واکنش‌ها به جایزه نخل طلای جعفر پناهی

* نرگس محمدی، فعال حقوق بشر و برنده جایزه صلح نوبل نوشت: «جعفر پناهی کارگردان شجاع و برجسته ایرانی برنده نخل طلایی شد. او نه با یک تصادف ساده که در روندی خستگی ناپذیر برای تعمیق مفاهیمی انسانی و حقوق بشری در این جایگاه ممتاز ایستاده است. به ملت ایران به سرزمین پر افتخارمان و به جعفر پناهی تبریک می‌گویم. مبارک و بیش باد.»

* مهدی محمودیان، کنشگر سیاسی زندانی، در پیام تبریکی از زندان اوین نوشت: «دریافت نخل طلا برای «یک تصادف ساده» فقط یک افتخار سینمایی نیست؛ پیروزی حقیقت است بر سانسور، مقاومت است.»
محمودیان نوشت: «استاد پناهی عزیز؛ دریافت نخل طلا برای «یک تصادف ساده» فقط یک افتخار سینمایی نیست؛ پیروزی حقیقت است بر سانسور، مقاومت است در برابر خاموشی، و اثباتی‌ست بر اینکه تصویر، حتی اگر در پستو ساخته شود، می‌تواند بر فراز جهان بدرخشد.
در روزهایی که هنوز در زندانم، این خبر برایم مثل روزنه‌ای از نور بود در میان دیوارهای بسته. افتخار همکاری هرچند اندک با استاد بزرگی چون شما در این فیلم، یکی از ارزشمندترین تجربه‌های زندگی‌ام بوده؛ روایتی که از دل شما در زندان آمد و حالا صدای کسانی‌ست که خاموش‌شان می‌خواهند.
استاد عزیز، تو فقط نخل طلا را نگرفتی، دل بسیاری از ما را هم بردی.
به تو، به تیم بی‌نظیر فیلم، و به همه‌ کسانی که هنوز ایمان دارند روایت انسان، حتی اگر ساده باشد، بی‌انتهاست — صمیمانه تبریک می‌گویم.»

* حامد اسماعیلیون، فعال سیاسی و نویسنده ضمن تبریک به آقای پناهی، او را «قهرمان واقعی» خواند و نوشت: « او با موانع بزرگی چون سرکوب، اختناق و سانسور روبرو بوده است. شجاعت او الهام‌بخش همه‌ی کسانی است که برای عدالت و آزادی می‌جنگند، و هم‌زمان هشداری است به آنان که در پیِ سازش با مستبدان هستند.»
آقای اسماعیلیون افزود: «جعفر پناهی با پیروزی‌اش در جشنواره‌ی کن امسال ثابت کرد که اراده و عزم راسخ، قوی‌ترین سلاح‌ها در برابر استبداد هستند.»

* مسیح علی‌نژاد، کنشگر سیاسی و حقوق زنان نیز نوشت: «تبریک به جعفر پناهی، کسی که به جای ایستادن کنار حکومت، ایستادن کنار مردم را انتخاب کرد و هزینه‌اش را هم داد و حالا با افتخار نخل طلای جشنواره کن ۲۰۲۵ را از آن خود کرد. سینمایی که به عادی سازی یک حکومت جنایتکار کمک کند سینمای مردمی نیست. اما از سینماگران مستقل باید حمایت کرد.»

* رضا پهلوی، فرزند آخرین شاه ایران خطاب به جعفر پناهی نوشت: « کسب نخل طلای کن افتخار بزرگی نه فقط برای شما بلکه برای کشور ما ایران است. کسب این جایزه ارزشمند را به جنابعالی و همکاران‌تان شادباش می‌گویم.»
او افزود: «خواست آزادی ایران که شما در سخنان خود پس از دریافت این جایزه بیان کردید، همه آن چیزی است که ایرانیان یکصدا و متحد برای دستیابی به آن با جمهوری اسلامی مبارزه می‌کنند. آرزومند روزی هستم که شما -و همه سینماگران ایرانی- بتوانید در کشور خود آزادانه و به دور از هر گونه ممنوعیت و سانسور فیلم بسازید.»

* محمدعلی ابطحی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و معاون سابق محمد خاتمی در زمان ریاست‌جمهوری نیز به کسب نخل طلای جشنواره کن را به آقای پناهی تبریک گفت و نوشت: « آقای جعفر پناهی عزیز، اهدای نخل طلایی جشنواره کن مبارک شما و ملت ایران.»

* نازنین بنیادی، بازیگر سینما با بازنشر سخنرانی آقای پناهی در مراسم اختتامیه کن نوشت: «تبریک و سپاس جعفر پناهی عزیز برای صدای متحد‌کننده‌ات.»

* اصغر فرهادی، کارگردان مطرح سینما نیز به جعفر پناهی برای دریافت نخل طلای کن تبریک گفت.
آقای فرهادی با انتشار تصویری از پناهی در اکانت‌های خود در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «تبریک بسیار به  جعفر پناهی عزیز.»

* ژان نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه، به تاریخ‌سازی پناهی در جشنوار کن در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «در حرکتی نمادین از مقاومت در برابر سرکوب رژیم ایران، جعفر پناهی نخل طلا را به‌دست آورد؛ افتخاری که بار دیگر امید را در دل تمام مبارزان آزادی در سراسر جهان زنده کرد.»

واکنش رسانه‌های داخلی ایران

رسانه‌های داخلی ایران واکنش‌های متفاوتی به جایزه نخل طلای جعفر پناهی نشان دادند.

* شرق به اعلام خبر بسنده کرد و تنها نوشت که آقای پناهی در مراسم اختتامیه «او از خانواده‌اش بابت سختی‌هایی که در تمام مدت این سالها تحمل کردن و بعد از گروهی که فیلم را همراه او ساختند تشکر کرد. از گروه سازنده فیلم و دوستانی که پس از فیلمبرداری و شراکت تشکر کرد.»

* نورنیوز، رسانه نزدیک به شورای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، کسب این جایزه از سوی آقای پناهی را «موفقیت تاریخی» و «نقطه عطفی در کارنامه سینمای ایران» خواند و نوشت: «سینمای ایران موفق شد بعد از ۲۸ سال دومین نخل طلای خود را به دست آورد. این موفقیت تاریخی، نقطه عطفی در کارنامه سینمای ایران محسوب می‌شود و به جشنواره کن رنگ و بویی ایرانی بخشید.»
این رسانه افزود: «این موفقیت، نشان از پویایی و توانایی سینمای ایران در سطح بین‌المللی دارد و برای علاقه‌مندان و فعالان سینما خبری بسیار خوشحال‌کننده است.»

* خبرگزاری فارس، نزدیک به سپاه فیلم «یک تصادف ساده» آقای پناهی را «فیلمی معمولی» خواند و نوشت: «آن‌چه مسلم است این است که نمی‌توان نوع ساخت فیلم و شرایط زیست فیلم‌ساز در داخل کشورش را در رای هیات داوران این دوره از جشنواره نادیده گرفت.»
این خبرگزاری افزود: «مسائل سیاسی پیرامون جعفر پناهی در داخل ایران در آرای هیات داوران بی‌تاثیر نبوده است.»

* خبرگزاری میزان، رسانه رسمی قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران با اعلام اسامی برندگان، جشنواره کن را «سیاسی» خواند و نوشت: «جشنواره سیاسی کن به پناهی جایزه داد.»

* روزنامه فرهیختگان، وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی در مقاله‌ای با عنوان «نخل طلا، مس شد» از اعطای مهم‌ترین جایزه جشنواره کن به جعفر پناهی انتقاد کرد.
روزنامه فرهیختگان نوشت: «جعفر پناهی متاخر پس از سال ۱۳۸۸ هنوز حتی یک اثر قائم به ذات و آدمی‌زادی بدون تکیه بر جوایز کم‌کارکرد بین‌المللی نساخته که مخاطب بتواند با آن ارتباط برقرار کند.»

* خبرگزاری دانشجو، وابسته بسیج دانشجویی نیز از این جایزه انتقاد کرد و در مقاله‌ای با عنوان «جشنواره کن، نخل طلا را خرج یک دلال کرد / جعفر پناهی روی سکوی ایران فروشی»، جعفر پناهی را «هضم شده در صنعت سینمای غرب» و «همدست پروژه ضد ایرانی» خواند.

جعفر پناهی پیش‌تر بارها به اتهاماتی نظیر «اجتماع و تبانی و تبلیغ علیه نظام» در ایران بازداشت شده و دست به اعتصاب غذا زده است. او در سال ۱۳۸۹ با همین اتهام به شش سال حبس تعزیری و ۲۰ سال محرومیت از فعالیت‌های رسانه‌ای و هنری محکوم شد.

جعفر پناهی از ۱۵ سال پیش تاکنون همه فیلم‌هایش را به صورت پنهانی و بدون کسب مجوز از نهاد‌های مربوطه در جمهوری اسلامی ایران ساخته است.

او همین سه سال پیش، زمانی که برای پیگیری وضعیت محمد رسول‌اف و مصطفی آل‌احمد، دو فیلمساز بازداشت شده به دادسرای اوین مراجعه کرد، بازداشت شد و هفت ماه در حبس بود.

آقای پناهی در ۱۲ بهمن ۱۴۰۱، در اعتراض به بی‌توجهی به خواسته‌هایش و رفتارهای فراقانونی دستگاه قضایی و امنیتی، دست به اعتصاب غذای خشک زد. او اعلام کرد که تا زمان آزادی، از خوردن و آشامیدن هرگونه غذا و مصرف دارو امتناع می‌کند. در سومین روز این اعتصاب، در ۱۴ بهمن ۱۴۰۱، به‌طور موقت با قرار وثیقه از زندان آزاد شد.

جعفر پناهی بر خلاف دیگر کارگردانان معترض ایرانی اعلام کرده است که قصد زندگی در تبعید را ندارد و می‌خواهد روز یکشنبه به تهران بازگردد.

منابع: یورنیوز فارسی، شبکه‌های اجتماعی