کلودیا گلدین برنده جایزه نوبل اقتصاد ۲۰۲۳

دویچه وله: آکادمی علوم سوئد روز دوشنبه، ۹ اکتبر اعلام کرد که جایزه نوبل اقتصاد ۲۰۲۳ به دلیل تحقیقات ارزشمند خانم کلودیا گلدین در زمینه حضور زنان در بازار کار به این استاد تاریخ اقتصاد در دانشگاه هاروارد آمریکا تعلق می‌گیرد.

آکادمی در توضیح دلیل تصمیم خود نوشته است که “گلدین با تحقیقات خود به روشن‌ساختن مهم‌ترین دلایل تفاوت‌های جنسیتی در بازار کار” کمک کرده است.

به گفته یاکوب سونسن، رئیس کمیته نوبل اقتصادی کلودیا گلدین اولین گزارش جامع از درآمد و مشارکت زنان در بازار کار در طول قرن‌ها را ارائه کرده است. «برای جامعه مهم است که نقش زنان را در بازار کار درک کند. به دلیل تحقیقات گلدین حالا ما اطلاعات بیشتری در باره فاکتورهای اساسی در این زمینه داریم و شناخت بهتری از موانع و محدویت‌های بازار کار زنان که در آینده باید به سراغ آنها رفت.»

کلودیا گلدین برگ جدیدی در تاریخ اقتصاد جهان گشوده است. او در کنار الینور استورم و استر دوفلو، سومین زنی است که جایزه نوبل اقتصاد را می‌برد. جایزه‌ای که به پاس تلاش‌هایش در پیشرفت در درک ما از دستاوردهای بازار کار زنان، به او اهدا شده است.

آرزوی باستان‌شناسی داشت، اما با خواندن کتاب «شکارچیان میکروب» اثر پل دو کرایف، به باکتری‌شناسی علاقمند شد. در دوران دبیرستان در دوره تابستانی رشته میکروبیولوژی دانشگاه کرنل شرکت کرد و بعد از گرفتن دیپلم از دبیرستان علوم برانکس، به قصد تحصیل در رشته موردعلاقه‌اش میکروبیولوژی وارد دانشگاه کرنل شد.

در سال دوم دانشگاه و با حضور در کلاس‌های آلفرد کان، جرقه‌های علاقمندی‌اش به علم اقتصاد روشن شد. برای او پروفسور کان همان کاری را در اقتصاد می‌کرد که پل دی کرایف در میکروبیولوژی: «استفاده از علم برای کشف حقایق پنهان»، پس تصمیم گرفت به اقتصاد تغییر رشته دهد.

گلدین مجذوب حوزه‌ «قانونگذاری و سازماندهی صنعتی» شده بود، موضوعاتی که مورد علاقه کان هم بود و پایان نامه خود را هم در مورد قانونگذاری ماهواره‌‎های ارتباطی نوشت. بعد از فارغ‌التحصیلی در مقطع کارشناسی اقتصاد دانشگاه کرنل، دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه شیکاگو شد و به پژوهش در حوزه سازمان‌های صنعتی پرداخت. اما زمانی که گری بکر به دانشگاه شیکاگو آمد و حوزه اقتصاد نیروی کار را به دانشکده اضافه کرد، به سمت تاریخ اقتصاد گرایش پیدا کرد.

او تز دکترای خود را به برده‌داری در دوران پیش از جنگ در آمریکا و صنایع جنوبی اختصاص داد و در سال ۱۹۷۲ از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد. پیش از اینکه در سال ۱۹۹۰ به عنوان نخستین زن به هیات علمی دانشکده اقتصاد هاروارد اضافه شود در دانشگاه‌های پنسیلوانیا، پرینستون و ویسکانسین-مدیسون تدریس کرد.

گلدین در سال ۱۹۹۹ رئیس انجمن تاریخ اقتصاد آمریکا و در سال ۲۰۱۳ رئیس اتحادیه اقتصادی آمریکا بود. علاوه بر این او در سازمان‌های متعددی از جمله آکادمی علوم سیاسی و اجتماعی آمریکا، انجمن اقتصاددانان کار، انجمن اقتصادسنجی و آکادمی علوم و هنر آمریکا عضویت داشته است. گلدین همچنین عضو بخش‌های ۵۳ و ۵۴ آکادمی ملی علوم است و چندین دکترای افتخاری از دانشگاه‌هایی چون نبراسکا، دانشگاه لوند، موسسه دانشگاه اروپایی، دانشگاه زوریخ، کالج دارتموث و دانشگاه روچستر دریافت کرده است.

گلدین بیشتر به خاطر آثار تاریخی‌اش درباره زنان و اقتصاد شهرت دارد. تأثیرگذارترین مقالات او در این زمینه مربوط به تاریخچه تلاش زنان برای شغل و خانواده، تحصیل مختلط در آموزش عالی، تأثیر «قرص‌های ضدبارداری» بر تصمیمات شغلی و ازدواج زنان، نام خانوادگی زنان پس از ازدواج به عنوان یک شاخص اجتماعی، دلایل در اکثریت بودن زنان در مقطع کارشناسی و چرخه زندگی جدید اشتغال زنان هستند.

گلدین پس از نوشتن کتاب خود در مورد «تاریخ اقتصادی نیروی کار زن»، شروع به تحقیق در مورد تاریخ آموزش ایالات متحده کرد. او با مجموعه‌ای از مقالات در مورد جنبش دبیرستان و شکل‌دهی آموزش عالی در ایالات متحده کار خود را در این حوزه شروع کرد که اوج کار او سخنرانی بی‌نظیرش در مسند رئیس انجمن تاریخ اقتصادی آمریکا با عنوان «قرن سرمایه انسانی و رهبری آمریکایی: فضایل گذشته» بود.

حالا نام کلودیا گلدین در برگ دیگری از تاریخ اقتصاد جهان به ثبت رسیده است. او در کنار الینور استورم و استر دوفلو، سومین زنی است که جایزه نوبل اقتصاد را می‌برد. جایزه‌ای که به پاس تلاش‌هایش در پیشرفت در درک ما از دستاوردهای بازار کار زنان، به او اهدا شده است.

جایزه نوبل اقتصادی آخرین جایزه‌ از مجموع جوایز نوبل در عرصه‌های علمی و ادبی و صلح جهانی است که هر سال در أوائل اکتبر برندگان آن اعلام می‌شوند. ارزش جایزه نوبل اقتصادی یک میلیون کرون سوئدی (حدود یک میلیون دلار) است.

نوبل اقتصادی در میان جوایز نوبلی که در وصیتنامه آلفرد نوبل ذکر شده نیست، و اعطای ‌آن از سال ۱۹۶۸ میلادی با ابتکار و تامین مالی بانک مرکزی سوئد به جریان افتاده است. اعطای جایزه‌ها در روز ده دسامبر انجام خواهد شد.

منابع: دویچه وله، اکو ایران