| صفحه نخست | خبر و گزارش | سياست | انديشه | فرهنگ و ادبيات | زندگی | محیط زیست | RSS |
گسترش اعتراضهای بازاریان ایران به دانشگاهها
بن هابارد، صنم ماحوزی و لیلی نیکونظر / نیویورک تایمز / ۳۰ دسامبر ۲۰۲۵
اعتراضهایی که در پی وخامت شرایط اقتصادی در ایران شکل گرفته، روز سهشنبه به دانشگاههای چند شهر گسترش یافت. به گزارش رسانههای محلی و بر اساس ویدئوهای منتشرشده در شبکههای اجتماعی، دانشجویان با سر دادن شعارهایی در حمایت از آزادی، در اطراف برخی پردیسها با نیروهای امنیتی درگیر شدند.
تظاهرات دانشجویی، حضور پررنگ جوانان را به موج اعتراضهای این هفته افزود؛ اعتراضهایی که در ابتدا از سوی بازاریان، در واکنش به تورم سرسامآور و سقوط ارزش پول ملی ــ که آخر هفته گذشته به پایینترین سطح تاریخی خود رسید ــ آغاز شده بود.
شش ماه پس از جنگ ۱۲روزه با اسرائیل، که طی آن ایالات متحده نیز در بمباران تأسیسات هستهای ایران مشارکت داشت، رهبران ایران همزمان با تشدید تهدیدهای خارجی، با فشار فزاینده داخلی ناشی از افول اقتصاد کشور مواجهاند.
پس از دیدار روز دوشنبه رئیسجمهور ترامپ با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، رئیسجمهور آمریکا اعلام کرد که اگر ایران تلاش کند برنامه هستهای خود را از نو احیا کند، ایالات متحده از اقدام جدید علیه ایران حمایت خواهد کرد.
ترامپ گفت: «اگر این موضوع تأیید شود، آنها از پیامدها آگاه هستند و این پیامدها بسیار قدرتمند خواهد بود؛ شاید حتی قدرتمندتر از دفعه قبل.»
در واکنش، مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران، روز سهشنبه با تهدید به اقدام تلافیجویانه پاسخ داد.
او در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «پاسخ جمهوری اسلامی ایران به هرگونه تجاوز ظالمانه، شدید و پشیمانکننده خواهد بود.»
بر اساس گزارش رسانههای داخلی و پستهای منتشرشده توسط گروههای دانشجویی در شبکههای اجتماعی، دانشجویان روز سهشنبه دستکم در شش دانشگاه در تهران، پایتخت، و همچنین در شهرهای اصفهان و یزد دست به اعتراض زدند. در این تصاویر، معترضان شعارهایی چون «آزادی! آزادی! آزادی!» و «نترسید! نترسید! ما همه با هم هستیم» سر میدادند.
براساس ویدئوهای منتشرشده از محل، در نزدیکی دانشگاه تهران درگیریهایی میان دانشجویان و نیروهای امنیتی رخ داد.
ایران در سالهای اخیر شاهد موجهای متعددی از اعتراضهای گسترده بوده است؛ اعتراضهایی که ریشه در مشکلات اقتصادی، محدودیتهای اعمالشده بر زنان و بحران آب داشتهاند. دولت اغلب این اعتراضها را با خشونت مرگبار و بازداشتها سرکوب کرده است.
اما این بار، به نظر میرسد دولت تاکنون رویکردی ملایمتر و مصالحهجویانهتر در پیش گرفته است؛ چرا که درد و فشار اقتصادی انکارناپذیر است.
اسفندیار باتمانقلیچ، مدیرعامل بنیاد «بورس و بازار» ــ یک اندیشکده مستقر در لندن که بر اقتصاد ایران تمرکز دارد ــ گفت: «بسیاری از رهبران ایران سرانجام دریافتهاند که ناتوانی آنها در شنیدن و برآورده کردن مطالبات بخشهای بزرگی از جامعه ایران، مشروعیت و حتی اقتدارشان را تضعیف کرده است. آنها اکنون، هرچند به شکلی پراکنده و با تأخیر، در حال کنار آمدن با این واقعیت هستند.»
پزشکیان شامگاه دوشنبه در شبکههای اجتماعی نوشت که از وزیر کشور خواسته است با «مطالبات مشروع» معترضان وارد گفتوگو شود. به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، او روز سهشنبه همچنین با رؤسای اصناف، اتحادیهها، اتاقهای بازرگانی و دیگر نهادها دیدار کرد تا درباره وضعیت اقتصادی گفتوگو کند.
ایرنا به نقل از او نوشت: «اعتراضهای شما قابل درک است» و افزود که دولت او «انباشت مشکلات سالهای گذشته» را به ارث برده است.
همچنین روز سهشنبه، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، به خبرنگاران گفت که تهران قصد دارد سازوکاری برای گفتوگو ایجاد کند که برگزارکنندگان اعتراضها را نیز در بر بگیرد.
او گفت: «ما میبینیم که مردم این روزها چگونه با شدت با مشکلات معیشتی دستوپنجه نرم میکنند. ما اعتراضها، بحرانها و محدودیتها را میبینیم، میشنویم و به رسمیت میشناسیم.»
باتمانقلیچ گفت که دولت در گذشته برای ورود به گفتوگو با معترضان تردید داشته است.
او افزود: «گفتوگو نهتنها به مطالبات معترضان مشروعیت میبخشد، بلکه خودِ عمل اعتراض را نیز مشروع میکند و دولت را در موقعیتی قرار میدهد که موظف میشود اوضاع را اصلاح کند.»
با این حال، به گفته او، هنوز مشخص نیست چنین گفتوگوهایی چه شکلی خواهد داشت؛ چرا که جنبش اعتراضی بسیار پراکنده است و دولت تجربه اندکی در تعامل با گروههای جامعه مدنی دارد.
در عین حال، بخشهای دیگری از حاکمیت، معترضان را به همسویی با دشمنان ایران متهم میکنند؛ اتهامی که معمولاً به ایالات متحده و اسرائیل اشاره دارد. خبرگزاری نیمهرسمی تسنیم روز سهشنبه اعلام کرد که «رسانهها و چهرههای صهیونیستی» در پی آن هستند که «مطالبات مردم را منحرف کرده و اعتراضها را به آشوب و اغتشاش تبدیل کنند.»
دولت همچنین اعلام کرد که روز چهارشنبه دانشگاهها، ادارات دولتی و مراکز تجاری در ۱۸ استان از مجموع ۳۱ استان ایران تعطیل خواهند بود. هرچند بهطور رسمی گفته شده این تصمیم با هدف صرفهجویی در مصرف انرژی و تأمین ایمنی در هوای سرد اتخاذ شده، اما برخی تحلیلگران معتقدند این اقدام در عین حال با هدف مهار اعتراضها صورت میگیرد.
اقتصاددانان میگویند راهحل سریعی برای بهبود وضعیت اقتصادی و کاهش نگرانیهای مردم در اختیار رهبران ایران نیست.
سعید، یک صاحب کسبوکار ۳۷ساله در تهران که به دلیل ترس از پیامدهای دولتی تنها نام کوچک خود را بیان کرد، گفت: «تورم و افزایش قیمتها بر تمام تصمیمهای ما بهعنوان مصرفکننده تأثیر گذاشته است. من دیگر به خرید خانه، خودرو یا هر چیز دیگری فکر نمیکنم.»
او افزود که نوسانات نرخ ارز باعث شده بازاریان از فروش کالاهایی مانند طلا، خودرو و لوازم الکترونیکی خودداری کنند و کاهش ارزش پول ملی مردم را وادار کرده است اقلامی را از سبد هزینههایشان حذف کنند.
او گفت: «آدم شروع میکند به اولویتبندی هزینهها. اول سفر و تفریح را حذف میکنید، بعد آموزش، بعد سلامت؛ تا فقط بتوانید چیزی برای خوردن بخرید و خانوادهتان را سیر کنید.»
| |||||||||||||
|
ايران امروز
(نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايتها و نشريات نيز ارسال میشوند معذور است. استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2025 | editor@iran-emrooz.net
|
