متاثر از تحولات لبنان فرایند اصلاحات در سوریه شدت و شتاب بیشتری گرفته است

ایرنا:جاده ‪ ۱۲۰‬كيلومتري دمشق تا بيروت با طبيعتي زيبا، به جز زمان جنگ در لبنان در سال ‪ ۱۹۹۰‬ميلادي ، همواره پرتردد و شلوغ بوده‌است.
ولي امروز و پس از گذشت حدود دو ماه از ترور "رفيق حريري" نخست وزير پيشين لبنان در اثر انفجاري مهيب در غرب بيروت، اين جاده درسكوت فرو رفته و كسادي بر مغازه‌هاي مسير آن خيمه زده‌است.
اين روزها، بعثي‌هاي سوريه پنجاه و هشتمين سالروز تاسيس حزبشان را كه از سال ‪ ۱۹۶۳‬قدرت را در اين كشور به دست گرفته، همزمان با فراخواني نيروهاي نظامي سوريه از لبنان جشن مي‌گيرند.
بعثي‌هاي سوريه مانند ساير شهروندان اين كشور بشدت از شعارهاي تظاهركنندگان لبناني عليه سوريه ناراضي هستند و مي‌گويند ارتش به وظيفه آرماني، عقيدتي خود در كشور لبنان "برادر كوچكمان" عمل كرد.
وقتي از دمشق راهي بيروت مي‌شوي در همان وهله نخست ورود به پايانه "جديده يابوس" در ‪ ۴۰‬كيلومتري غرب دمشق، درمي‌يابي كه سوري‌ها تصميم دارند پيش از سي‌ام آوريل زمان اعلام شده به ناظر سازمان ملل براي خروج از لبنان نيروها و تجهيزات نظامي و امنيتي خود را از اين كشور فراخوانند.
هر روز صبح دهها خودروي نظامي بزرگ و خالي در جاده به سوي لبنان در حركتند و شب هنگام پراز سرباز و تجهيزات به سوريه بازمي‌گردند.
از سوي ديگر در شهرهاي لبنان از بقاع گرفته تا بيروت، خرسندي برسيماي بسياري از مردم نقش بسته‌است. آنان تاكيد دارند كه كشورشان در مرحله تاريخي جديدي به سر مي‌برد كه با پيروزي مقاومت و حزب‌الله و فرارلشكر شكست خورده رژيم صهيونيستي از جنوب لبنان در سال ‪ ۲۰۰۰‬آغاز شده‌است.
مردم بيروت كه از انفجارهاي جسته و گريخته در گوشه وكنار شهرشان بشدت نگرانند، نسبت به خروج نيروهاي سوري از كشورشان به عنوان مقدمه‌اي براي گشايش فصل جديدي از روابط با سوريه خوشبين هستند، آنها به ضرب‌المثل محلي خود تكيه مي‌كنند كه "بعد از هر دعوايي، دوستي در پيش است".
در مسير دمشق تا بيروت بويژه در شهرهاي مرزي بقاع، پيامدهاي ترور حريري دستكم از نظر اقتصادي كاملا نمايان است. مغازه‌داران آن را فاجعه بار مي‌خوانند.
بانك‌ها كه برخلاف محدوديت فعاليت در سوريه از كثرت و فعاليت گسترده‌اي در لبنان برخوردارند، اينك به سبب برداشت ارزي غير متعارف مشتريان در برابر ارايه خدمات بانكي خود ماليات اخذ مي‌كنند.
مغازه‌هايي كه معمولا مملو از اجناس و كالاهاي باب ميل سوري هاست، اينك خالي از مشتريان و تعداد زيادي از آنها نيز تعطيل است.
پايانه مرزي جديده/ المصنع كه معمولا هميشه شاهد صف‌هاي طولاني تاكسي‌ها و ماشين‌هاي كرايه‌اي براي ورود و خروج بوده اكنون خالي است.
گويا شعار معروف "سوا ربينا" به معناي "با هم بزرگ شده‌ايم" كه دولت سوريه تلاش كرده در ‪ ۱۵‬سال گذشته ميان مردم لبنان و سوريه رواج دهد بر اثر ترور حريري مفهوم خود را از دست داده است. هيچكس علاقه ندارد از دمشق به بيروت و برعكس مسافرت كند.
در دمشق هم وضعيت بهتر از بيروت نيست، به همان اندازه كه در ميدان‌هاي بيروت احساسات ضدسوري نمايان است در دمشق نيز وضعيت اگر بدتر نباشد، بهتر نيست.
مردم در دمشق از همسايگان خود گلايه دارند كه اگر زماني دولت سوريه مرتكب اشتباهي در لبنان شده است، گناه مردم عادي چيست كه پس از ترور حريري كارگران ساده سوري را در لبنان به قتل رساندند. ديگر كسي در سوريه حاضر نيست براي كار و تامين هزينه‌هاي زندگي خانواده‌اش به لبنان فكر كند.
پرسش‌هاي زيادي در اذهان مردم سوريه مطرح شده است، چرا بايد سوريه تاوان تبعات اوضاع و كشمكش‌هاي سياسي لبنان را بپردازد؟ بهتر نيست به فكر سر و سامان دادن به اوضاع داخلي خود باشيم؟
مردم سوريه از رهبري سياسي خود مي‌خواهند اصلاحات را جدي بگيرد تا كشور در مسير صحيح واقع شود. بسياري معتقدند كه روند برخورد دهه‌هاي گذشته سوريه در برابر لبنان خالي از اشتباه نبود!
دولت سوريه نيز خواسته مردم را كه از سوي نخبگان جامعه اعلام شده جدي گرفته است، "بياييد تا به اوضاع داخلي خودمان بينديشيم".
در اين مسير و براي آغاز فرايند آشتي ملي، وزارت امور خارجه سوريه در بخشنامه‌اي به سفارتخانه‌هاي اين كشور در خارج دستور داده‌است براي مخالفان نظام كه به آن كشورها پناهنده شده‌اند، گذرنامه صادر شود.
دولت قول داده است كه اگر كسي مشكل قضايي ندارد، مي‌تواند به كشورش برگردد و كسي مانع او نخواهد شد.
زمزمه مي‌شود كه دولت سوريه درصدد بازگرداندن املاك مصادره شده هواداران گروه "اخوان المسلمين" است، گروهي كه در اوايل دهه هشتاد درگيري خونيني با نظام حاكم بر دمشق داشت. چيزي شبيه جنگ داخلي كه هزاران كشته و مفقود برجاي گذاشت.
"بشار اسد" رييس جمهوري سوريه كه تا حدودي از تفكرات ناسيوناليستي حزب بعث فاصله دارد، بتازگي دستور داده تا همه زندانيان كرد ( ‪ ۳۱۷‬نفر) آزاد شوند و گفته مي‌شود كه وزارت كشور سوريه در واگذاري شناسنامه به شهروندان كرد جدي است.
دو ميليون كرد در سوريه زندگي مي‌كنند كه حدود ‪ ۲۵۰‬هزار نفر آنان براساس سرشماري سال ‪ ۱۹۶۲‬از شناسنامه محروم شده‌اند.
همچنين شايعاتي در ميان مردم قوت گرفته حاكيست كه بشار اسد درصدد آزادي همه زندانيان سياسي است كه شمارشان ‪ ۴۵۰‬نفر تخمين زده مي‌شود.
به‌نظر مي‌رسد، حزب بعث سوريه رويكرد دوري از تفكرات "قوم گرايانه" را برگزيده و به منافع ملي سوريه بيش از گذشته مي‌انديشد.
با همين استدلال، بعثي‌ها كه به مدت شش دهه فقط خود را در ميدان سياست مي‌ديدند از حضور ديگر تفكرات و گرايش‌ها در عرصه سياست كشور سخن به ميان آورده‌اند.
بعثي‌هاي سوريه درصددند تا در تابستان آتي، كنگره كشوري سراسري خود را برگزار كنند و پيش از آن "در ارديبهشت ماه" كنگره ملي حزب در پيش است، سخن از تغيير آيين نامه داخلي حزب مي‌رود تا با طرح شعارهايي مانند عدالت اجتماعي و دمكراسي، حزب بعث بار ديگر رونق گيرد.
تا سال گذشته همزمان با سالروز تاسيس حزب بعث، خيابانها چراغاني مي‌شد و سرودهاي بعثي پراز شعارهاي براق ناسيوناليستي در سراسر شهرهاي سوريه طنين انداز بود.
ولي امسال خبري از آن برنامه‌ها نيست، حتي همايش مركزي گراميداشت سالروز تاسيس حزب بعث برگزار نشد و اين مراسم سالهاي گذشته در تالار مركزي دانشگاه دمشق با حضور مقامهاي لشكري و كشوري برپا مي‌شد.
شايد مردم عادي سوريه سالروز تاسيس اين حزب ( هفتم آوريل ) را فراموش كرده‌اند و اخبار مراسمي از اين روز در رسانه‌ها منعكس نشده‌است.