بیم‌ها و نگرانی‌ها در آستانه شروع به کار نیروگاه اتمی امارات
دویچه‌‌وله فارسی: امارات نخستین راکتور هسته‌ای خود را به بهره‌برداری رسانده است. سایر کشورهای منطقه هم مایلند در این زمینه سرمایه‌گذاری کنند. جامعه جهانی با نگرانی تحولات هسته‌ای منطقه را رصد می‌کند.
روزنامه سوئیسی «نویه تسورشه تسایتونگ» به مناسبت آخرین آزمایش‌های پیش از شروع کار در راکتور هسته‌ای «برکه» (برکت) در امارات متحده عربی گزارشی منتشر کرده و نسبت به بلندپروازی‌های هسته‌ای در کشورهای اسلامی هشدار داده است.
نیروگاه هسته‌ای امارات در ۵۰ کیلومتری غرب شهر صنعتی الرویس قرار دارد و هنوز ساخت تمام واحدهای آن به پایان نرسیده است. واحد اول آن قرار بود در سال ۲۰۱۷ به مرحله بهره‌برداری برسد اما به دلایل گوناگون عقب افتاد. شرکت کپکو کره جنوبی مسئول ساخت این نیروگاه است.
قرار است چهار راکتور برکه در مجموع ۵۶۰۰ مگاوات (بیش از ۵ برابر نیروگاه بوشهر) انرژی تولید کنند که یک پنجم ظرفیت تولید فعلی امارات است.
در آغاز گزارش روزنامه سوئیسی ضمن بیان این که به‌زودی سومین کشور منطقه، پس از ایران و اسرائیل به جمع کشورهای تولیدکننده انرژی هسته‌ای می‌پیوندد، آمده است که این اقدام امارات می‌تواند باعث شود که کشورهای دیگر منطقه، به‌ویژه ترکیه و عربستان سعودی و مصر به صرافت بیافتند و برنامه هسته‌ای خود را با شتاب بیشتری دنبال کنند.
تهدید عربستان سعودی
عربستان سعودی بلندپروازانه‌ترین برنامه هسته‌ای منطقه را دنبال می‌کند. اگرچه برنامه هسته‌ای این کشور به ظاهر قطع شده، اما ریاض تاکید کرده است که نخستین راکتور عربستان سعودی در سال ۲۰۲۲ کار خود را آغاز می‌کند و تاسیس ۱۵ راکتور دیگر را در برنامه خود دارد که قرار است تاسال ۲۰۳۲ ایجاد شوند.
محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان در گفت‌وگویی با شبکه خبری “سی‌بی‌اس” در سال ۲۰۱۸ گفته بود، کشورش تمایلی به جنگ‌افزار هسته‌ای ندارد اما اگر ایران به بمب هسته‌ای دست یابد، عربستان نیز به‌سرعت در این زمنیه اقدام خواهد کرد.
در سال‌های اخیر مذاکره ریاض و واشنگتن بر سر برنامه اتمی عربستان سعودی جریان داشته است. اوایل ماه مه سال جاری دیوان محاسبات ایالات متحده از دو وزارتخانه انرژی و امور خارجه آمریکا خواست، در باره سطح گفت‌وگوهای هسته‌ای با عربستان اطلاع‌رسانی کند.
دیوان محاسبات تاکید کرد که کنگره باید در جریان هر تصمیمی که مغایر با قانون انرژی اتمی باشد قرار گیرد. نمایندگان کنگره نسبت به بی‌اطلاعی خود از کم و کیف مذاکرات هسته‌ای دولت ترامپ با دولت عربستان ابراز نگرانی کرده بودند.
کم‌توجهی به خطرات ناشی از انزژی هسته‌ای
در حالی که در کشورهای غربی از جمله آلمان برنامه‌های گوناگونی برای کنارگذاشتن انرژی هسته‌ای و استفاده از انرژی‌های جایگزین ارائه شده، در کشورهای خاورمیانه به خطرات ناشی از نیروگاه‌های هسته‌ای کم توجه شده است.
مسئولان برنامه هسته‌ای امارات همواره تاکید می‌کنند که به مسائل امنیتی و زیست‌محیطی اهمیت می‌دهند و تمامی امکانات موجود را برای جلوگیری از آنچه که در فوکوشیما یا چرنوبیل رخ داد، به‌کار برده‌اند، اما برخی کارشناسان می‌گویند که شرکت کره‌ای در این زمنیه صرفه‌جویی کرده و تاسیسات هسته‌ای برکه در معرض خطرهای گوناگون قرار دارد.
علاوه بر علائم شناخته شده زیست محیطی، پروژه‌های هسته‌ای مشکلات اضافی ایجاد می‌کنند. به عنوان مثال، الگوهای تأمین مالی در اردن و مصر باعث می شود هر دو کشور برای چندین دهه از نظر مالی به روسیه وابسته باشند. تاسیسات هسته‌ای این دو کشور قرار است با وام های دولت روسیه ایجاد شوند.
علاوه بر موارد بالا، این نگرانی نیز وجود دارد که نیروگاه‌های هسته‌ای در این منطقه پرتنش می‌توانند هدف حمله‌های تروریستی قرار گیرند.
دولت‌های منطقه برنامه‌های جاه‌طلبانه هسته‌ای خود را بیش از هر چیز با صرفه‌جویی مالی توجیه می‌کنند، اما به گفته مایکل اشنایدر، کارشناس أمور هسته‌ای و سردبیر نشریه “گزارش وضعیت صنعت هسته‌ای در جهان”، تولید انرژی هسته‌ای به مراتب گران‌تر از انزژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشید و باد است.
اشنایدر چندی پیش به خبرگزاری بلومبرگ گفت: «هزینه‌های انرژی هسته‌ای در ده سال گذشته ۲۶ درصد افزایش یافته است در حالی که امروزه برق از سیستم‌های بزرگ فتوولتائیک ۹۰ درصد ارزانتر تولید می‌شود.»
