iran-emrooz.net | Wed, 24.12.2025, 10:16

کارشناسان سازمان ملل متحد و ۴۰۰ زن سرشناس از ایران خواسته‌اند از اجرای حکم اعدام زهرا طبری، مهندس برق ۶۷ ساله و فعال حقوق زنان، خودداری کند.

به گفته خانواده او، خانم طبری در ماه آوریل بازداشت شد و به «همکاری با یک گروه مخالف ممنوعه»، یعنی سازمان مجاهدین خلق ایران، متهم شده است.

در ماه اکتبر، او پس از محاکمه‌ای که از طریق ارتباط ویدئویی انجام شد و کمتر از ۱۰ دقیقه به طول انجامید، از سوی دادگاه انقلاب رشت به اتهام «قیام مسلحانه» محکوم شد. خانواده او می‌گویند این حکم بر پایه شواهدی بسیار محدود و غیرقابل‌اعتماد صادر شده است: یک تکه پارچه با شعار «زن، مقاومت، آزادی» و یک پیام صوتی منتشرنشده.

مقام‌های ایرانی تاکنون درباره این پرونده اظهارنظری نکرده‌اند.

به گفته کارشناسان سازمان ملل، دست‌کم ۵۱ نفر دیگر نیز در ایران به دلیل محکومیت در پرونده‌های مرتبط با «امنیت ملی»، از جمله قیام مسلحانه، «محاربه»، «افساد فی‌الارض» و جاسوسی، با مجازات اعدام مواجه هستند.

گزارشگران ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران، خشونت علیه زنان و اعدام‌های خودسرانه، به همراه پنج عضو کارگروه تبعیض علیه زنان و دختران، در بیانیه‌ای مشترک هشدار دادند که پرونده خانم طبری نشان‌دهنده «الگویی از نقض‌های جدی حقوق بین‌الملل بشر» است.

به گفته این کارشناسان، او در جریان یورش به خانه‌اش و بدون حکم قضایی بازداشت شد و به مدت یک ماه در سلول انفرادی تحت بازجویی قرار گرفت و تحت فشار بود تا به در دست گرفتن سلاح علیه دولت و عضویت در یک گروه مخالف اعتراف کند.

آن‌ها افزودند که خانم طبری از دسترسی به وکیل انتخابی خود محروم شد و تنها توسط وکیلی که دادگاه تعیین کرده بود نمایندگی شد و حکم اعدام او بلافاصله پس از یک جلسه رسیدگی بسیار کوتاه صادر شد.

زهرا شهباز طبری، هم‌اکنون در زندان بدنام لاکان در رشت در انتظار اعدام است

کارشناسان سازمان ملل تأکید کردند: «نقض‌های شدید آیین دادرسی در این پرونده — از جمله سلب غیرقانونی آزادی، محرومیت از برخورداری مؤثر از وکیل، محاکمه‌ای به‌طور استثنایی کوتاه، نبود زمان کافی برای آماده‌سازی دفاع، و استفاده از شواهدی که ظاهراً برای اثبات اتهام [قیام مسلحانه] کافی نیست — هرگونه محکومیت حاصل از آن را فاقد اعتبار می‌سازد.»

آن‌ها همچنین یادآور شدند که بر اساس حقوق بین‌الملل، مجازات اعدام تنها باید به «جدی‌ترین جرایم»، یعنی قتل عمد، محدود شود.

در این بیانیه آمده است: «اعدام خانم طبری در چنین شرایطی مصداق اعدام خودسرانه خواهد بود. جرم‌انگاری فعالیت زنان برای برابری جنسیتی و تلقی چنین بیان‌هایی به‌عنوان دلیل قیام مسلحانه، شکلی وخیم از تبعیض جنسیتی است.»

بیش از ۴۰۰ زن سرشناس — از جمله چند برنده جایزه نوبل، رؤسای‌جمهور پیشین سوئیس و اکوادور، و نخست‌وزیران پیشین فنلاند، پرو، لهستان و اوکراین — نیز روز سه‌شنبه درخواست عمومی برای آزادی فوری خانم طبری را امضا کردند.

در این درخواست آمده است: «ایران امروز از نظر سرانه، بزرگ‌ترین اعدام‌کننده زنان در جهان است. پرونده زهرا این هراس را عیان می‌کند: در ایران، جسارت در دست گرفتن پلاکاردی که از مقاومت زنان در برابر ستم سخن می‌گوید، اکنون مجازاتش مرگ است.»

این کارزار توسط سازمان عدالت برای قربانیان کشتار ۱۳۶۷ در ایران، یک گروه مستقر در بریتانیا که نمایندگی خانواده‌های هزاران زندانی سیاسی اعدام‌شده در سه دهه پیش را بر عهده دارد، سازمان‌دهی شده است.

زن ایرانی دیگری به نام پخشان عزیزی، فعال حقوق کردها و مددکار اجتماعی، نیز به همان اتهامی که علیه خانم طبری مطرح شده، با حکم اعدام روبه‌روست.

کارشناسان سازمان ملل پیش‌تر گفته بودند که صدور حکم اعدام برای خانم عزیزی ظاهراً «صرفاً به فعالیت‌های مشروع او به‌عنوان مددکار اجتماعی، از جمله حمایت از پناهجویان در عراق و سوریه، مرتبط است.»

بر اساس گزارش سازمان حقوق بشر ایران (IHR)، دست‌کم ۱٬۴۲۶ نفر — از جمله ۴۱ زن — در ۱۱ ماه نخست سال ۲۰۲۵ در ایران اعدام شده‌اند که این رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۷۰ درصد افزایش نشان می‌دهد.

به گفته این نهاد مستقر در نروژ، نزدیک به نیمی از اعدام‌شدگان تا پایان ماه نوامبر به جرایم مرتبط با مواد مخدر محکوم شده بودند و ۵۳ نفر نیز به اتهامات مربوط به امنیت ملی به مرگ محکوم شده‌اند.

وزارت خارجه آمریکا:
آمار اعدام زنان در ایران به بالاترین سطح در ۲۵ سال اخیر رسیده است

وزارت خارجه آمریکا با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد که آمار اعدام زنان در ایران به بالاترین میزان خود در ۲۵ سال گذشته رسیده است. بر اساس گزارش‌های مربوط به سال ۲۰۲۵، تنها در این سال دست‌کم ۶۱ زن در ایران اعدام شده‌اند که نشان‌دهنده افزایشی حدود ۷۰ درصدی نسبت به سال گذشته است.

به گزارش صدای آمریکا، در این موضع‌گیری تأکید شده است که در حالی‌ که اعدام زنان در بسیاری از کشورهای جهان نادر یا تقریباً وجود ندارد، ایران با ثبت آمار دو رقمی اعدام زنان، به‌طور چشمگیری از سایر کشورها پیشی گرفته است. وزارت خارجه آمریکا این روند را نشانه‌ای نگران‌کننده از وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی توصیف کرده است.

در این پیام همچنین به زهرا شهباز طبری اشاره شده که از جمله زنانی است که در حال حاضر در ایران در انتظار اجرای حکم اعدام به‌سر می‌برد؛ نمونه‌ای که به گفته وزارت خارجه آمریکا، یادآور افزایش شمار زنانی است که در چنین شرایط خطرناکی قرار گرفته‌اند.

وزارت خارجه آمریکا ضمن محکوم کردن شدید آنچه «اعدام‌های وحشیانه» خوانده، از جمهوری اسلامی خواسته است فوراً به این روند پایان دهد، به اصول دادرسی عادلانه احترام بگذارد و تمامی زندانیان سیاسی را آزاد کند. این نهاد تأکید کرده است که ایالات متحده در مسیر صیانت از حقوق بشر و حفظ کرامت زنان، در کنار مردم ایران و همراه با جامعه جهانی ایستاده است.

در پست دیگری در ایکس همزمان، وزارت خارجه آمریکا به وضعیت رضا خندان اشاره کرده و اعلام کرده است که او اخیراً یک سال از حکم حبس ناعادلانه سه‌ونیم ساله خود را به دلیل مخالفت مسالمت‌آمیز با سیاست‌های جمهوری اسلامی سپری کرده است. به گفته این نهاد، رضا خندان به‌همراه همسرش نسرین ستوده، وکیل حقوق بشر، بخش بزرگی از زندگی خود را صرف حمایت از زنان شجاع ایران، مطالبه حقوق برابر، عدالت برای زندانیان سیاسی و تلاش برای پایان دادن به مجازات اعدام کرده‌اند.

وزارت خارجه آمریکا زندانی شدن رضا خندان را یادآور واقعیتی هشداردهنده دانسته و تأکید کرده است که در ایران، افرادی که جرأت سخن گفتن دارند، چه زن و چه مرد، با ارعاب، خشونت و مجازات‌های ناعادلانه روبه‌رو می‌شوند؛ با این حال، به گفته این نهاد، شجاعت آنان از میان نخواهد رفت.

وزارت خارجه آمریکا خواستار آزادی فوری رضا خندان و تمامی زندانیان سیاسی شده و تأکید کرده است که تحقق عدالت و برابری نباید به تعویق بیافتد.