"بزرگترین ریسک چین" / یوشکا فیشر

یوشکا فیشر، وزیر امورخارجه پیشین آلمان، دِر روزنامه اتریشی “اشتاندارد” نوشت:

اصل رهبری جمعی که توسط دنگ شیائوپینگ معرفی شده بود، در قرن بیستم به تصویب رسید. سپس کنگره ملی حزب کمونیست در بیستمین سالگرد تصویب مصوبه خود، در ماه اکتبر، دوباره آن را به نفع اصل حکومت یک نفره ملغی کرد.

از آن زمان، شی‌جین‌پینگ تنها حاکم ۱.۴ میلیارد چینی بوده و همانطور که وقایع اخیر به ما نشان داد، همین تحول، می‌تواند بزرگترین خطر برای دومین ابرقدرت در حال ظهورِ قرن بیست‌ویکم باشد.

قدرت حاکمان چین به لطف سرمایه‌گذاری‌های عظیم در دستگاه‌های امنیتی، پیشرفته‌ترین سیستم‌های نظارت دیجیتال بر فضاهای عمومی و کنترل کامل رسانه‌ها، نامحدود به نظر می‌رسد.

قدرت کنگره ملی حزب کمونیست، نه‌تنها بر نظارت همه‌جانبه و سرکوب کارآمد، بلکه بر موفقیت‌های شگرف در مدرن‌سازی چین استوار بود. از پایان قرن بیستم، این کشور خود را در بازار جهانی ادغام کرد، به “میز کار گسترده” آن تبدیل شد و به عنوان یک کشور صادراتی جهانی به صدر رسید.

چین ثروتمند شد. به یک محرک رشد جهانی تبدیل شد و علاوه بر نوسازی اجتماعی همه‌جانبه، قدرت نظامی خود را نیز افزایش داد. این موفقیت که بیشتر مبتنی بر بخش عمدتا خصوصی با فناوری پیشرفته دیجیتال است، این کشور را در عرض چند سال به رقیب جدی برای آمریکا تبدیل کرد.

به نظر می‌رسید فقط زمان بسیار محدودی مانده تا چین از آمریکا به عنوان بزرگترین اقتصاد و ابرقدرت فناوری‌های دیجیتال آینده سبقت گیرد.

سپس ویروس کرونا شیوع پیدا کرد. کشورهای مختلف بر اساس سنت‌های فرهنگی و تاریخی خود، واکنش‌های متفاوتی به این موضوع نشان دادند.

جوامع باز و دموکراتیک غرب، به انزوای داوطلبانه جمعیت خود و توسعه سریع‌ترین واکسن‌های مؤثر برای ایمن‌سازی جمعیت خود و همچنین شفافیت و همکاری جمعی متکی بودند.

اما چین از ابتدا از طریق تمهیدات اجباری سختگیرانه، به انزوا متکی بود، امری که منجر به شکل‌گیری اصطلاح استراتژی “کووید صفر” شد.

هر مورد ابتلای شناسایی‌شده به انزوای کامل افراد تحت نظارت دولت و همچنین انزوای شدید آنها از محیط حرفه‌ای و خصوصی خود منجر می‌شد.

برای مدت طولانی، به نظر می‌رسید که استراتژی چین دراین‌باره از نظر نرخ مرگ‌ومیر بهتر از استراتژی غرب باشد. اقتصاد چین نیز سریع‌تر از آمریکا و اروپا از پیامدهای کرونا بهبود یافت.

در اثر این واقعیت، در میان رده‌های رهبری‌کننده اقتصادهای غربی، این باور روبه‌رشد وجود داشت که یک اقتصاد مبتنی بر فرماندهیِ اقتدارگرایانه از سوی یک رأی می‌تواند با چنین پاندمی، بهتر از جوامع لیبرال دموکراتیک غرب مقابله کند. جوامعی که سیاست‌های آن در مقابله با پاندمی در فضای عمومی به صورتی آشکار مورد مناقشه قرار می‌گیرد.

این نظر، اشتباه بزرگی بود، زیرا استراتژی سخت و مستبدانه پکن در واقع منجر به لغو قرارداد اجتماعی بین حزب و اکثریت مردم شد. انزوای رادیکال کلان شهرها، مناطق مسکونی، کارخانه‌های عظیم و تأسیسات بندری، دیگر با واقعیت‌های چین جدید سازگار نیست.

زمانی که کلانشهرهای صنعتی بزرگ چین در معرض قرنطینه یک ماهه قرار گرفتند، وابستگی اقتصاد جهانی به چین به مشکلات بزرگی در زنجیره تأمین بین‌المللی منجر شد و به‌شدت به اقتصاد صادرات چین آسیب رساند.

علاوه بر این، شی می‌خواست از پاندمی برای نشان دادن برتری نظام چین بر غربِ روبه‌زوال استفاده کند و بنابراین، به دلیل غرور ناسیونالیستی از استفاده از واکسن‌های غربی اجتناب کرد. بدین‌ترتیب، بخش بزرگی از جمعیت عظیم چین، کاملا واکسینه نشدند و در نتیجه محافظت نشدند.

رویگردانی از استراتژی “کووید صفر” خطر بزرگی برای جمعیت چین است. چین در حال حاضر به خاطر تک‌روی خود و اشتباه محاسباتی شی‌جین‌پینگ، هزینه سنگینی می‌پردازد.

منبع: راهبرد