iran-emrooz.net | Wed, 07.12.2005, 9:48
گزارشي از حضور ادونيس، شاعر نامدار عرب زبان، در ميان نويسينگان و شاعران ايران
عصر ديروز ، ادونيس ، شاعر عرب زبان و ونوس ، مترجم آثار او ، با شاعران و نويسندگان ايراني در كافه نشر" ثالث " ديدار كردند و ادونيس پس از شعر خواني به پرسشهاي شاعران ايراني پاسخ گفت.
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و انديشه ايلنا , در ابتداي اين مراسم كه توسط" اسماعيل جنتي " اجرا مي شد ، او ضمن خير مقدم به ادونيس و شاعران شركت كننده در اين مراسم گفت : از ديرباز ، شاعران و علاقهمندان به وسيله مترجمان ايراني با آثار ادونيس و همچنين شاعران بزرگ جهان آشنا شده اند.
وي ادامه داد : حضور ادونيس در ايران براي علاقهمندان شعر غنيمتي است تا با علاقهمندان شعرش پرسش و پاسخ داشته باشد.
وي مراسم را با قرائت شعر " عشق عمومي " شاملو ادامه داد و پس از آن ونوس شاعر و مترجم آثار ادونيس چند شعر به زبان فرانسوي خواند كه يكي از اين شعرها به " آندره مكين" تقديم شده بود و " مديا كاشيگر " نيز اين شعرها را براي علاقهمندان ترجمه مي كرد.
در ادامه مراسم ادونيس گفت : قبل از هر چيزي بايد به روح بزرگ" احمد شاملو " درود بفرستم . از ديدن عكسم با " احمد شاملو" بسيار متاثر شدم . اين عكس را من به كلي فراموش كرده بودم . اين عكس مرا به اين ياد اين نكته انداخت كه فقط شعر و عشق مي تواند ، مرد را شكست بدهد.
او در ادامه ، چند شعر كوتاه به ياد شاملو ، شاعر آزادي خواند و به سوالات شاعران و نويسندگان ايراني پاسخ داد.
وي ، همچنين از حضورش در دانشكده زبان هاي خارجي دانشگاه علامه طباطبايي ابراز خوشحالي كرد و ياد آور شد : من از حضور و شركت دختران دانشجو در اين جلسه بسيار متعجب و شگفت زده شدم و خاطر پرسشهايي كه ديروز از من شده است ، دريافتم كه دختران دانشجوي ايراني بسيار شجاعتر از پسران هستند.
اين شاعر عرب ادامه داد : سفر به ايران براي من دستاورد ديگري نيز داشت , متاسفانه تصويري كه از ايران و زن ايراني در جهان ارايه مي شود ، تصويري واقعي نيست و كم مانده بود كه با ديدن ليلي ايراني مجنون شوم.
وي ادامه داد : من فكر ميكنم كه شعري كه پس از مهاجرت به پاريس سرودهام ، در استمرار شعرهايي است كه پيش از آن است . پاريس قطعا شهر ميهمان نوازي بوده و به روي تمام ادب دوستان باز است ؛ تا جايي كه اگر آدم تنها زبان فرانسه بلد باشد ، ميتواند تاريخ جهان را بدون كم و كاست بخواند.
ادونيس افزود : ما در پاريس به راحتي و بدون هيچ قيد و شرطي هواي آزادي را نفس مي كشيم و در پاريس به راحتي مي توان هر چيزي را نوشت و منتشر كرد . البته بيروت هم يكي از آزادترين شهرهاي عربي است ؛ با اين حال در بيروت قيد و شرط هايي بود كه در پاريس نيست و همين كمك كرد تا من آزادانه كار خود را گسترش بدهم.
ادونيس با اشاره به اين نكته كه همه كساني كه مي نويسند , مترجم هستند , گفت : همه ما به نوعي مترجم هستيم و هر كسي كه دست به نوشتن افكار خودش مي زند , در واقع خودش را ترجمه ميكند , من بارها تمرين ترجمه كرده ام ، اما مترجمي كه شعر عربي را ترجمه كند ، خائن ترين مترجمان است . چرا كه وزن و موسيقي كه در شعر عربي وجود دارد را نمي توان به هيچ زباني ترجمه كرد.
وي ادامه داد : روابط خاصي بين كلمات در زبان مبداء وجود دارد كه به هنگام ترجمه اين روابط در زبان مقصد ، ممكن است وجود نداشته باشد , از اين رو در ترجمه اين روابط از بين مي رود.
وي درباره تعهد در شعر گفت : متاسفانه بخش عظيمي از شعر جهان ، ناشي از تعهد سياسي است و من به شدت مخالفم كه شعر وظيفه بپذيرد . طبعا شاعر به عنوان يك شهروند بايد براي آزادي تلاش كند و اين وظيفه را او بايد به عنوان شهروند ، نه به عنوان شاعر به عهده بگيرد.
ادونيس با اشاره به اين نكته كه شعر ذاتا عنصري سياسي است ، خاطر نشان كرد : شعر ، در معناي قديم يوناني ، سياسي است . يعني تلاش براي تحول شهر ، به طوري كه شهري آزادانه داشته باشيم . در اين نگاه همه چيز سياسي است و حتي شعر عشق . البته من مخالف شعر سياسي هستم ولي موافق سياست در شعر هستم . از نظر من شعر نمي تواند و نبايد در خدمت يك ايدئولوژي باشد و سطحش را اين قدر پايين بياورد.
وي در پايان گفت : اين شعر نيست كه بايد در خدمت سياست در بيايد , بلكه سياست بايد به خدمت شعر در بيايد.
در ادامه اين مراسم ، " بهروز حشمت " مجسمه ساز ايراني كه سال هاست به اتريش مهاجرت كرده است و چندي پيش مدال طلاي خانه هنرمندان اتريش نيز به او تقديم شده بود ، اين مدال را به پاس تقدير از بانوي شعر ايران به " سيمين بهبهاني " تقديم كرد و اين هديه توسط " محمود دولت آبادي " به او اهداء شد.
همچنين دزر اين مراسم ، پيام " بهروز حشمت" نيز قرائت شد.
در اين پيام آمده است : اين وظيفه هنري من است كه بتوانم ، اين هديه كوچك را به" سيمين بهبهاني" ، فعال راه انديشه تقديم كرده و از او قدرداني كنم.
وي ادامه داده است : نويسندگان و شاعران همچون پرندگاني در قفس هستند كه نغمه آزادي را در سرزمين خود سر مي دهند و من به خود اجازه مي دهم كه اين مدال را كه از سوي خانه هنرمندان اتريش به پاس 30 سال كار هنري اهدا شده است را به بانوي شعر ايران تقديم كنم.
در ادامه مراسم نيز " محمود دولت آبادي" گفت : بسيار خوشحالم كه حضور ادونيس و ونوس اين امكان را به ما داد كه جوانان كشورمان را يك بار ديگر زير سقف ادبيات ببينيم.
وي تصريح كرد : انتظار دارم كه مسوولان فرهنگي كشور ، براي ادبيات و فرهنگ ايران اهميت بيشتري قائل شوند.
دولت آبادي در ادامه درباره " بهروز حشمت" گفت : حشمت از زندگي ساده كارگري شروع كرد و با رفت آمدي كه در دانشگاه تهران داشت , احساس كرد كه مي تواند مجسمه ساز باشد و دانشجويان اين دوره به حشمت اين مجال را دادند تا تا او هنر و ذوق خود را به بار بنشاند.
دولت آبادي افزود : حشمت با تقديم اين جايزه به " سيمين بهبهاني " نشان داد كه حتي يك لحظه هم به طور ذهني و باطني از ايران دور نبوده و نيست . من مي توانم شهادت بدهم كه تقديم اين مدال به بهبهاني نشانه عشق و علاقه او به سرزمين مادريش ايران بوده و اميدوارم كه به زودي شاهد آزاديهاي بيشتر مدني در ايران باشيم.
در ادامه مراسم " سيمين بهبهاني" گفت : من بسيار خوشحالم كه حضورادونيس و ونوس باعث شد تا ما در جمعي صميمي اين هديه را كه مايه افتخار من است ، جشن بگيريم.
در پايان اين مراسم ، ادونيس پرچم صلح شاعران جهان امضا كرد.
اين پرچم كه توسط بسياري از شاعران بزرگ از جمله ارنستو كاردينال , يتاگودمئلو , آيتانا آلبرتي , الكس پااوئسويديف و داميامندوزا لينازرون امضا شده است.
طراح و ارايه كننده اين پرچم " هادي خوانساري" است.
