قرائت پیام مصطفی تاجزاده به مناسبت روز دانشجو در دانشگاه تهران
دانشجویان آزادیخواه و عدالتطلب
خانمها و آقایان!
ایران عزیز ما، زیر سایه تهدیدهای خارجی، فشارهای کمسابقهی معیشتی، و بحرانهای زیستمحیطی روزهای دشوار و بسیار حساسی را سپری میکند؛ وضعیتی که محصول دههها نادیدهگرفتن اراده عمومی، و ترجیح ستیز بر تعامل در سیاست داخلی و خارجی است. من برخلاف آن روایت کلیشهای که میگوید ایرانیان میدانند چه نمیخواهند، اما نمیدانند چه میخواهند، بر این باورم که جامعه ایران هم خواستهایش را میشناسد و هم نخواستنیهایش را. آنچه کم دارد سازوکار و راهبرد تحقق آرمانهای خود است.
یکی از علل این ناتوانی، ضعف تشکلیابی شهروندان و حتی نخبگان است. با وجود آگاهیهای بالای عمومی، تمایل به کار جمعی و سازمانیافته بین ایرانیان بسیار پایین است. همین شکاف، حکومت را قادر میسازد نارضایتی فراگیر را نادیده بگیرد و اقلیتی کوچک اما منسجم را بر اکثریتی منتقد اما پراکنده مسلط کند.
این در حالی است که افکارعمومی زمانی به «قدرت مؤثر» بدل میشود که بتواند سازمان یابد و از طریق انتخابات یا تحریم، اعتراضات مسالمتآمیز، نافرمانیهای مدنی یا مقابله با سانسور و شیوههای مدنی دیگر «خود» را متجلی کند. از سوی دیگر از مؤثرترین راههای تبدیل خواست عمومی به قدرت اجتماعی، تشکلیافتن شهروندان است؛ از انجمنهای دانشگاهی و اتحادیههای کارگری و صنفی گرفته تا سمنها و احزاب سیاسی.
دانشجویان، بهعنوان یکی از پیشروترین گروههای جامعه، باید کار جمعی و تشکیلاتی را از درون دانشگاه و نهادهای دانشگاهی آغاز کنند تا بعدها بتوانند بهگونهای متشکل در نهادهای مدنی بهسود بهبود اوضاع نقشآفرینی موثر کنند. سازمانیافتگی شهروندان شرط دستیابی به ایرانی توسعهیافته و دموکراتیک است. کشوری که با تضمین حقوق مدنی و سیاسی شهروندانش، پیامآور صلح و همزیستی مسالمتآمیز در عرصهی جهانی باشد.
دانشجویان گرامی
در کنار ضعف سازماننیافتگی، معضل تاریخی دیگر سیاست ایران از مشروطه تاکنون، انحصارطلبی سیاسی بوده است؛ الگویی دیرپا که بر بازی برد ـ باخت و رهیافت «برنده همه چیز را میبرد و بازنده همه چیز را میبازد» و «پیروزی یکی و حذف بقیه» استوار بوده است.
راه برونرفت از این بنبست تاریخی شناسایی حقوق مخالفان، پذیرش تنوع سیاسی، رعایت حقوق اقلیتها و تمکین به رأی آزاد اکثریت است. بدون پشتسر گذاشتن الگوهای «خودحقمطلق پنداری» و انحصارطلبانه نمیتوان شاهد گذاری پایدار به دموکراسی باشیم.
دانشجویان عزیز
دفع سایه جنگ و تحریم و تنش از آسمان ایران تنها زمانی ممکن میشود که مردم بار دیگر بر سرنوشت خود حاکم شوند، از حق تشکلیابی خود حداکثر بهره را ببرند، راهبردهای حذفی را کنار گذارند و به گفتوگوی ملی اهتمام ورزند. در این صورت قادر خواهیم به یاری خدا و همت مردم بر بحرانهای داخلی و تهدیدهای خارجی غلبه کنیم.
ما نباید فراموش کنیم که ایران برای همه ما جا دارد. برای رسیدن به آزادی، برابری، رفاه و پیشرفت با حفظ امنیت لازم است متشکل شویم، گفتوگو را پاسداریم، حقوق یکدیگر، بهویژه مخالفان خود را رعایت کنیم، در مقابل هر نوع استبدادی مقاومت ورزیم، از خشونت به هر شکل آن بپرهیزیم و به سهم واقعی خود ـ متناسب با رای آزادانه مردم ـ در اداره کشور قانع باشیم. تنها در این صورت میتوانیم به ایرانی آباد و با آیندهای دموکراتیک که تضمین کننده حقوق تمام ساکنان این مرزوبوم باشد، دست یابیم و ایران برای همهی ایرانیان شود.
مصطفی تاجزاده
زندان اوین
۱۶ آذر ۱۴۰۴
