بیانیه سازمان حقوق بشر ایران درباره کنفرانس اسلو

بیانیه رسمی سازمان حقوق بشر ایران در پاسخ به اطلاعات نادرست و حملات پس از کنفرانس اسلو

کنفرانس اسلو با عنوان «حقوق بشر در ایرانِ پس از جمهوری اسلامی» به ابتکار سازمان حقوق بشر ایران و با هدف تسهیل گفت‌وگویی سازنده و فراگیر درباره اصول بنیادینی برگزار شد که می‌توانند تضمین‌کننده حقوق و کرامت همه ایرانیان - فارغ از گرایش سیاسی، تعلق اتنیکی، مذهب، جنسیت و سایر مؤلفه‌های اجتماعی اقتصادی - در ایران پس از جمهوری‌ اسلامی باشند.

دعوت از شرکت‌کنندگان در این کنفرانس نه به‌‌منزله تأیید دیدگاه‌های سیاسی یا عملکرد گذشته و کنونی آنان، بلکه بر پایه این ملاحظه بود که هر یک از آنان بخش‌هایی از جامعه ایران را نمایندگی می‌کنند و یا ممکن است در دوران گذار پس از پایان جمهوری اسلامی نقشی ایفا کنند.

این کنفرانس فضایی کم‌نظیر و بی‌طرفانه برای تبادل‌نظر محترمانه فراهم کرد؛ در این فضا، نمایندگان گرایش‌های سیاسی و فکری گوناگون - بسیاری از آنان برای نخستین‌بار در کنار یکدیگر - توانستند آزادانه دیدگاه‌های خود را بیان کنند و درنهایت با صدور بیانیه‌ای تاریخی علیه مجازات اعدام، بر مخالفت خود با یکی از آشکارترین موارد نقض‌ حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران تأکید کردند.

ما نتایج این کنفرانس را دستاوردی مهم و امیدبخش می‌دانیم. در شرایطی که جامعه ایران با شکاف‌های عمیق سیاسی و بی‌اعتمادی گسترده مواجه است، فراهم‌کردن فضایی برای گفت‌وگوی مدنی درباره حقوق‌بشر نه‌تنها ضروری، بلکه اقدامی شجاعانه و آینده‌نگر است.

سازمان حقوق بشر ایران از حمایت‌های مدافعان حقوق بشر و کنشگران جامعه مدنی در داخل و خارج از کشور صمیمانه سپاسگزار است. نقدهای سازنده‌ای که مطرح شده‌اند نیز با دقت بررسی شده و در برنامه‌ریزی‌های آینده مدنظر قرار خواهند گرفت.

در عین حال، ما کارزارهای هماهنگ تخریب و انتشار اطلاعات نادرست را که پس از برگزاری کنفرانس آغاز شد، به‌شدت محکوم می‌کنیم. بخشی از این حملات ازسوی رسانه‌های وابسته به حکومت، ازجمله خبرگزاری فارس (وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی) و روزنامه کیهان (وابسته به دفتر رهبر جمهوری اسلامی) صورت گرفته است که نیازی به پاسخگویی ندارد. اما متأسفانه بخشی دیگر از این حملات ازسوی گروه‌هایی در خارج از کشور که خود را مخالف جمهوری اسلامی معرفی می‌کنند، انجام شده است.

اتهامات اخیر، ازجمله ادعاهایی مبنی‌بر ترویج گرایش‌های «تجزیه‌طلبانه» یا مسلحانه، بی‌اساس و افترا‌آمیزند.

سازمان حقوق بشر ایران نهادی مستقل، غیردولتی و غیرحزبی است و هیچ وابستگی به گروه‌ها یا احزاب سیاسی ندارد. مأموریت و فعالیت‌های این سازمان منحصراً بر پایه اصول و موازین بین‌المللی حقوق بشر استوار است، و کارنامه بیش از ۱۸ سال فعالیت ما گواه این رویکرد است.

ما به‌ویژه از استفاده برخی منتقدان از برچسب‌های سیاسی و تحریک‌آمیزی چون «تجزیه‌طلب» نگرانیم، زیرا این واژه سال‌هاست که ازسوی جمهوری اسلامی برای توجیه سرکوب، بازداشت و اعدام فعالان مناطق اتنیکی، ازجمله کردستان، خوزستان و سیستان‌و‌بلوچستان، به کار گرفته می‌شود. تکرار همین واژگان از سوی برخی گروه‌های مدعی اپوزیسیون در خارج از کشور، آگاهانه یا ناآگاهانه، خطر مشروعیت‌بخشیدن به همان منطق سرکوب‌گرایانه‌ای را در پی دارد که جمهوری اسلامی برای خاموش‌کردن صدای مخالفان خود از آن استفاده می‌کند.

در پایان، تأکید می‌کنیم که کنفرانس اسلو یک گردهمایی سیاسی با هدف تشکیل ائتلاف یا جبهه سیاسی نبود. این کنفرانس ابتکاری در چارچوب حقوق بشر بود که هدفش آغاز گفت‌وگویی پیرامون اصول مشترک و بنیادین حقوق بشری است و می‌تواند پایه‌ای برای ساختار ایرانِ پس از جمهوری اسلامی باشد.

ما بر این باوریم که گفت‌وگوی محترمانه، حتی میان نقش‌آفرینان سیاسی با اختلاف‌نظرهای عمیق، برای تضمین حقوق بشرِ هر شهروند، بدون هیچ استثنایی، ضروری است و چنین گفت‌وگویی، شرط لازم برای تحقق آینده‌ای دموکراتیک و انسانی در ایران خواهد بود.

سازمان حقوق بشر ایران
اسلو – ۸ آبان ۱۴۰۴