تنبیه بدنی هنرمندان در نهادهای امنیتی

تصویری از چهره پانته‌آ بهرام، بازیگر سینما، روز چهارشنبه در رسانه‌‌های اجتماعی منتشر و ادعا شد که او حین بازجویی نیروهای امنیتی در روز سه‌شنبه ضرب‌وشتم شده است؛ اما با پیگیری‌ها مشخص شد که این بازیگر بیش از دو هفته است که این عکس را در حساب کاربری خود قرار داده است. برخی مدعی شدند که او در اعتراض‌های خیابانی کتک خورده است و برخی دیگر این را اثر ضرب‌وشتم هنگام بازجویی دانستند. با این حال خود این بازیگر به این گمانه‌زنی‌ها واکنشی نشان نداد و بعد از ساعاتی، عکس را از حساب اینستاگرام خود پاک کرد.

به گزارش ایندی‌پندنت فارسی، پانته‌آ بهرام پیش از این بارها در اینستاگرام از خیزش سراسری مردم ایران حمایت کرده و از فشار نهادهای اطلاعاتی بر بازیگران نوشته بود. یکی از بازیگران سینما و تئاتر که نخواست نامش فاش شود، با اشاره به این مسئله، از فشار بر اهالی هنر خبر داد و گفت که طی هفته‎‌های گذشته، اکثر هنرمندانی که در اینستاگرام به خیزش سراسری مردم ایران واکنش مثبت نشان داده بودند، به نهادهای امنیتی احضار شده‌اند.

او در پاسخ به این سوال که این نهادهای امنیتی به کدام سازمان وابسته بودند، به دو نهاد سازمان اطلاعات سپاه و سازمان اطلاعات فراجا اشاره کرد و با تاکید بر رفتارهای تند و بی‌ادبانه ماموران امنیتی در برخورد با هنرمندان، گفت که برخی از هنرمندانی که به سازمان اطلاعات فراجا احضار یا از طریق آن نهاد بازداشت شده بودند، علاوه بر خشونت کلامی، هدف ضرب‌وشتم نیز قرار گرفته‌اند. به گفته او، ماموران اطلاعات فراجا با هل دادن، سیلی زدن و برخورد فیزیکی با این هنرمندان کوشیده‌اند آن‌ها را از فعالیت‌های حمایتی و اعتراضی در رسانه‌های اجتماعی منصرف کنند.

یکی از بازیگران سینما که جزو اولین افرادی بود که به اعتراض‌های سراسری واکنش نشان داد و کماکان نیز در حساب شخصی خود نظرها و موضعش را آشکارا بیان می‌کند، در زمان احضار به اطلاعات فراجا ضرب‌وشتم شده است. بر اساس اطلاعات رسیده به ایندیپندنت فارسی، این فرد پس از بازجویی به دلیل میزان لطمات ناشی از ضرب‌وشتم مدت کوتاهی هم در بیمارستان بستری شده است.

بسیاری از این بازیگران تحت فشار قرار دارند تا درباره بازداشت یا احضار خود خبری منتشر نکنند. البته خبر بازداشت یا احضار برخی این افراد به سازمان اطلاعات سپاه ابتدا در کانال‌های تلگرامی منتسب به سپاه منتشر و پس از ساعاتی، با دستور مقام‌های بالاتر تکذیب می‌شد.

بازیگرانی که سازمان اطلاعات سپاه آن‌ها را بازداشت و احضار می‌کند، باید روزانه پاسخگوی تماس‌های این نهاد باشند تا بیرون رفتن آن‌ها از منزل و پست‌های اینستاگرامی‌ آنان کنترل‌شده باشد.

در سال‌های گذشته و پیش از شروع اعتراض‌های اخیر، نهادهای امنیتی با احضار و پرونده‌سازی برای برخی هنرمندان از آن‌ها به عنوان مهره‌ای برای پیشبرد اهداف سیاسی و تبلیغاتی خود در مواقع خاص استفاده می‌کردند و بسیاری از هنرمندان با این روش تا مدت‌ها با تهدید مواجه و مجبور بودند از بازجوهای خود اطاعت کنند.

کتایون ریاحی از اولین کسانی بود که با وجود زندگی در ایران، کشف حجاب کرد و به حمایت از خیزش سراسری مردم ایران برخاست. پس از این اتفاق، نهادهای امنیتی به خانه او هجوم بردند تا او را بازداشت کنند اما او در خانه حضور نداشت. پس از مدتی، این بازیگر نیز احضار و بارها بازجویی شد. بعد از این اتفاق، کتایون ریاحی فعالیت خود در اینستاگرام را کمتر کرد.

یک بازیگر زن دیگر هم که پیش از این نیز در فعالیت‌های سیاسی حضور داشت، از سوی یکی از این سازمان‌های اطلاعاتی بارها احضار و بازجویی شده است. او پس از این اتفاق مجبور شد حساب خود اینستاگرام را با بیش از یک میلیون دنبال‌کننده، ببندد.

منبع ایندیپندنت فارسی در مورد ضبط گذرنامه برخی از هنرمندان هم اعلام کرد با وجود اینکه خبرگزاری ایسنا پیش از این گفته بود این گذرنامه‌ها به هنرمندان بازگردانده شده، تا امروز چنین اتفاق نیفتاده است و این هنرمندان کماکان به صورت غیررسمی ممنوع‌الخروج‌اند. در سه هفته گذشته، خبرهایی مبنی بر ضبط گذرنامه هنرمندانی چون مهران مدیری، حمید فرخ‌نژاد، سحر دولتشاهی، هومن سیدی، همایون شجریان و... در رسانه‌های اجتماعی منتشر شد.

مهران مدیری پیش از این اعلام کرده بود که دیگر نمی‌خواهد صداوسیما آثار او را پخش کند. مدیران صداوسیما هم پس از این واکنش مهران مدیری اعلام کردند که او دستمزد خود بابت ساخت برنامه‌های دورهمی را دریافت کرده است و اکنون این برنامه‌ها آماده پخش‌اند؛ در نتیجه مدیری حق ندارد چنین درخواستی را مطرح کند.

از سوی دیگر، با توجه به حمایت مهران مدیری از خیزش سراسری مردم ایران، صداوسیما بر اساس رویه پیشین خود، مهران مدیری را در فهرست ممنوع‌التصویری‌ها قرار خواهد داد و خواه‌ناخواه امکان پخش برنامه‌های ازپیش‌ضبط‌شده فراهم نیست. به همین علت بر اساس شنیده‌ها، حراست صداوسیما با حضور نیروهای امنیتی در جلسه‌ای به مهران مدیری اعلام کرده‌اند خسارتی که مدیری باید بابت پخش نشدن این برنامه و از دست رفتن هزینه‌های حامی مالی و تبلیغات حین پخش این مسابقه تلویزیونی به صدا‌وسیما پرداخت کند، چیزی حدود ۴۰۰ میلیارد تومان خواهد بود.

حمید فرخ‌نژاد نیز پیش از این از ممنوع‌الخروجی، دو بار احضار و ۱۰ ساعت بازجویی خود خبر داده بود.

چهارشنبه، هم‌زمان با خیزش سراسری مردم ایران و حضور گسترده آنان در خیابان‌ها، زینب موسوی، کمدین معروف فضای مجازی که با نام «امپراتور کوزکو» شناخته می‌شود، نیز بازداشت شد. خبرها حاکی از آن است که بازداشت زینب موسوی با خشونت و ضرب‌وشتم همراه بوده است. زینب موسوی پیش از این نیز بارها به نهادهای امنیتی احضار شده بود و نهادهای امنیتی پس از هر انتقاد تندی که مطرح می‌کرد، با او تماس می‌گرفتند. او پرونده باز دیگری هم در رابطه با ویدیوهای خود در اینستاگرام داشت که به همین علت بارها به دادسرا و اداره اطلاعات احضار می‌شد.

فاطمه معتمد آریا، هنرپیشه ایرانی، در واکنش به اقدام شهرداری تهران در نصب تصویری ترکیبی از چهره زنان مشهور بر بیلبوردی در میدان ولی‌عصر تهران که تصویر او نیز در میان آن‌ها وجود داشت، ویدیویی بدون حجاب منتشر کرد و گفت که خود را مانند مادر قربانیان خشونت حکومت می‌داند. معتمدآریا در یک استوری درخواست کرد عکس او را از دیوار میدان ولی‌عصر پایین بیاورند. فاطمه معتمدآریا چندی پیش هم در مراسم تشییع امین تارخ بدون روسری حاضر شد و سخنرانی کرد.

بر اساس گزارش‌ها، بیشتر بازیگرانی که در هفته‌های گذشته از خیزش سراسری مردم ایران حمایت کرده‌اند، به نهادهای امنیتی احضار یا بازداشت شده‌اند. با وجود اینکه علی خامنه‌ای چندی پیش عنوان کرد که حرف‌های ورزشکاران و هنرمندان چندان ارزشی ندارد، این واکنش‌ها نشان می‌دهد که علی خامنه‌ای مانند همیشه در بحبوحه اعتراض‌ها از فعل معکوس استفاده و با این کد، اجازه برخورد خشن و سراسری با افراد مشهور و دارای دنبال‌کننده زیاد در رسانه‌های اجتماعی را صادر کرده است.

با توجه به اینکه اعتراض‌های اخیر در ایران که بسیاری اکنون آن را «انقلاب» می‌خوانند، بدون رهبری واحد ادامه دارد، برخورد با افراد مشهور در دستور کار قرار گرفته است. در روزهای گذشته، برخی حساب‌های پرمخاطب در توییتر هم از پایان فعالیت خود خبر دادند یا بدون هیچ توضیحی، حساب خود را بستند.

علاوه بر بازیگران، بازیکنان لیگ برتر فوتبال نیز طی هفته‌های گذشته با فشارهای امنیتی عجیبی مواجه بودند و ورزشکارانی که از خیزش سراسری مردم ایران حمایت کردند مانند حسین ماهینی، وریا غفوری، کاوه رضایی، بازداشت یا احضار شدند.  بازیکنانی هم که با مچ‌بند مشکی به زمین رفتند، بین دو نیمه و با فشار نهادهای امنیتی مچ‌بندهایشان را باز کردند؛ اتفاقی که در بازی پرسپولیس و تراکتور رخ داد.

پیش از این شنیده شده بود که نیروهای امنیتی پیش از بازی و بین دو نیمه، برای فشار بر بازیکنان برای باز کردن مچ‌بند مشکی و همچنین بازداشت برخی از آن‌ها به رختکن این تیم هجوم برده بودند. از سوی دیگر، سردار آجرلو، مدیرعامل باشگاه استقلال، نیز در روزهای گذشته عارف غلامی و برخی از افراد کادر استقلال را به علت حمایت از خیزش سراسری مردم ایران، به طور غیررسمی اخراج کرد.