عملیات ایران در ترکیه چگونه لو رفت؟

یائیر لاپید نخست‌وزیر جدید اسرائیل در تماس تلفنی جهت تبریک عید قربان، از رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه برای آنچه خنثی‌سازی توطئه ایران به منظور سوء‌قصد به گردشگران کشورش در استانبول خواند، سپاسگزاری کرد. همزمان، روزنامه صباح که به حزب حاکم ترکیه نزدیک است، جزئیات تازه‌ای از این «توطئه» انتشار داد.

به گزارش بی‌بی‌سی، این روزنامه به نقل از منابع امنیتی گزارش داده که گروهی هشت نفره از ماموران سپاه پاسداران ایران و هم‌دستان ترکیه‌ای‌شان به دنبال سوء‌قصد به یوسف لوی سفری، کنسول پیشین اسرائیل در استانبول و گروهی از گردشگران اسرائیلی بوده‌اند که نقشه‌شان لو رفته و در شانزدهم ژوئن (۲۶ خرداد) گذشته طی عملیاتی به دام ماموران سازمان امنیت (میت) و حفاظت اطلاعات پلیس ترکیه افتاده‌اند.

صباح نوشته که تحقیق از هفت نفر از بازداشت‌شدگان پایان یافته و پرونده‌شان به دادگاه فرستاده شده اما تحقیق از یکی از آنان همچنان ادامه دارد. این روزنامه مشخص نکرده که چند نفر از بازداشت‌شدگان شهروند ایران و چند نفر شهروند ترکیه‌اند.

به نوشته صباح، این افراد به منظور انتقام‌گیری از ترور سرهنگ حسن صیاد خدایی، از اعضای نیروی قدس سپاه، به استانبول فرستاده شده بودند. سرهنگ صیاد خدایی یکم خرداد (۲۲ مه) کشته و ترور او به اسرائیل نسبت داده شد. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفته بود: «بعد از بررسی‌ها مشخص شد که چه طرف ثالثی این کار [ترور] را انجام داده است و پاسخ قطعی خود را به صورت دردناک دریافت خواهد کرد.»

در آن زمان رسانه‌های اسرائیلی به نقل از منابع امنیتی گزارش دادند که ایران این بار انتقام را از گردشگران اسرائیلی در ترکیه می‌گیرد و وزارت خارجه اسرائیل نیز شهروندان این کشور را از سفر به ترکیه منع کرد.

«عملیات» چگونه لو رفت؟

در گزارش صباح آمده که اعضای «تیم سپاه» تک تک وارد ترکیه شدند و در خانه‌هایی در محله های بیلیک‌دوزو و بیوک چکمجه در استانبول ساکن شدند. برخی هم در هتلی نزدیک میدان تقسیم جا گرفتند که آقای سفری و همسرش همراه با گروهی از گردشگران اسرائیلی که بی‌توجه به هشدار دولت اسرائیل به ترکیه سفر کرده بودند، در آن به سر می‌بردند.

شهروندان اسرائیلی در سفر به خارج، به ویژه کشورهای مسلمان تدابیر امنیتی را رعایت می‌کنند و معمولا هویت اسرائیلی خود را آشکار نمی‌سازند. صباح نوشته که آقای سفری و همسرش در قالب یکی از تورهای گردشگری به استانبول آمده و به نام «هیئت چینی» در هتل جا گرفته بودند.

در ادامه گزارش صباح آمده که یکی از گردشگران اسرائیلی متوجه حضور ایرانیان در هتل می‌شود و به مسئول هتل مراجعه می‌کند اما پاسخ می‌شنود که اینجا ترکیه است و امنیت او کاملا فراهم است.

همزمان یکی از اعضای «تیم سپاه» در جریان خرید یک موتورسیکلت به بهای ۲۶ هزار لیره (معادل حدود ۱۵۰۰ دلار) شک فروشنده را بر می‌انگیزد. از فروشنده نقل شده که فرد خریدار با شماره‌ای خارجی (احتمالا ایرانی) با او تماس می‌گرفته و هنگام معامله هم شخصا در دفتر ثبت اسناد حضور نیافته و همین باعث شک او شده است.

پس از آنکه «عملیات» لو می‌رود، مأموران امنیتی و پلیس ترکیه به محل‌های سکونت «تیم سپاه» می‌ریزند و هشت نفر را دستگیر می‌کنند. از دستگیرشدگان سه قبضه سلاح کمری مجهز به صداخفه‌کن به دست می‌آید. همزمان وزارت امور خارجه اسرائیل سطح هشدار به شهروندان این کشور را به ترکیه بالا برد و از همه گردشگران خود خواست که این کشور را ترک کنند.

چقدر بر روابط ایران و ترکیه تاثیر گذاشت؟

لو رفتن «عملیات انتقام‌جویانه سپاه پاسداران» در رسانه‌های ترکیه به نقل از منابع امنیتی گزارش شد اما مسئولان ترکیه هیچ‌گاه وجود این «توطئه» و لو رفتن آن را تایید یا تکذیب نکرده‌اند. سخنگوی وزارت امورخارجه ایران نیز اتهامی را که در مورد سپاه پاسداران مطرح شده، «سناریوی مضحک و ساختگی به قصد تخریب روابط دو کشور مسلمان» توصیف کرد.

یک هفته پس از آنکه «تیم سپاه لو رفت و توطئه خنثی شد»، یائیر لاپید که در آن زمان وزیر خارجه اسرائیل بود به ترکیه سفر کرد. در این میان، سفر از پیش برنامه‌ریزی شده حسین امیرعبداللهیان وزیر امورخارجه ایران به ترکیه عقب افتاد و به این گمان دامن زد که تاخیر در سفر او به سبب لو رفتن «عملیات انتقام‌جویانه سپاه پاسداران» بوده است. این گمان در مورد برکناری حسین طائب از ریاست سازمان اطلاعات سپاه پاسداران نیز مطرح است.

با این حال، تحلیلگران می‌گویند این ماجرا چندان اثر سوئی بر روابط ایران و ترکیه نخواهد گذاشت چرا که پیش از این نیز و به ویژه در یک سال اخیر، رسانه‌های ترکیه بارها از عملیات ماموران ایرانی برای اقدام به سوء قصد در این کشور خبر داده‌اند که سه مورد آن به شهروندان اسرائیلی مربوط می‌شده است اما در این مدت، نشانه‌ای از تیرگی رابطه ایران و ترکیه به چشم نخورده است.

رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه قرار است ۲۷ تیر (هجدهم ژوئیه) برای دیداری رسمی به تهران برود.