تجویز فدرالیسم، انحرافی بر خیزش ملی ایرانیان است!

بسیاری از دانشمندان علوم سیاسی وقوع جنبش‌ها و انقلاب‌های سیاسی و اجتماعی که جملگی بر مبنای همبستگی ملی در جوامع پدید می‌آیند را پیامد تکوین و تکامل ملیت در گستره سرزمینی وقوع این رویدادها دانسته‌اند. به این معنا که تا ملتی شکل نگرفته باشد که بر مبنای آن همبستگی ملی در جامعه پدید بیاید، جنبش و انقلابی نیز به منصه ظهور نخواهد رسید و انقلابات دقیقا به لحاظ تاریخی در مرحله‌ای پس از پیدایش ملت‌ها قرار دارد.

اما در ایران پیشینه تاریخی خیزش‌های ملی مبتنی بر همبستگی ملی فقط یکی از چندین مولفه‌ای است که می‌توان بر دیرپا بودن موجودیت و ملیت این کشور بر شمرد. ایرانیان در طول تاریخ پر فرازونشیب خود بارها بر مبنای ملیت واحد خود به همبستگی ملی رسیده و نهضت‌های ملی و میهنی را در گستره‌ای فراقومی و فراناحیه‌ای به پیش بردند. انقلاب مشروطیت و جنبش ملی شدن صنعت نفت نیز دو نمونه غرورآفرین متاخر و معاصر این مدعا بوده‌اند.

اکنون نیز چند ماهی است که خیزش ملی ایرانیان با شعار محوری زن‌، زندگی، آزادی راه به سوی یک انقلاب ملی گشوده است. جنبشی که در جریان آن فریاد جان فدا کردن برای ایران از خاور تا باختر این کشور طنین‌انداز گردید تا بر همبستگی ملی دیرپای ایرانیان تاکید گردد.

اما این همه باعث نشد که گروه‌های قوم‌گرا و متحدین‌شان از این همبستگی ملی تمکین کرده و دست‌ از ترویج جداسری و نفاق‌افکنی بردارند. فدرالیسم در باغ سبز دروغینی است که این گروه‌ها برای پنهان کردن سم مهلکی که در آستین دارند نشان می‌دهند. در واقع باید گفت که فدرالیسم اسم رمزی است که برای تجزیه ایران به وسیله چندپاره کردن یکپارچگی سرزمینی این کشور به کار می‌رود.

اگرچه فدرالیسم در بستر اصیل خود راهکاری وحدت بخش‌ بوده است؛ به این ترتیب که فدرالیسم راهکاری برای ساختن ملت‌های جدید بوده است؛ ملت‌هایی که متشکل از اقوام و گروه‌های فاقد سابقه نه فقط همبستگی که حتی بعضا همزیستی میان اجزایشان تا پیش از تاسیس کشور فدرال بوده‌اند. البته گاه در مورد مشخصا کشورهای جدید، وقوع انقلاب و تاسیس کشور فدرال هم همزمان شده است، اما این توامانی نیز ناشی از ضرورت دولت‌سازی برای مردمانی بوده که پیش از آن فاقد دولت بوده‌اند و فدرالیسم به مثابه راهکار وحدت بخش در همان بستر اصیلی که به آن اشاره شد، این ضرورت را با تاسیس دولت/کشور فدرال تامین می‌کرد. اما در ایران نه تنها کارکرد وحدت‌بخشی فدرالیسم به دلیل دیرپا بودن کشور و نهاد دولت در آن موضوعیت ندارد، بلکه مشخصا فدرالیسم ابزاری برای فروپاشاندن کشور توسط گروه‌های قوم‌گرایی خواهد شد که در بدو امر هم از تامین بودجه‌های ایالتی خود ناتوان مانده و با گستراندن و تعمیق فقر عمومی، زمینه‌ برپایی جنگ داخلی را فراهم می‌کنند.

اگرچه فدرالیسم در بستر اصیل خود راهکاری وحدت بخش‌ برای ساختن ملت‌های جدید بوده است، اما این امر تنها برای ملت‌هایی که متشکل از اقوام و گروه‌های فاقد سابقه و همبستگی که حتی بعضا همزیستی میان اجزایشان تا پیش از تاسیس کشور فدرال وجود نداشته است کارساز بوده که البته گاه در مورد مشخصا کشورهای جدید، وقوع یک انقلاب و تاسیس کشور فدرال با هم همزمان شده است، اما این توامانی ناشی از ضرورت دولت‌سازی برای مردمانی بوده که پیش از آن فاقد دولت بوده‌اند و فدرالیسم به مثابه راهکار وحدت بخش در همان بستر اصیلی که به آن اشاره شد بوده و لذا این ضرورت را با تاسیس دولت/کشور فدرال تامین کرده‌اند. اما در ایران نه تنها کارکرد وحدت‌بخشی فدرالیسم به دلیل دیرپا بودن کشور ایران و نهاد دولت در آن موضوعیت ندارد، بلکه مشخصا فدرالیسم ابزاری برای فروپاشاندن کشور توسط گروه‌های قوم‌گرایی خواهد شد که در بدو امر از تامین بودجه‌های ایالتی خود ناتوان خواهند ماند و بدلیل گستراندن و تعمیق فقر عمومی، زمینه‌ برپایی جنگ داخلی را فراهم خواهند ساخت.

اکنون حزب ایران این خویشکاری تاریخی را برای خود قائل است که همچنان که دبیرکل فقید حزب، زنده‌یاد دکتر شاپور بختیار در هنگامه وقوع انقلاب ۵۷ نسبت به خطرات جایگزینی استبداد سلطنتی با استبداد مذهبی هشدار داد، خطرات بدیل‌سازی قومی را به ملت ایران گوشزد کند.

حزب ایران که همواره خود را پاسدار یکپارچگی سرزمینی و تمامیت ارضی کشوری که نام خود را نیز به آن مزین کرده دانسته است، اینکه در پی خیزش ملی نوین ایران، عده‌ای برای کشوری به قدمت ایران و با سوابقی دیرینه و دیرپا چه در همبستگی و خیزش‌های ملی و چه در تاسیس نهاد دولت، راهکار فدرالیسم را با کژتابیدن آن به عنوان پلاتفرم خیزش ملی اخیر مطرح می‌کنند، به وضوح انحرافی از ماهیت و مسیر ملی دانسته و ضمن مرزبندی قاطع با این قبیل گروه‌ها، هرگونه همکاری و همراهی و ائتلاف با آنها را از جانب هر شخص یا جریانی که باشد، به شدت محکوم می‌کند.

جاوید باد ایران پیروز باد ملت
کمیته مرکزی حزب ایران
تهران – ۲۱ اسفندماه ۱۴۰۱ خورشیدی