگرانی از گسترش جنگ در سراسر منطقه و پیامدهایی که می‌تواند برای دهه‌ها ادامه داشته باشد، در پیگیری آتش‌بس جدی است.