دولت روحانی در جستجوی وزیری برای وازرت علوم
اعتماد: مشاور رییس‌جمهور برای انتخاب وزیر علوم نظرسنجی به راه انداخت؛ حسام الدین آشنا از کاربران فیس بوک خواسته تا گزینه مورد نظر خود را برای پر کردن جای خالی فرجی دانا در وزارت علوم بیان کنند. گزینه‌یی که دولت باید حداکثر دو ماه دیگر او را به مجلس معرفی کند، آن هم در حالی که مجلسی‌ها منتظرند روحانی این‌بار فردی متفاوت از فرجی دانا را برای گرفتن رای اعتماد به بهارستان بفرستد.
در آن سو نیز حسن روحانی هر چند بعد از برکناری وزیر علومش گفته بود که به نظر مجلس احترام می‌گذارد اما تاکید هم داشت سیاست‌های وزارت علوم تغییری نمی‌کند و «راه فرجی‌دانا ادامه پیدا خواهد کرد.»
هر چند در روزهای اول بعد از برکناری فرجی‌دانا مجلس‌نشینان بیشتر سعی کردند تا تمکین رییس‌جمهوری از رای خود را برجسته کنند اما نهایتا نتوانستند روی نگرانی‌های خود از سیاست‌های وزارت علوم را بپوشانند و خیلی زود لب به گلایه گشودند.
چیزی که این گلایه‌ها را تشدید می‌کرد هم انتخاب محمد علی نجفی به عنوان سرپرست این وزارتخانه بود. او یک بار پشت سد رای اعتماد همین نمایندگان مانده بود و منتقدان دولت در مجلس حکم سرپرستی روحانی برای نجفی را به یک «لجبازی» سیاسی تعبیر کردند. مخصوصا اینکه حکم روحانی برای نجفی که ساعتی پس از اعلام رای مجلس مبنی بر برکناری رضا فرجی دانا صادر شده بود، حکایت از آن داشت که احتمالا نجفی به عنوان وزیر پیشنهادی علوم برای گرفتن رای اعتماد راهی مجلس شود.
در این فضا هر چقدر دولتی‌ها و هواداران دولت تاکید می‌کردند که باید سیاست‌های وزارت علوم در دوره فرجی دانا ادامه پیدا کند، منتقدان و رقبای سیاسی دولت اصرار داشتند که آن دوران تمام شده و باید این وزارتخانه وارد فضای جدیدی شود. حتی یک بار هم غلامعلی حدادعادل به کنایه خطاب به دولتی‌ها گفت که باید «پیام رای عدم اعتماد به وزیر علوم» را «درک کنند.»
آن فضا قطعا جایی برای معرفی نجفی به عنوان وزیر علوم نداشت. از همین رو هم بود که او هفته گذشته نقل خود مبنی بر اینکه حتما به عنوان وزیر پیشنهادی معرفی خواهد شد را تنها یک «شوخی» خواند. با این شرایط دوران حضور نجفی در وزارت علوم شباهت بسیاری به دوران حضور توفیقی در همین وزارتخانه پیدا کرده است. دورانی که درست مربوط به یک سال قبل در همین روزها می‌شود. توفیقی و نجفی هر دو با چالش‌هایی مواجه بودند و هستند که محل اختلاف جدی با منتقدان دولت است؛ توفیقی بحث عزل و نصب مسوولان دانشگاه‌ها و وزارت علوم را پیش روی خود داشت و نجفی هم با پرونده سنگین بورسیه‌های غیرقانونی دست و پنجه نرم می‌کند.
تا اینجای کار که وضعیت سه ماهه سرپرستی وزارتخانه در این دو دوران شباهت‌های زیادی با هم دارد، اما در این میان یک نقطه تفاوت عمده هم دیده می‌شود و آن خروج پنج معاون از این وزارتخانه است که حضور آنها به دغدغه رقبای سیاسی دولت تبدیل شده بود. دو هفته است که از خروج این پنج معاون وزیر می‌گذرد و این خود شاید نشانی باشد از تغییر رویکرد در وزارت علوم.
به هر حال هیچ کس هنوز از یاد نبرده که فشارها به فرجی دانا از همان بدو حضورش در دولت متوجه عزل این پنج نفر بود. هر چند در ادامه راه مسائلی چون دانشجویان ستاره‌دار و بورسیه‌های غیرقانونی پروژه برکناری او را تکمیل کردند شاید اگر در همان ابتدای راه پنج معاون او کنار گذاشته می‌شدند کار به برکناری نمی‌کشید. با این توصیف شاید واشکافی پرسشی که حسام‌الدین آشنا در صفحه فیس بوک خود مطرح کرده بتواند قدری سیاست‌های آینده دولت در حوزه دانشگاه و وزارت علوم را مشخص کند.
او از کاربران فیس بوک پرسیده «اگر قرار باشد شما وزیر علوم و تحقیقات و فناوری را به رییس‌جمهور پیشنهاد بفرمایید چه کسی را معرفی می‌کنید؟» سپس سه شرط کلی را برای چنین فردی پیش کشیده است؛ «کسی که هم مقبول دانشگاهیان باشد و هم بتواند رای مجلس را به دست آورد. هم بتواند توسعه علمی و فرهنگی دانشگاه‌ها را با قدرت دنبال کند.»
دولتی‌ها می‌دانند که چه بخواهند و چه نخواهند باید بتوانند با گزینه پیشنهادی خود نظر نمایندگان را جلب کنند. در آن سو نظر دانشگاهیان درباره انتخاب دولت و همین طور بحث شعارهای رییس‌جمهوری در حوزه آموزش عالی و دانشگاه هم تاثیر مستقیم بر پایگاه دولت و جریان اعتدال دارد. تا حالا به جز محمدعلی نجفی، نام چند نفر دیگر به عنوان گزینه‌های احتمالی دولت برای این کرسی مطرح شده است؛ گزینه‌هایی که شاید حتی طرح نام برخی از آنها تعجب‌برانگیز هم بوده باشد.
یکی از مهم‌ترین آنها علی‌اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی است و دیگری فرهادی، رییس جمعیت هلال‌احمر ایران. این دو اما با قطعیت گمانه‌زنی‌های مطرح شده را رد کرده‌اند.
دولت اکنون با یک دو راهی مهم مواجه است که باید هر جور شده برای عبور از آن فکری کند. این دوراهی نظر مجلسی‌ها و نظر جامعه دانشگاهی کشور است که به نظر می‌رسد حتی در جاهایی به یک تقابل تبدیل می‌شود. همان‌طور که در جریان استیضاح وزیر علوم چنین شد. مجلسی‌ها هنوز هم نمی‌خواهند دانشگاه را متفاوت از آن چیزی که در نظرشان هست، ببینند. از همین رو هم هست که به وضوح گفته‌اند که احتمال رای ندادن‌شان به برخی گزینه‌ها وجود دارد. از جمله زهره طبیب‌زاده گفته بود: «مجلس به هیچ عنوان به افرادی که دارای جهت‌گیری خاص فکری و به دنبال ایجاد التهاب و تنش در فضای علمی و آموزشی کشور باشند، رای اعتماد نخواهد داد.»
