iran-emrooz.net | Fri, 12.12.2025, 20:43

کمیته نروژی نوبل صلح، روز جمعه اعلام کرد که نرگس محمدی، فعال حقوق بشر ایرانی و برنده جایزه صلح نوبل، به شکلی «خشونت‌آمیز» در ایران بازداشت شده و باید فوراً آزاد شود. 

محمدی پیش‌تر چندین بار به اتهام‌هایی از جمله «تبلیغ علیه جمهوری اسلامی» به زندان محکوم شده بود. او اواخر سال گذشته پس از تعلیق حکم زندانش برای دریافت درمان پزشکی از زندان اوین تهران آزاد شد. 

این فعال حقوق بشر در سال ۲۰۲۳ به‌دلیل سه دهه فعالیت در دفاع از حقوق زنان و مبارزه برای لغو مجازات اعدام در ایران، برنده جایزه صلح نوبل شد. 

کمیته نوبل در بیانیه‌ای اعلام کرد: «کمیته نروژی نوبل از مقام‌های ایرانی می‌خواهد فوراً محل نگهداری نرگس محمدی را روشن کنند، ایمنی و سلامت او را تضمین نمایند و بدون هیچ قید و شرطی وی را آزاد کنند.» 

بازداشت محمدی یک روز پس از ورود ماریا کورینا ماچادو، برنده امسال جایزه صلح نوبل از ونزوئلا، به نروژ برای دریافت جایزه‌اش صورت گرفته است. 

کمیته نوبل در ادامه افزود: «با توجه به همکاری نزدیک میان حکومت‌های ایران و ونزوئلا، کمیته نروژی نوبل خاطرنشان می‌کند که بازداشت خانم محمدی دقیقاً هم‌زمان با اعطای جایزه صلح نوبل به رهبر مخالفان ونزوئلا، ماریا کورینا ماچادو، انجام شده است.»

گزارش نیویورک تایمز درباره بازداشت نرگس محمدی

فرناز فصیحی / نیویورک‌تایمز / ۱۲ دسامبر ۲۰۲۵

نرگس محمدی، برنده ایرانی جایزه نوبل صلح و فعال حقوق بشر، روز جمعه در جریان یورش نیروهای امنیتی به یک مراسم یادبود در شرق کشور بازداشت شد؛ این خبر را مقامات رسمی و خانواده او تأیید کرده‌اند.

تقی رحمانی، همسر نرگس محمدی، در گفت‌وگوی تلفنی گفت: مأموران امنیتی به مسجدی در شهر مشهد که مراسم در آن برگزار می‌شد یورش بردند و خانم محمدی را همراه با دست‌کم نه فعال سرشناس دیگر بازداشت کردند.

آقای رحمانی که همراه دو فرزند نوجوان‌شان در تبعید در پاریس زندگی می‌کند، افزود: «نمی‌دانیم نرگس و بقیه کجا هستند؛ از زمانی که آن‌ها را بردند هیچ خبری ازشان نداریم – نه تماسی گرفته‌اند و نه مقامات پاسخ روشنی داده‌اند.»

او با نگرانی شدید ادامه داد: «بسیار نگرانیم.»

کمیته نوبل روز جمعه در بیانیه‌ای اعلام کرد که «عمیقاً نگران» این بازداشت‌هاست و از «مقامات ایرانی خواست فوراً وضعیت نرگس محمدی را روشن کنند، امنیت و سلامت او را تضمین کنند و بدون قید و شرط او را آزاد کنند.»

فیلم‌هایی که یک رسانه ایرانی منتشر کرده، نیروهای امنیتی را با لباس‌های مشکی پلیس و باتوم به دست نشان می‌دهد که سوار بر موتور بیرون محل مراسم نشسته‌اند. صدای فریاد و فحش مردم به مأموران و بوق ممتد خودروهای عبوری شنیده می‌شود.

نرگس محمدی ۵۳ ساله به اتهام «اقدام علیه امنیت ملی» به خاطر دهه‌ها فعالیت در زمینه حقوق بشر، حقوق زنان و دموکراسی در ایران به ۱۰ سال زندان محکوم شده بود. در سال ۲۰۲۳، در حالی که هنوز در زندان به سر می‌برد، کمیته نوبل جایزه صلح را به او اهدا کرد و دلیل آن را «مبارزه او علیه ستم بر زنان در ایران و تلاش برای ارتقای حقوق بشر و آزادی برای همه» اعلام کرد.

خانم محمدی پس از انجام عمل جراحی، آذر ماه پارسال با مرخصی درمانی از زندان بدنام اوین در تهران آزاد شده بود.

او پس از آزادی نیز به فعالیت‌های خود ادامه داد. روز جمعه همراه با گروهی از فعالان از تهران به مشهد سفر کرده بود تا در مراسم یادبود خسرو علی‌کرمی، وکیل حقوق بشری که هفته گذشته مرده پیدا شد، شرکت کند. خانواده او و گروه‌های حقوق بشری درباره شرایط مرگش ابراز تردید کرده و گفته‌اند ممکن است کشته شده باشد.

حسن حسینی، بالاترین مقام دولتی مشهد، به رسانه‌های محلی تأیید کرد که خانم محمدی و گروهی از فعالان «به طور موقت و با حکم بازپرس بازداشت شده‌اند، چون شعارهای اخلال‌گر سر می‌دادند.»

در میان بازداشت‌شدگان همچنین سه فعال حقوق زنان به نام‌های سپیده قلیان، پوران ناظمی و عالیه مطلب‌زاده حضور دارند. این بازداشت‌ها بخشی از موج تازه سرکوب علیه مخالفان سیاسی، روزنامه‌نگاران و استادان منتقد حکومت است. این سرکوب نشان می‌دهد که حتی در حالی که دولت ایران در برخی آزادی‌های اجتماعی و تغییرات هدایت‌شده توسط زنان و جوانان انعطاف نشان می‌دهد، قصد دارد در حوزه سیاسی همچنان مشت آهنین خود را حفظ کند.

فیلم‌هایی که در صفحه اجتماعی نرگس محمدی منتشر شده او را نشان می‌دهد که با روسری کنار رفته و کت سفید به تن، روی سقف یک خودرو ایستاده و برای جمعیت بزرگ بیرون مسجد سخنرانی پرشوری ایراد می‌کند. او با تکان دادن دست‌ها و صحبت در میکروفن، جمعیت را به تکرار نام فعالان کشته‌شده و دربند حقوق بشر و شعار «جاوید ایران» واداشت.

در یکی از این ویدئوها خانم محمدی فریاد می‌زند: «ما همه با هم برادر و خواهر هستیم، همه ایرانی هستیم و متحد ایستاده‌ایم. به خون یارانمان قسم، تا آخر خط ایستاده‌ایم.» جمعیت همراه او شعار می‌دهد.

در ویدئوها دیده می‌شود مردی کنار او سعی می‌کند آرامش کند و می‌گوید: «لطفاً بس کنید، می‌خواهند شما را هدف قرار دهند.» او با تکان سر حرفش را رد می‌کند و به سخنرانی ادامه می‌دهد.