"مارکو کوچولو" پست‌های مهم را بر عهده می‌گیرد

نویسندگان گزارش: سیمون لوئیس، دافنه پسالیداکیس و استیو هالند
خبرگزاری رویترز / دوم مه ۲۰۲۵

دیپلمات ارشد، رئیس کمک‌های خارجی، آرشیودار ملی و اکنون مشاور امنیت ملی. رزومه رو به گسترش مارکو روبیو، به گفته مقامات، اعتماد فزاینده رئیس جمهور دونالد ترامپ به سناتور سابق فلوریدا را برجسته می‌کند.

ترامپ روز پنجشنبه اعلام کرد که مایک والتز، مشاور امنیت ملی او، برای تصدی سفیر سازمان ملل متحد کنار خواهد رفت، این تصمیم چند هفته پس از آن صورت گرفت که والتز یک خبرنگار از نشریه آتلانتیک را به یک گفتگوی پیام‌رسان سیگنال اضافه کرد، جایی که مقامات ارشد در مورد حملات نظامی به حوثی‌ها در یمن بحث می‌کردند.

ترامپ به جای او، روبیو را به عنوان مشاور ارشد امنیت ملی خود به طور موقت منصوب کرد، که آخرین نمونه از روی آوردن رئیس جمهور به مردی است که زمانی او را با “مارکو کوچولو” نامیدن، تحقیر می‌کرد و یک کلاهبردار می‌نامید، تا وظایف حیاتی را در دولت خود بر عهده بگیرد.

روبیو شورایی را رهبری خواهد کرد که اقدامات امنیت ملی دولت را در سراسر جهان هماهنگ می‌کند، اگرچه ترامپ مشخص نکرد که چه زمانی جایگزین دائمی منصوب خواهد شد.

این تغییرات در حالی رخ می‌دهد که تلاش‌ها برای پایان دادن به جنگ در اوکراین، احیای آتش‌بس شکست خورده در غزه و انجام مذاکرات پیچیده هسته‌ای با ایران، همگی در حالی که پیامدهای دیپلماتیک جنگ تجاری ترامپ با چین را مدیریت می‌کنند، در جریان است.

یک مقام ارشد آمریکایی گفت که روبیو با انجام هر وظیفه‌ای که ترامپ به او محول می‌کند، اعتماد ترامپ را جلب کرده است. این مقام که خواست نامش فاش نشود تا در مورد یک موضوع حساس صحبت کند، گفت: “او هر کاری که ترامپ از او خواسته انجام داده است. چرا نباید به او اعتماد کرد؟”

برایان هیوز، سخنگوی شورای امنیت ملی، به رویترز گفت که روبیو دستور کار “اول آمریکا” ترامپ را اجرا کرده و “صلاحیت لازم” برای نظارت بر شورا را دارد.

”او مسئله را حل می‌کند”

در ابتدا، روبیو به پاناما فرستاده شد تا وعده ترامپ مبنی بر “پس گرفتن” کانال پاناما را با لحن دیپلماتیک‌تری بیان کند. در ماه مارس، پس از یک تنش تند در دفتر بیضی با ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، ترامپ روبیو را به عربستان سعودی فرستاد، جایی که او به بازگرداندن تلاش‌هایش برای صلح بین اوکراین و روسیه به مسیر اصلی کمک کرد.

روبیو همچنین نقش مهمی در سرکوب بحث برانگیز مهاجرت به ایالات متحده توسط ترامپ ایفا کرده است، و توافقی را برای اعزام اعضای مظنون باندها به یک زندان با امنیت بالا در السالوادور تضمین کرد و هزاران ویزای دانشجویی را، در بسیاری از موارد پس از شرکت دانشجویان در اعتراضات ضد اسرائیلی، لغو کرد.

مهمتر از همه، روبیو با صدای بلند از دستور کار ترامپ دفاع کرده است، حتی زمانی که با مواضع قبلی خودش در تضاد بوده است. به عنوان یک سناتور آمریکایی، روبیو از کمک‌های خارجی در سراسر جهان حمایت می‌کرد. تحت رهبری ترامپ، روبیو بر انحلال آژانس اصلی کمک‌های واشنگتن نظارت کرده و با افتخار از تصمیم به انجام این کار دفاع کرده است.

در یک رویداد در باغ رز در کاخ سفید در روز پنجشنبه، ترامپ از روبیو به خاطر کار “باورنکردنی” او تشکر کرد. ترامپ گفت: “وقتی مشکلی دارم، به مارکو زنگ می‌زنم. او مسئله را حل می‌کند.”

این امر بی‌سابقه نیست که یک مقام همزمان چندین نقش را بر عهده داشته باشد. هنری کیسینجر در دهه ۱۹۷۰ هم به عنوان وزیر امور خارجه و هم به عنوان مشاور امنیت ملی خدمت می‌کرد.

اما حجم کاری فعلی روبیو سوالاتی را در مورد چگونگی مدیریت چندین مسئولیت مطرح می‌کند. علاوه بر نقش دیپلمات ارشد ایالات متحده(وزیر امور خارجه)، روبیو به عنوان مدیر آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده و سرپرست موقت آرشیو ملی ایالات متحده، دفتری که ناظر بر حفظ سوابق دولتی است، خدمت می‌کند.

یک مقام وزارت امور خارجه که خواست نامش فاش نشود تا صریح صحبت کند، گفت: “هر یک از این مشاغل، اگر به درستی انجام شود، به سطح فوق بشری از تعهد، تمرکز و انرژی نیاز دارد. حتی با بهترین نیت‌ها، نمی‌دانم چگونه می‌توان هر دو شغل را همزمان انجام داد بدون اینکه مسئولیت‌هایی را نادیده گرفت که به راحتی قابل تفویض نیستند.”

تامی بروس، سخنگوی روبیو در وزارت امور خارجه، گفت که روبیو افرادی در اطراف خود دارد که به او در مدیریت هر دو نقش کمک می‌کنند. او گفت: “اگر کسی بتواند این کار را انجام دهد، آن شخص مارکو روبیو خواهد بود.”

برخی از مسائل مهم سیاست خارجی در یک حلقه تنگ متمرکز باقی می‌مانند، به طوری که استیو ویتکاف، فرستاده خاورمیانه ترامپ، مذاکرات با روسیه، مذاکرات هسته‌ای ایران و جنگ اسرائیل در غزه را رهبری می‌کند.

وزارت امور خارجه در پاسخ ایمیلی به درخواست برای اظهار نظر گفت: “رئیس جمهور یک تیم فوق‌العاده با استعداد را گرد هم آورده است که کاملاً متعهد به اولویت دادن به آمریکا و آمریکایی‌ها است. وزیر روبیو مشتاقانه منتظر خدمت به عنوان مشاور موقت امنیت ملی خود است و در عین حال اطمینان حاصل می‌کند که کار حیاتی ماموریت در وزارت امور خارجه بدون وقفه ادامه می‌یابد.”

ترامپ و روبیو زمانی با هم جدال لفظی داشتند

روبیو و ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی سخت برای نامزدی ریاست جمهوری حزب جمهوری خواه در سال ۲۰۱۶ با یکدیگر درگیر شدند. آنها در مناظره‌ها به تبادل کلمات تند پرداختند، به طوری که ترامپ به روبیو لقب “مارکو کوچولو” داد و او را به دلیل غیبت در رای گیری‌های سنا “کلاهبردار” خواند. روبیو نیز که ترامپ را به “کلاهبردار” بودن متهم می‌کرد، دستان کوچک ترامپ را مسخره کرد.

روبیو گفته است که این اظهارات در چارچوب یک رقابت مقدماتی مطرح شده و خود را به بوکسوری تشبیه کرد که در رینگ به حریفش ضربه می‌زند. روبیو به سی‌ان‌ان گفت: “به این معنی نیست که از آن شخص متنفر هستید، اما ما در رقابت برای یک شغل مشابه بودیم.”

پس از روی کار آمدن ترامپ در سال ۲۰۱۷، با ایفای نقش کلیدی روبیو، که یک آمریکایی کوبایی‌تبار است، در مشاوره در مورد سیاست‌های ونزوئلا و کوبا، تنش‌ها کاهش یافت. روبیو نیروی محرکه پشت پرده در کمک به تدوین کمپین “فشار حداکثری” ترامپ علیه نیکلاس مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا، از جمله اعمال تحریم‌ها علیه بخش حیاتی انرژی این عضو اوپک، و در چرخش شدید سیاست آشتی باراک اوباما، رئیس جمهور سابق آمریکا با کوبا، بود.

یک مقام ارشد وزارت امور خارجه که خواست نامش فاش نشود، اتکای روزافزون ترامپ به روبیو را به سابقه “همکاری مشترک، ایجاد یک رابطه حرفه‌ای و شخصی” نسبت داد.

روبیو، که مدت‌ها از مواضع سنتی سیاست خارجی جمهوری‌خواهان، از جمله حمایت قاطع از اوکراین، وفاداری به ناتو، و دیدگاه تندروانه نسبت به چین و سابقه حقوق بشر آن، حمایت می‌کرد، به طور فزاینده‌ای خود را با پیام “اول آمریکا” ترامپ همسو کرده است.

در وزارت امور خارجه، روبیو دفتری را که در زمینه مقابله با اطلاعات نادرست روسیه و چین فعالیت می‌کرد، تعطیل کرد و آن را به هدف قرار دادن محافظه‌کاران متهم کرد.

او با بخش کارآمدی دولت ایلان ماسک برای کاهش کمک‌ها و سایر برنامه‌هایی که به عنوان سناتور از آنها حمایت می‌کرد، همکاری کرده و یک بازسازی اساسی را آغاز کرده است که دفاتر مربوط به حقوق بشر و جنایات جنگی را تعطیل می‌کند.

پاکسازی مهاجرت

روبیو از اختیارات وزارت امور خارجه برای لغو مجوز تحصیل دانشجویان خارجی در آمریکا، از جمله یک دانشجوی ترکیه‌ای که یک مقاله انتقادی در مورد جنگ اسرائیل در غزه نوشته بود، استفاده کرد.

در سفری به السالوادور در ماه فوریه، روبیو که به زبان اسپانیایی مسلط است، با نجیب بوکله، رئیس جمهور السالوادور، به توافقی دست یافت که منجر به اعزام صدها مرد با هواپیماهای نظامی به این کشور شد، حتی در حالی که دادگاه‌های آمریکا به دنبال توقف اخراج‌ها بودند.

اخراج شدگان شامل کیلمار آبریگو گارسیا، ساکن مریلند، بودند. دولت اعتراف کرد که اخراج او به السالوادور، زادگاهش، با وجود دستور دادگاه، اشتباه بوده است.

در جلسه کابینه در روز چهارشنبه، روبیو که در کنار ترامپ نشسته بود، گفت که قوه قضاییه نمی‌تواند دولت را مجبور به تلاش برای بازگرداندن آبریگو گارسیا کند.

روبیو به خبرنگاران گفت: “اداره سیاست خارجی ما متعلق به رئیس جمهور ایالات متحده و قوه مجریه است، نه یک قاضی.”