کرونا را با خود به طبیعت نبریم

ایرنا- همه در شرایط کرونایی برای حفظ سلامت خود و دیگران مسئول هستیم و ضرورت دارد تا ضمن همراهی با کادر درمانی که خسته از همه‌گیری کووید ۱۹ هستند در خانه بمانیم و این ویروس را همراه خود به طبیعت نبریم.

به گزارش روز پنجشنبه ایرنا، شیوع ویروس کرونا زندگی بشر را در سراسر دنیا دستخوش تغییراتی کرد که آثار مثبت و منفی زیادی بر بخش های مختلف زندگی از جمله محیط زیست داشت، رفت و آمدها کاهش یافت و فعالیت های اقتصادی تا حدی محدود شد و همین مساله موجب کاهش انتشار گازهای گلخانه ای شد که تاثیر بسزایی در کاهش آلودگی هوا و پاکیزگی محیط زیست داشت اما در مقابل مصرف شوینده ها، ماسک و دستکش افزایش یافت و انسان مانند همیشه با رها کردن بدون ملاحظه این اقلام در طبیعت به عنوان پسماند، ضربه محکمی بر پیکر نیمه جان محیط زیست وارد کرد.

حالا هم که در آستانه عید نوروز و تعطیلات پیش روی آن هستیم ‌و به رغم تاکید وزارت بهداشت مبنی بر نرفتن به مسافرت، خطر انتقال ویروس کرونا بیش از پیش در کشور احساس می شود، از آنجا که در تعطیلات نوروزی هوا بهاری است، ایرانیان به سنت دیرینه این روزها را معمولا در طبیعت می گذرانند که این گذران در دشت و جنگل عوارضی مانند انبوه پسماند برای طبیعت به همراه دارد و حالا که اقلامی مانند دستکش و ماسک نیز بر آن‌ها اضافه شده خطر بیش از پیش محیط زیست و زیستمندان آن ‌را تهدید می کند.

کرونا به رغم ایجاد شرایط نسبتا خوبی که در اوایل شیوع بر محیط‌زیست داشته اما به مرور با افزایش مصرف وسایل بهداشتی مانند ماسک و دستکش و رها کردن آن‌ها در محیط، مشکلاتی را برای طبیعت ایجاد کرده که ممکن است با در پیش بودن ایام نوروز این مشکل بیشتر شود هر چند تاکیدها بر نرفتن به مسافرت است و چه خوب است به این توصیه مسوولان بهداشتی کشور به طور ویژه توجه شود.

ژیلا مهدی آقایی معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست به خبرنگار محیط زیست ایرنا در این زمینه گفت: کرونا به رغم ایجاد شرایط نسبتا خوبی که در اوایل شیوعش بر محیط زیست داشته از جمله کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، کاهش ردپای کربن، حال خوب طبیعت و جانوران،  اما به واقع نمی تواند تاثیرات مثبت بلندمدتی را برای محیط زیست به وجود آورد، امید به بهبود وضعیت محیط زیست در حالی که جان مردم در خطر تهدید ویروسی غیرقابل پیش بینی است، امیدی واهی به نظر می رسد.

وی افزود: چون همه آن تاثیرات مثبت بر محیط زیست، به دلیل طراحی و تدوین یک برنامه از پیش تعیین شده و مبتنی بر تفکر محیط زیستی نبوده، بلکه ناشی از یک فشار خارجی تحت عنوان همه گیری کووید ۱۹ بوده است که سلامت و جان انسان ها را نشانه گرفته و بشر را مجبور به در خانه ماندن کرده است.

مهدی آقایی اظهار داشت: ضمن اینکه رکود اقتصادی حاصل از این ‌پاندمی، قطعا به تخریب بیشتر محیط زیست خواهد انجامید و جهان برای ترمیم معضلات اقتصادی پیش آمده، سریعتر به سمت جبران ‌مافات بر آمده و قطعا محیط زیست و منابع طبیعی متضرر این جبران خواهند بود،  اما با همه اینها، کرونا زنگ‌ خطر بزرگی برای جهانیان است که بی توجهی به طبیعت و نظم‌ و تعادل آن، عواقب غیرقابل جبرانی را برای نسل بشر در پی خواهد داشت.

وی ادامه داد: همچنین از دیگر مشکلاتی که کرونا بر محیط زیست تحمیل کرده، دفع ماسک ها و اقلام حفاظت شخصی است، که اگر چه باید برای حفظ سلامتی خود و هموطنانمان از این وسایل استفاده کنیم، باید به استفاده بهینه و به موقع از وسایل حفاظت شخصی و ضدعفونی کننده‌ها توجه کنیم تا بار آلودگی خارج از توانی را به محیط زیست تحمیل نکنیم، مواد اولیه تولید محصولاتی مانند ماسک و دستکش مواد پلیمری است که در صورت رهاسازی در معابر و طبیعت، ضمن ایجاد منظر نامناسب محیطی، گرفتگی آبراهه ها و انتشار بیماری، به دلیل ماندگاری طولانی در طبیعت و در نهایت قرار گرفتن در معرض فرسایش محیطی و تبدیل شدن به تکه های کوچکتر می توانند سبب آلودگی منابع آب و خاک شوند.

معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: این مواد در صورت رهاسازی در طبیعت می توانند وارد چرخه غذایی حیوانات اهلی و وحشی، پرندگان و آبزیان شده و در نهایت وارد چرخه غذایی انسان‌ها شوند و باز در اینجا انسان متضرر رفتار نامناسب خود خواهد بود،  جمع‌آوری و دفع صحیح این پسماندها اهمیت زیادی دارد، لازم است که شهروندان برای حفظ سلامت خود و پاکبان‌ها و حفظ محیط زیست، ماسک‌ها و دستکش‌های خود را از سایر پسماندها تفکیک کرده و آن‌ها را در کیسه‌های جداگانه و در بسته نگهداری و سپس به مخازن جمع‌آوری زباله منتقل کنند.

مهدی آقایی تصریح کرد: البته با توجه به تاکید وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی بهتر است تا جایی که امکان دارد به مسافرت نرویم و اگر هم چاره ای برای انجام ندادن آن نبود پروتکل های بهداشتی را به نحو مطولب رعایت کنیم تا این ویروس را با خود به طبیعت نبریم و باعث شیوع بیشتر آن نشویم.

وی گفت: برخورداری از جامعه سالم و محیط زیستی پاک، حق هر شهروندی است و از طرفی مسئولیت شهروندی هم ایجاب می کند برای حفظ محیط زیست زیست سالم نقش خود را ایفا کنیم، افزایش آگاهی و آموزش محیط زیست به گروه های هدف، فرهنگ سازی حفاظت از محیط زیست برای اقشار مختلف جامعه، حساس کردن افکار عمومی در برابر پیامدهای آلودگی از کارآمدترین روش‌ها برای حفظ و پیشگیری از تخریب زیست بوم به شمار می رود. تغییر نگرش، سبک زندگی و تغییر رفتار افراد با محیط زیست می تواند از روند تخریب روز افزون محیط زیست بکاهد.

به گفته مهدی آقاتیی، زباله یکی از مخرب ترین عوامل تحمیل شده بر محیط زیست است، زباله نه فقط باعث بیماری، تعفن و زشتی منظر محیط زیست می شود، بلکه می تواند با آلوده کردن خاک و آب خسارات زیادی بر محیط زیست به بار آورد. 

وی گفت: با وجود ویروس کرونا،  همه ما برای حفظ سلامت خودمان و هموطنانمان مسئول هستیم، برای همراهی با کادر درمانی خسته از همه گیری کووید ۱۹، در خانه بمانیم، از رفتن به مهمانی امتناع کنیم، فاصله فیزیکی را رعایت کنیم، از ماسک و وسایل حفاظت فردی به درستی استفاده کنیم، اگر چه استفاده از این اقلام حفاظت شخصی در قبال ویروس کرونا، بسیار واجب و مسئولیت فردی و اجتماعی در این شرایط است، اما مصرف بی رویه آنها و از آن مهمتر عدم‌ مدیریت صحیح دفع این مواد پس از مصرف، نه تنها به آلودگی آب و خاک، بسته شدن آبراهه ها و...خواهد انجامید، بلکه مجددا سبب آلودگی بیشتر محیطی شده و حتی با ورود به چرخه غذایی جانوران به سفره انسان ها باز خواهد گشت، همچنین می تواند سبب آسیب به جانوران به ویژه پرندگان و آبزیان و حتی مرگ آنها می شود. 

معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به اینکه چه اقدامی انجام دهیم تا زباله کمتری تولید شود؟  گفت: اولین گام عملی کاهش تولید پسماند، اجتناب از تولید زباله یعنی خرید آگاهانه است یعنی نه گفتن به خرید و مصرف کالاهای غیرضروری، نگاهی به برخی آمارهای تولید پسماند تاثیر رفتار محیط زیستی شهروندان را در کاهش تولید زباله به وضوح نمایان می کند، براساس آمارها، حدود ۷۰ درصد از تمام پسماندهای تولید شده در کشور را پسماندهای مواد غذایی تشکیل می دهند، بر اساس آمار سازمان فائو، یک سوم از تمام محصولات غذایی تولید شده در جهان به صورت پسماند به هدر می رود که با یک خرید برنامه ریزی شده می توان جلوی حجم بزرگی از پسماندهای غذایی و دورریز غذا را گرفت،  مثال دیگر کیسه پلاستیکی است، سالانه بین ۴ تا ۵ تریلیون کیسه پلاستیکی در دنیا، تولید می شود که عمر مفید این کیسه ها بین ۱۲ تا ۱۵ دقیقه است، اما تجزیه آنها در طبیعت بین ۳۰۰ تا ۷۰۰ سال طول می کشد.

مهدی آقایی ادامه داد: با مصرف کمتر فقط یک کیسه پلاستیکی در روز می توان با ایجاد عادتی مفید به کاهش تولید یکی از مضرترین پسماندهای عادی کمک قابل توجهی کرد، این موارد مثال هایی است از این که به سادگی می توان با تغییر در سبک زندگی و خرید و مصرف بهینه، سهم مهمی در کاهش تولید زباله و حفظ محیط زیست داشت، قطعا جامعه ای که آگاه از تاثیر رفتارش بر محیط زیست است و به حفظ آن برای نسل حاضر و نسل های آتی می کوشد مطالبه گر محیط زیست سالم خواهد بود، قطعا مسئولان را به توجه بیش از پیش به این موضوع مهم اما دچار کم توجهی، سوق خواهد داد.