۵۰۰۰ کیلومتر خط آهن در ایران خاک می‌خورد!

احسان سالاری، رییس کارگروه فنی واگن‌های باری انجمن صنفی شرکت‌های حمل و نقل ریلی و خدمات وابسته اظهار کرد: گفته می‌شود ۵۰۰۰ کیلومتر خط ریلی کشیده شده که هیچ تقاضایی برای آن نیست. این یعنی منابع حیف و میل شده است، زیرا خطی کشیده‌ایم که به درد کسی نمی‌خورد و تقاضایی نیست. اینها پول مملکت است و نباید این‌گونه مصرف شوند. ما می‌گوییم یک خط ساخته شود ولی درست، نه اینکه هزار خط ساخته شود و کلی هزینه‌بر باشد ولی تقاضایی برای آنها نباشد و خاک بخورند.

سالاری گفت: ضمن تشریح دلایل عقب‌ماندگی صنعت ریلی در کشور، معتقد است یکی از چالش‌های صنعت ریلی احداث خطوطی است که تقاضایی برای آن وجود ندارد و صرفا منابعی برای آنها هزینه شده و در حال حاضر خاک می‌خورند.

به گزارش ایسنا، وی درباره چرایی عقب‌ماندگی صنعت ریلی کشور و برابر نبود عرضه و تقاضا در این بخش اظهار کرد: عقب‌ماندگی صنعت ریلی را می‌توان در چند بخش دسته‌بندی کرد. یک موضوع مربوط به تکنولوژی است. دنیا به یک نتایجی در این بخش رسیده و آن را انجام می‌دهد، اما ما هنوز درگیر موضوعات کارشناسی هستیم.

وی افزود: برای مثال در برقی کردن قطار‌ها در سطح کارشناسی بحث داریم و به تجارب مشابه در دنیا توجهی نمی‌کنیم. دنیا دیگر از لکوموتیو دیزل الکتریک استفاده نمی‌کند، زیرا خرابی آن بالا بوده و نگهداری آن سخت است. به عنوان مثال کره‌جنوبی بیش از ۱۰ سال است که لکوموتیو‌های دیزل الکتریکش را کنار گذاشته و خطوطش را برقی کرده است. لکوموتیو دیزل الکتریک یعنی یک نیروگاه سیار که روی ریل حرکت می‌کند و قطعا نیروگاه هم مشکلات زیادی دارد و هر لحظه ممکن است خاموش شود و در هر کدام از بخش‌ها مشکل‌ساز شود. دنیا این را فهمیده است که خطوط ریلی را باید برقی کرد. یعنی یک نیروگاه سیکل ترکیبی با راندمان بالای ۸۰درصد ایجاد و برق آن در خطوط ریلی استفاده می‌کند به جای اینکه از لکوموتیو دیزل الکتریک با راندمان کمتر از ۳۰ درصد استفاده کند.

این کارشناس حوزه ریلی تصریح کرد: وقتی لکوموتیو برقی شود برق آن قطع نخواهد شد، زیرا نیروگاه اختصاصی برای آن در نظر گرفته می‌شود و به شبکه متصل است. از طرفی این لکوموتیو‌ها خراب نمی‌شود، زیرا به جز چند موتور الکتریکی قطعه دیگری ندارد. اما ما هنوز در خانه اول قرار داریم که آیا قطار‌ها را برقی کنیم یا خیر.

سالاری در ادامه گفت: چند سال است که لکوموتیو‌های دیزل کره‌جنوبی را که در مرحله اسقاط قرار گرفته وارد کشور کرده و اصطلاحا دستی بر سر و روی آن می‌کشیم و با کمی تعمیرات آن را وارد شبکه می‌کنیم تا در خطوط سیر کنند. چه کسی قرار است این فرآیند را قطع کند و راه‌آهن را به سمت برقی شدن سوق دهد؟ لازم نیست در مرحله اول تمام خطوط برقی شود می‌توانیم یک مسیر کوتاه ۵۰۰ کیلومتری را در ابتدا برقی کنیم و در ادامه برقی‌سازی به کل شبکه تسری یابد .

وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به سخنان اخیر مدیرعامل راه‌آهن اشاره کرد و گفت: مدیرعامل راه‌آهن در اظهارات اخیر خود گفته است که آماده به‌کاری لکوموتیو‌های کمتر از ۵۰درصد است. این یعنی یک لکوموتیوی که شروع به حرکت کند به احتمال ۵۰درصد در راه خراب می‌شود. یعنی خراب شدن یا نشدن لکوموتیو شانس ۵۰درصدی دارد!

وی در ادامه دیگر عقب‌ماندگی این صنعت را احداث مسیر‌های یک خطه دانست و عنوان کرد: هر خط جدیدی که احداث می‌کنیم یک خطه است. برای مثال یک خط اراک را به همدان وصل می‌کند و از آنجا به کرمانشاه می‌رود. این خط برای چیست؟ یک خطه بودن آن چقدر می‌تواند به جابه‌جایی مسافر و بار در مدت زمان کوتاه کمک کند؟ یا مثلا مسیر یک خطه زاهدان به بافق چقدر می‌تواند کارایی داشته باشد؟

رییس کارگروه فنی واگن‌های باری انجمن صنفی شرکت‌های حمل و نقل ریلی و خدمات وابسته افزود: نادرست‌ترین کار ممکن همین احداث مسیر‌های یک خطه است، زیرا سرعت سیر و خدمات‌رسانی کاهش می‌یابد. مسافر دیر می‌رسد و بار هم دیر می‌رسد و ظرفیت هم بسیار کاهش می‌یابد. تک خطه بودن ظرفیت ما را در بسیاری از مسیر‌ها پایین آورده است.

وی بیان کرد: احداث خط دوم به اندازه خط اول هزینه‌بر نیست، زیرا زیرساخت‌ها با خط اول فراهم شده است. اما به نظر می‌رسد احداث خط در این مملکت حرکت سیاسی است و همه مراکز استان‌ها می‌خواهند به شبکه وصل شوند در‌حالی که فعلا نیاز نیست همه استان‌ها به خطوط ریلی متصل شوند .

وی با بیان اینکه بودجه بخش ریلی محدود است ولی همین بودجه محدود هم به درستی مدیریت نمی‌شود، اظهار کرد: از طرفی وقتی راه‌آهن کارنامه ضعیفی از خود ارایه داده و ناوگان ریلی هیچ باری از دوش کشور بر نداشته، طبیعی است که برای دولت اختصاص بودجه بیشتر به این بخش صرفه اقتصادی نداشته باشد.