واکنش ها به سخنرانی بشار اسد در مراسم گشايش کنگره دهم حزب بعث سوريه

ايرنا:منابع آگاه پيش بيني مي‌كنند كه كابينه دولت محمد ناجي عطري دو هفته پس از پايان كنگره‌ي دهم كشوري حزب بعث دستخوش تحولاتي شود.
دهمين كنگره كشوري حزب بعث سوريه پيش از ظهر روز دوشنبه با حضور يك هزار و ‪ ۲۳۱‬نماينده‌ي شاخه‌هاي اين حزب در استان‌هاي ‪ ۱۴‬گانه‌ي سوريه، اعضاي كميته‌ي مركزي، نمايندگان يگان‌هاي نظامي و سنديكاهاي صنفي در دمشق گشايش يافت.
به گفته‌ي اين منابع، شمار وزيران عضو حزب بعث حاكم، در كابينه‌ي جديد كاهش خواهد يافت ولي نخست وزير عطري يا شخص ديگر- همچنان بعثي خواهد ماند.
خانم "بثينه شعبان" سخنگوي دهمين كنگره‌ي كشوري حزب بعث سوريه، در آستانه‌ي برپايي كنگره دهم حزب بعث، احتمال تغيير در كابينه را رد نكرد ولي گفت كه "اين امر در حد پيشگويي است".
گفته مي‌شود، از مهمترين و در عين حال جنجالي‌ترين توصيه‌هايي كه در نشست‌هاي كاري دهمين كنگره‌ي كشوري حزب بعث طرح و بررسي شود، حذف پست رهبري كشوري حزب بعث و تاسيس تشكيلاتي جايگزين به نام "دفتر سياسي" و يا "رهبري حزبي" بعث شامل ‪ ۱۵‬عضو است .

براساس اطلاعات دريافتي از منابع موثق، اسد به نشانه‌ي ابراز جديت خود براي ادامه‌ي اصلاحات و نوگرايي در ساختار قدرت، بنا دارد، ‪ ۱۰‬تن از اعضاي كهنه كار رهبري كشوري ‪ ۲۱‬نفره حزب بعث - بالاترين تشكل اين حزب - را كه از سران نسل نخست حزب به شمار مي‌روند، از تريبون اين كنگره وادار به استعفا كند.
"عبدالحليم خدام"، "محمد زهير مشارقه" معاونان رييس جمهوري سوريه، "عبد -الله الاحمر" معاون ملي دبيركل حزب بعث، سپهبد يكم "مصطفي طلاس" وزير دفاع سابق و "محمد مصطفي ميرو" نخست وزير سابق سوريه از جمله مهره‌هاي برجسته‌ي بعثي هستند كه زمزمه استعفاي اجباري آنها بالا گرفته است .
از سوي ديگر گفته مي‌شود، چهره‌هاي همسو با افكار نوگرايانه‌ي بشار اسد، مانند خانم "بثينه شعبان" وزير امور مهاجران، "عمار ساعاتي" رييس اتحاديه دانش آموزان، "غسان لحام" وزير امور تشريفات كاخ رياست جمهوري، "مهدي دخل‌الله" وزير اطلاع رساني و "آصف شوكت" داماد رييس جمهوري و فرمانده امنيت نظامي، به جمع رهبري كشوري حزب بعث خواهند پيوست.
"فاروق الشرع" و "محمد الحسين" وزيران كنوني امور خارجه و دارايي، "محمد سعيد بخيتان" مدير دفتر امنيت ملي، "سليمان قدار" معاون دبير كشوري حزب بعث نيز تركيب جديد رهبري حزب بعث باقي خواهند ماند.
پيشاپيش انتظارات جدي از كنگره‌ي دهم حزب بعث، براي اتخاذ تصميمات سرنوشت‌سازي در مورد آينده‌ي اصلاحات سياسي، اقتصادي و اجتماعي سوريه طرح شده است.

افكار عمومي سوريه بويژه روشنفكران جامعه انتظار دارند، "بشار اسد" رييس جمهوري جوان اين كشور از خلال كنگره پيش رو، اصلاحات ريشه‌يي در ساختار قدرت سياسي براي مردم خود به ارمغان آورد.
گرچه سخنان بشار اسد در مراسم گشايش دهمين كنگره‌ي حزب بعث، به هيچ روي با توقعات احزاب و شخصيت‌هاي منتقد نظام سوريه، همخواني نداشت ولي اميد به گشايشي در انسداد حاكم بر فضاي سياست داخلي اين كشور كه ناكامي‌هاي سياسي ماه‌هاي اخير در زمرمه تبعات آن به شمار مي‌رود، هنوز موج مي‌زند.
برخي احزاب و شخصيت‌ها، دامنه‌ي مطالبات خود را تا ايجاد انقلابي مخملين از سوي بشار اسد عليه حزب بعث گستردند ولي اظهارات امروز رييس جمهوري سوريه، پاسخي دلسردكننده به اين طيف از منتقدان نظام بود.
"بشار اسد" رييس جمهوري سوريه در آيين گشايش دهمين كنگره‌ي كشوري حزب بعث سوريه اعلام كرد: ايده‌هاي حزب بعث همچنان بيانگر آرمان‌هاي ملت است.
رييس جمهوري سوريه، در عين حال، حزب بعث را مكلف كرد كه خود را با تند باد تحولاتي كه بر منطقه وزيدن گرفته، سازگار و طرح‌هاي دشمن براي تبديل اين حزب به يك گروه بي‌اراده را خنثي كند.

بشار اسد همچنين اعتراف كرد كه ضعف تاسيسات زير بنايي و عدم كفايت نظام اداري، مسير اصلاحات را با دشواري روبه رو ساخته است و افزود: "براي ادامه روند موفقيت آميز اصلاحات نيازمند سازوكارهاي عملي تري هستيم".
به هرحال شواهد حاكي از آن است كه بشار اسد از خلال كنگره‌ي سراسري حزب بعث، گامهايي ولو شمرده و با احتياط به سوي اصلاحات سياسي بردارد و اگر، نه همه‌ي انتظارات روشنفكران جامعه، حداقل، پاره‌يي از آنها را اجابت كند.
مواردي مانند پاكسازي حزب از فساد، آزادي تاسيس احزاب سياسي، برگزاري انتخابات آزاد در سال ‪ ،۲۰۰۷‬كنار گذاشتن شعار "سوسياليستي" و گرايش به اقتصاد آزاد در زمره‌ي اين توقعات است .
لغو قانون فوق‌العاده در كشور، عفو عمومي تمامي زندانيان سياسي، اعطاي شناسنامه به بيش از يكصد هزار شهروند كرد فاقد شناسنامه و لغو قانون اعدام اعضاي گروه اخوان المسلمين سوريه، از ديگر مطالباتي است كه گروه‌هاي منتقد دولت بر تحقق آن پافشاري مي‌كنند.
با اين حال ، به نظر مي‌رسد، حداقل در مقطع كنوني، همگان به پذيرش اين واقعيت تن داده‌اند كه حزب بعث، همچنان رهبري نظام سوريه را براي خود حفظ خواهد كرد، موضوعي كه خدام اخير، آن را گوشزد كرد.
"عبدالحليم خدام" معاون رييس جمهوري سوريه گفت: بر اساس ماده‌ي هشتم قانون اساسي سوريه، حزب بعث همچنان رهبر دولت و جامعه خواهد ماند و كساني كه خواهان تغييراتي هستند، بايد اكثريت را در مجلس خلق از آن خود كنند، تا زمينه‌ي تغيير اين ماده فراهم شود.
در ماده‌ي هشتم قانون اساسي سوريه كه در سال ‪ ۱۹۷۳‬تدوين شد، آمده است:
حزب بعث رهبر نظام حاكم و جامعه در اين كشور شناخته مي‌شود.
خدام افزود: فكر مي‌كنم، حزب بعث در آينده و براي ساليان متمادي صدرنشين انتخابات پارلماني در سوريه باشد، زيرا اين حزب حضور گسترده‌يي در جامعه دارد.
حزب بعث كه امروزه تا اعماق روستاها و نقاط دورافتاده‌ي سوريه ريشه دوانيده و در نهادها و مدارس اين كشور حضور دارد، بالغ بر يك ميليون و‪۷۰۰‬ هزار عضو فعال دارد.
در مقابل ديدگاه خدام، شماري از اصلاحگرايان مانند "مهدي دخل‌الله" وزير اطلاع رساني، از احتمال تغيير در قانون اساسي سوريه سخن مي‌گويند.
دخل الله چندي پيش اظهار داشت: قانون‌هاي اساسي مقدس نيستند كه نتوان آنها را دستخوش تغييرات كرد و با اين نظر كه حزب خاصي در جايگاه رهبري جامعه قرار گيرد، مخالف هستم.
حزب بعث كه در ارتباط زنجيروار با ارتش ، پليس امنيتي و دستگاه اجرايي، چهار ستون اصلي قدرت در سوريه را در دست دارد ، تحت رهبريت " بشار اسد " رييس جمهوري اين كشور است و به عنوان حزب رهبر در صدر هرم جبهه ملي ترقي خواه سوريه (ائتلاف حاكم) فعاليت مي‌كند.