حوادث قم و واکنش دو آیت‌الله / احمد زیدآبادی
واکنش آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی و حسین نوری همدانی به تجمع عده‌ای از طلاب و روحانیون در مدرسۀ فیضیۀ قم و انتقاد از سخنرانان آن تجمع، به نظرم نشان تحول تازه‌ای در روابط آنان با طیفی از نیروهای پیدا و پنهانی است که در مواقع بحرانی سعی کرده‌اند ابتکار عمل سیاسی را به دست گیرند.
در واقع بخشی از طلاب و روحانیونی که گویا عمدتاً از ناحیه جبهۀ پایداری نمایندگی می‌شوند؛ با معرفی خود به عنوان «تنها نیروی انقلابی» از مدت‌ها پیش می‌کوشند تا همزمان خود را با دیگر نیروهای سهیم در حکومت از جمله اصلاح‌طلبان میانه، بروکرات‌های دولتی، اصولگرایان اصطلاحاً معتدل و حوزویان سنتی درگیر و آشتی‌ناپذیر نشان دهند و به نحوی آنان را از دایرۀ «انقلابیگری» و در نتیجه از نظام سیاسی حذف کنند.
نمایندگان معمم و غیرمعمم این جریان، بخصوص در سال‌های اخیر، با هدف قرار دادن جریان‌های سنتیِ حتی مدافع حکومت در داخل حوزه، آنان را آشکارا به «سکولاریزم» متهم می‌کنند و عملکرد آنان را به چالش می‌کشند.
تا هنگامی که این نوع چالش‌ها در حد حرف باشد؛ ظاهراً روحانیون ارشد حوزه را نگران نمی‌کند؛ اما جریان مذکور معمولاً با بهره‌برداری از بحران‌ها و بزنگاه‌های سیاسی، در صدد تحمیل ارادۀ خود بر دیگر جریان‌ها برمی‌آید و احتمالاً نگرانی از همین نوع کنش در این شرایط خطیر، دو روحانی مشهور را به موضع‌گیری صریح و علنی و بی‌سابقه علیه آنها واداشته است.
به گمان من، همین جریان نیز پس از سخنرانی ۱۳ رجب آیت‌الله منتظری در سال ۱۳۷۶ ماجرای حمله به بیت آن مرحوم و تلاش برای قتل او را سازمان داد و حادثه‌ای را که با یک سخنرانی متقابل، قابل کنترل بود؛ به مشکلی دراز دامن تبدیل کرد. شاید از همین رو، شیخ علی مشکینی و شیخ عبدالله جوادی آملی در همان هنگام به انتقاد از آنان پرداختند؛ اما صدایشان در هیاهوی آن روزها شنیده نشد.
اینک نیز به نظر می‌رسد که به‌رغم حمایت علنی و صریح رهبر جمهوری اسلامی از دولت حسن روحانی، همین جریان با پوشش انقلابیگری و حتی «دفاع از ولایت»، در تلاش است تا با استفاده از موقعیت بغرنج سیاسی و اقتصادی کشور، در جهت بی اعتباری کامل و شاید هم ساقط کردن دولت حرکت کند و عملاً تصمیم‌گیران کشور را در مقابل عمل انجام شده قرار دهد.
واکنش آقایان مکارم و نوری همدانی اما نشان می‌دهد که این بار نظام سیاسی به دلیل حساسیت بیش از اندازۀ اوضاع و امکان بحران‌آفرینی غیر قابل کنترلی از طرف این نیروها که اغلب در نهادها مختلف نیز صاحب نفوذاند، اجازۀ ابتکار عمل به آنان را نمی‌دهد و چنانچه پایشان را از گلیم‌شان درازتر کنند و بر رفتارهای خود اصرار ورزند؛ چه بسا از دایرۀ قدرت نیز به کلی حذف شوند!
