iran-emrooz.net | Wed, 26.12.2007, 18:28
گفتوگوی «تاگس سایتونگ» با «میشائیل کیفر» کارشناس مسائل اسلامی
خبر خوش هم وجود دارد
برگردان: علیمحمد طباطبایی
|
میشائیل کیفر کارشناس مسائل اسلامی از این بابت شادمان است که تقریباً همه مسلمانان خشونت را در میکنند. آنچه باعث نگرانی او شده یهودستیزی است.
تاگس سایتونگ: آقای کیفر، وزیر کشور شویبله از «نتاریج نگران کننده» در یک بررسی از مسلمانان آلمان سخن گفته است. آیا این هشدار وزیر کشور پذیرفتنی است؟
میشائیل کیفر: بله. برای نگران بودن دلایل کاملاً موجهی وجود دارد. اما باید این بررسی را نسبت به آنچه شویبله انجام داده به شکل متفاوتی مورد ارزیابی قرار دهیم. واقعیت این است که این بررسی دو شناخت اساسی، اما متفاوت ارائه میهد. یکی از آنها این است که تعداد مسلمانهایی که ممکن است دست به اعمال خشونتانگیز بزنند یا با اعمال خشونتانگیز موافق باشند از آنچه تا به حال تصور میشد به مراتب کمتر است. فقط ۶ درصد آنها طرفدار خشونتاند. این همان خبر خوب است.
تاگس: و خبر بد؟
کیفر: آنچه حقیقتاً نگران کننده است اظهارات دانش آموزانی است که مورد پرسش قرار گرفتهاند. این دادهها نشان میدهد که یک چهارم از جوانان مسلمان با دموکراسی فاصله زیادی دارند و تعصبات ضد یهود در مقایسه با گروههای دانشآموزی غیرمسلمان با شدت بسیار بیشتری در آنها شکل گرفته است.
تاگس: این بررسی ۴۰ درصد مسلمانهای آلمان را به عنوان «بنیادی مدار» ارزیابی میکند. نظر شما راجع به این طبقهبندی چیست؟
کیفر: نسبت به گذشته در میان جوانان مسلمان گرایش شدیدتری به سوی دین وجود دارد. البته باید در استفاده از واژههای معین دقت بیشتری به عمل آورد. بنیادی مدار را نباید با بنیادگرا اشتباهی گرفت.
تاگس: به چه علت امروز دین برای جوانان مسلمان مهمتر از قبل شده است؟
کیفر: علت آن یقیناً باید این باشد که بسیاری از جوانان با پیشزمینه مهاجرتی در جامعه ما آن گونه که خودشان دلشان میخواهد مورد پذیرش قرار نمیگیرند. آنها در برخوردهای روزانه خود تبعیض و پائینتر بودن رتبه اجتماعی خودشان را تجربه میکنند، به ویژه در مدرسه. به عقیده من اسلام برای هویت سازی نقش مهمی بازی میکند، زیرا به جوانان چیزی را میدهد که جامعه از آنها مضایقه کرده است ـ یعنی جهتگیری و همینطور ارزش نهادن.
تاگس: یک جمعبندی در بارهی این گزارش به این نتیجه رسیده است که هرچقدر مسلمانها دینیتر هستند به همان اندازه نیز نسبت به دموکراسی شکاک تراند. آیا تجربیات شما این نتیجهگیری را تایید میکند؟
کیفر: بله. چنین گرایشی وجود دارد. علت آن این است که کثرتگرایی نظام مبتنی بر دموکراسی ما وجود موقعیتهایی را ممکن گردانیده که مسلمانهای شدیداً دینی آنها را به عنوان نشانههای انحطاط (اخلاقی) تلقی میکنند.
تاگس: بیش از ۴۰ درصد جوانان مسلمان با این سخن موافقند: «مسلمانهایی که در جنگ مسلحانه برای ایمان خود کشته میشوند به بهشت میروند». حال این پرسش مطرح میشود که چگونه فقط ۶ درصد مطابق با خبر خوش شما از خشونت طرفداری میکنند.
کیفر: این درصد بالا واقعاً بسیار هولناک است، اما به آن بستگی دارد که منظور از آن به طور دقیق چیست. در وحله اول این اظهارنظر به ما میگوید که پرسش شوندگان بر این باورند که شهدا به بهشت میروند. از آنجا که روشن نیست کدام شهدا مورد نظر است، بنابراین نباید به این اظهار نظر بیش از اندازه بها داده شود یا آن را به عنوان نگرش ویژه مسلمانان محسوب نمود. این تصور که کسانی که برای ایمان خود مبارزه میکنند به بهشت خواهند رفت نزد مسیحیها نیز معتبر است. در همین رابطه بسیار اهمیت دارد به آن اشاره شود که خشونت تروریستی را افراد پرسش شونده به طور کاملاً صریح رد کردهاند.
تاگس: خط مشیهای سیاسی در آلمان چه نتایجی را باید از این گزارش بیرون بکشند؟
کیفر: باید برای رفع تصورات یهودستیزانه فعالیت نمود. در مدارس نیاز به آموزش بیشتری در خصوص ارزش گذاری به عقاید دیگران وجود دارد. اما بهتر از آن این است که راه ورود به پیشرفتهای شغلی برای مهاجرین بهبود یابد. نظام آموزشی درجه بندی شده ما نیز خودش یک معضل است زیرا به غربال کردن زودهنگام دانش آموزان میپردازد و به آنجا منتهی میشود که فرزندان مهاجرین غالبا به دبیرستانهای معمولی یا Hauptschule کشیده شوند و راه ورود به دانشگاه برای آنها بسته میماند.
تاگس: وزیر کشور میگوید که او خواستار دیالوگ میان مسلمانها و غیرمسلمانها است. آیا این گزارش اخیر در انجام این دیالوگ میتواند نقش موثری داشته باشد؟
کیفر: بله. من خوشحالم که این بررسی اکنون منتشر شده است. این بررسی دادههای مفید و گستردهای عرضه میکند. اما در تفسیر نتایج آن نباید مسائل را کوچک یا خیلی بزرگ جلوه دهیم. خوب بود که وزیر کشور به جنبههای مثبت آن نیز اشارهای میکرد.