طرح آمریکا برای آتش‌بس ۶۰ روزه در غزه

به گزارش رویترز، طرح پیشنهادی آمریکا برای غزه که روز جمعه مشاهده شد، شامل آتش‌بس ۶۰ روزه و آزادی ۲۸ گروگان اسرائیلی (زنده و فوت‌شده) در هفته اول، در ازای آزادی ۱۲۳۶ زندانی فلسطینی و تحویل بقایای ۱۸۰ فلسطینی فوت‌شده است.

این سند که تضمین آن بر عهده دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، و میانجیگران مصر و قطر است، شامل ارسال کمک‌های بشردوستانه به غزه بلافاصله پس از امضای توافق آتش‌بس توسط حماس می‌شود. این کمک‌ها از طریق سازمان ملل، هلال احمر و دیگر کانال‌های مورد توافق توزیع خواهد شد.

روز پنج‌شنبه، کاخ سفید اعلام کرد اسرائیل با پیشنهاد آتش‌بس آمریکا موافقت کرده است. رسانه‌های اسرائیلی گزارش دادند که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، به خانواده‌های گروگان‌های دربند در غزه گفته است که اسرائیل توافق ارائه‌شده توسط استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ برای خاورمیانه، را پذیرفته است.

گروه حماس به رویترز اعلام کرد که در حال بررسی این طرح است و پاسخ خود را روز جمعه یا شنبه اعلام خواهد کرد.

بر اساس این طرح، حماس باید ۳۰ نفر از ۵۸ گروگان باقی‌مانده اسرائیلی را پس از برقراری آتش‌بس آزاد کند. همچنین اسرائیل متعهد شده است که به محض اجرایی شدن آتش‌بس، تمامی عملیات نظامی خود در غزه را متوقف کند و نیروهای ارتش اسرائیل به‌تدریج از منطقه خارج خواهند شد.

اختلافات عمیق و موانع پیشین

اختلافات عمیق میان حماس و اسرائیل تاکنون تلاش‌ها برای احیای آتش‌بسی که در ماه مارس فروپاشید را ناکام گذاشته است. اسرائیل خواستار خلع سلاح کامل حماس، انحلال این گروه به‌عنوان یک نیروی نظامی و حاکمیتی، و آزادی تمامی ۵۸ گروگان باقی‌مانده در غزه پیش از پایان جنگ شده است. در مقابل، حماس با رد درخواست خلع سلاح، خواستار خروج کامل نیروهای اسرائیلی از غزه و تعهد اسرائیل به پایان جنگ است.

اسرائیل عملیات خود در غزه را در واکنش به حمله حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ در جنوب اسرائیل آغاز کرد که بر اساس آمار اسرائیلی، حدود ۱۲۰۰ نفر کشته و ۲۵۱ نفر به‌عنوان گروگان به غزه منتقل شدند. عملیات نظامی بعدی اسرائیل، به گفته مقامات بهداشتی غزه، تاکنون بیش از ۵۴,۰۰۰ فلسطینی را کشته و این منطقه را ویران کرده است.

فشارهای فزاینده بین‌المللی

اسرائیل تحت فشار فزاینده بین‌المللی قرار گرفته و بسیاری از کشورهای اروپایی که معمولاً از انتقاد صریح از اسرائیل خودداری می‌کردند، خواستار پایان جنگ و تلاش گسترده برای کمک‌رسانی شده‌اند.

استیو ویتکاف روز چهارشنبه به خبرنگاران گفت که واشنگتن در حال نهایی کردن یک “برگه شرایط جدید” برای آتش‌بس بین طرفین درگیری است. او افزود: «احساس بسیار خوبی نسبت به دستیابی به یک راه‌حل بلندمدت، آتش‌بس موقت و یک راه‌حل صلح‌آمیز برای این درگیری دارم.»

بر اساس این طرح، آتش‌بس ۶۰ روزه در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات برای آتش‌بس دائمی قابل تمدید است.

سامی ابوزهری، مقام ارشد حماس، روز پنج‌شنبه اظهار داشت که شرایط این پیشنهاد منعکس‌کننده موضع اسرائیل است و تعهدی برای پایان جنگ، خروج نیروهای اسرائیلی یا ارسال کمک‌های مورد تقاضای حماس ندارد.

تلاش‌های کمک‌رسانی و چالش‌ها

بنیاد بشردوستانه غزه، یک نهاد خصوصی مورد حمایت آمریکا و تأیید اسرائیل، روز پنج‌شنبه توزیع کمک‌های خود را به سومین سایت در غزه گسترش داد. این گروه که از سوی سازمان ملل و دیگر گروه‌های امدادی به دلیل ناکافی و ناقص بودن مورد انتقاد قرار گرفته، این هفته عملیات خود را در غزه آغاز کرد. سازمان ملل اعلام کرده ۲ میلیون نفر پس از محاصره ۱۱ هفته‌ای اسرائیل بر ورود کمک‌ها، در معرض خطر قحطی قرار دارند.

آغاز این عملیات روز سه‌شنبه با صحنه‌های پرهرج‌ومرج همراه بود، زیرا هزاران فلسطینی به نقاط توزیع هجوم بردند و پیمانکاران امنیتی خصوصی را مجبور به عقب‌نشینی کردند. این شروع پرتنش، فشارهای بین‌المللی بر اسرائیل برای افزایش ورود غذا و توقف درگیری‌ها در غزه را افزایش داده است. بنیاد بشردوستانه غزه تاکنون حدود ۱.۸ میلیون وعده غذایی تأمین کرده و قصد دارد در هفته‌های آینده سایت‌های بیشتری را افتتاح کند.

سامیه نخّول و حاتم ماهر / خبرگزاری رویترز / ۳۰ مه ۲۰۲۵