نخست‌وزیر موقت سوریه وعده بازسازی داد

نخست‌وزیر موقت سوریه اعلام کرد که هدفش بازگرداندن میلیون‌ها پناهجوی سوری، حفاظت از همه شهروندان و ارائه خدمات اساسی است، اما اذعان کرد که این کار به دلیل کمبود ارز خارجی بسیار دشوار خواهد بود. 

او به روزنامه ایتالیایی «ایل کوریه دلا سرا» گفت: «در خزانه تنها پوندهای سوریه‌ای وجود دارد که ارزش اندکی دارند یا تقریباً هیچ. یک دلار آمریکا برابر با ۳۵ هزار سکه ما است.» 

وی افزود: «ما هیچ ارز خارجی نداریم و در مورد وام‌ها و اوراق قرضه هنوز در حال جمع‌آوری اطلاعات هستیم. بنابراین، بله، از نظر مالی وضعیت ما بسیار بد است.» 

بشیر پیش از این دولت نجات تحت رهبری شورشیان را در بخشی کوچک از شمال غرب سوریه اداره می‌کرد. این در حالی است که حمله سریع ۱۲ روزه شورشیان به دمشق منجر به سرنگونی بشار اسد، رئیس‌جمهور کهنه‌کار این کشور شد. 

مقامات آمریکایی که با شورشیان تحت رهبری هیئت تحریر الشام (HTS) در ارتباط هستند، از آنها خواسته‌اند که رهبری خودکار کشور را بر عهده نگیرند و به جای آن، روندی فراگیر برای تشکیل دولت انتقالی اجرا کنند. 

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، در بیانیه‌ای گفت: «دولت جدید باید تعهدات مشخصی برای احترام کامل به حقوق اقلیت‌ها، تسهیل جریان کمک‌های بشردوستانه برای همه نیازمندان، جلوگیری از استفاده سوریه به عنوان پایگاهی برای تروریسم یا تهدیدی برای همسایگانش ارائه دهد.» 

هیئت تحریر الشام که پیش‌تر وابسته به القاعده بود و رهبری شورش علیه اسد را بر عهده داشت، اخیراً از ریشه‌های جهادی خود فاصله گرفته است. 

بشیر در سخنرانی کوتاهی در تلویزیون دولتی در روز سه‌شنبه اعلام کرد که تا اول مارس رهبری دولت موقت را بر عهده خواهد داشت. 

در پشت سر او دو پرچم قرار داشتند – یکی پرچم سبز، سیاه و سفید که توسط مخالفان اسد در طول جنگ داخلی استفاده می‌شد و دیگری پرچم سفید با نوشته شهادت اسلامی به رنگ سیاه که معمولاً توسط مبارزان اسلام‌گرای سنی در سوریه استفاده می‌شود. 

بازسازی گسترده

بازسازی سوریه پس از جنگ داخلی که جان صدها هزار نفر را گرفت، کاری عظیم خواهد بود. شهرها به ویرانه تبدیل شده‌اند، مناطق وسیعی از روستاها خالی از سکنه شده و اقتصاد کشور تحت تأثیر تحریم‌های بین‌المللی ویران شده است. میلیون‌ها پناهجو همچنان در اردوگاه‌ها زندگی می‌کنند که یکی از بزرگ‌ترین جابه‌جایی‌های انسانی در دوران معاصر به شمار می‌رود. 

در حالی که کشورهای اروپایی روند بررسی درخواست‌های پناهندگی سوری‌ها را متوقف کرده‌اند، برخی از پناهجویان از ترکیه و دیگر کشورها شروع به بازگشت به کشور خود کرده‌اند. 

علا جبیر در حالی که آماده عبور از ترکیه به سوریه با دختر ۱۰ ساله‌اش بود، گریه می‌کرد؛ ۱۳ سال پس از آنکه جنگ او را مجبور به ترک خانه‌اش کرد. 

او بدون همسر و سه فرزندش بازمی‌گردد؛ أنها در زلزله‌های ویرانگری که سال گذشته منطقه را لرزاند، جان خود را از دست دادند. 

او گفت: «به خواست خدا، اوضاع بهتر از دولت اسد خواهد بود. ما قبلاً دیده‌ایم که سرکوب او به پایان رسیده است.» 

جبیر افزود: «مهم‌ترین دلیل من برای بازگشت این است که مادرم در لاذقیه زندگی می‌کند. او می‌تواند از دخترم مراقبت کند تا من بتوانم کار کنم.» 

در پایتخت دمشق، بانک‌ها برای اولین بار پس از سرنگونی اسد در روز سه‌شنبه بازگشایی شدند. فروشگاه‌ها نیز دوباره فعالیت خود را از سر گرفتند، ترافیک به خیابان‌ها بازگشت، پاکبان‌ها خیابان‌ها را جارو می‌کردند و تعداد افراد مسلح کمتر از قبل بود. 

احتیاط آمریکا

معاون مشاور امنیت ملی ایالات متحده، جان فاینر، به رویترز گفت که واشنگتن همچنان در حال بررسی نحوه تعامل با گروه‌های شورشی است. 

فاینر گفت که حدود ۹۰۰ نیروی آمریکایی که در مأموریت مقابله با تروریسم در شمال شرق سوریه حضور دارند، در این منطقه باقی خواهند ماند. فرمانده ارشد آمریکایی مسئول خاورمیانه روز سه‌شنبه از این نیروها بازدید کرد. 

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، متیو میلر، از اظهار نظر درباره تغییر وضعیت هیئت تحریر الشام (HTS) به‌عنوان یک سازمان تروریستی خارجی، که مانع از کمک واشنگتن به آن می‌شود، خودداری کرد. 

او گفت: «ما در طول سال‌ها شاهد گروه‌های مسلح بسیاری بوده‌ایم که قدرت را به دست گرفته‌اند و وعده داده‌اند که به اقلیت‌ها و آزادی‌های مذهبی احترام بگذارند و به شیوه‌ای فراگیر حکومت کنند، اما پس از آن نتوانسته‌اند به این وعده‌ها عمل کنند.» 

میلر همچنین اظهار داشت که ایالات متحده از HTS خواسته است برای یافتن و آزاد کردن آستین تایس، روزنامه‌نگار آمریکایی که در سال ۲۰۱۲ در سوریه ربوده شد، کمک کند و افزود که این مسئله برای واشنگتن «اولویت» دارد. 

حمله اسرائیل

حملات هوایی اسرائیل به پایگاه‌های ارتش سوریه انجام شده است؛ ارتشی که نیروهای آن در برابر پیشروی شورشیان از هم فروپاشیده‌اند. 

ارتش اسرائیل اعلام کرد که در ۴۸ ساعت گذشته، بیشتر ذخایر تسلیحات استراتژیک سوریه را هدف قرار داده است و وزیر دفاع اسرائیل، اسرائیل کاتز، گفت که هدف آن‌ها ایجاد یک «منطقه دفاعی استریل» در جنوب سوریه است که بدون حضور دائمی نیروهای نظامی اجرایی خواهد شد. 

اسرائیل که نیروهایی را به منطقه غیرنظامی داخل خاک سوریه اعزام کرده است، روز سه‌شنبه تأیید کرد که این نیروها در برخی مواضع فراتر از منطقه حائل ایجاد شده پس از جنگ خاورمیانه در سال ۱۹۷۳ مستقر شده‌اند. با این حال، اسرائیل ادعا کرد که این نیروها به سمت دمشق پیشروی نکرده‌اند. 

حمله اسرائیل که از سوی ترکیه، مصر، قطر و عربستان سعودی محکوم شده است، یک مشکل امنیتی جدید برای دولت جدید ایجاد کرده است، اگرچه اسرائیل تأکید دارد که مداخله‌اش موقتی است.

مایا جبیلی و تیمور ازهری / رویترز