iran-emrooz.net | Thu, 30.10.2025, 11:17

تروور هانیکات / خبرگزاری رویترز

رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، روز پنج‌شنبه گفت که با رئیس‌جمهور چین، شی جین‌پینگ، بر سر کاهش بخشی از تعرفه‌های آمریکا بر واردات چین توافق کرده است؛ در ازای آن، پکن متعهد شده است با تجارت غیرقانونی فنتانیل مقابله کند، خرید سویا از آمریکا را از سر بگیرد و صادرات عناصر نادر خود را ادامه دهد.

دیدار رودرروی ترامپ و شی در شهر بوسان کره جنوبی، نخستین گفت‌وگوی حضوری آن‌ها از سال ۲۰۱۹ بود و نقطه‌پایان سفر پرشتاب آسیایی ترامپ به شمار می‌رفت؛ سفری که او در جریان آن از پیشرفت‌های تجاری با کره جنوبی، ژاپن و کشورهای جنوب شرق آسیا نیز سخن گفت.

ترامپ هنگام پرواز با هواپیمای اختصاصی ریاست‌جمهوری (ایرفورس وان) خطاب به خبرنگاران گفت: «دیدار فوق‌العاده‌ای بود»، و در ارزیابی این مذاکرات، نمره «۱۲ از ۱۰» را به آن داد.

او اعلام کرد که نرخ تعرفه‌ها بر واردات چین از ۵۷ درصد به ۴۷ درصد کاهش خواهد یافت؛ چراکه تعرفه‌های مربوط به تجارت مواد اولیه تولید فنتانیل تا نصف، یعنی ده درصد، پایین آورده می‌شود.

ترامپ اظهار داشت شی «به‌سختی تلاش خواهد کرد تا مانع از جریان» فنتانیل به آمریکا شود؛ ماده‌ای مخدر و کشنده که امروزه عامل اصلی مرگ‌های ناشی از مصرف بیش از حد در ایالات متحده است.

به گفته ترامپ، چین همچنین پذیرفت کنترل‌های صادراتی جدید خود بر عناصر کمیاب را که اوایل ماه جاری اعلام کرده بود، به حالت تعلیق درآورد. این عناصر که در تولید خودرو، هواپیما و تجهیزات نظامی نقشی حیاتی دارند، بزرگ‌ترین اهرم فشار پکن در جنگ تجاری با آمریکا شمرده می‌شوند.

وزارت بازرگانی چین اعلام کرد این تعلیق یک سال ادامه خواهد داشت. در بیانیه این وزارتخانه همچنین آمده است که دو کشور درباره گسترش تجارت کشاورزی به توافق رسیده‌اند و در مورد حل مسائل مربوط به برنامه ویدیویی تیک‌تاک نیز همکاری خواهند کرد تا این شرکت تحت مالکیت آمریکایی قرار گیرد.

واکنش محتاط بازارهای جهانی

بازارهای سهام واکنشی محتاطانه به این تنش‌زدایی نشان دادند و شاخص‌های عمده آسیا و معاملات آتی بورس‌های اروپا میان سود و زیان در نوسان بودند. شاخص شانگهای چین کمی از بالاترین سطح ده‌ساله خود افت کرد و قیمت معاملات آتی سویا در آمریکا نیز پایین آمد.

بِسا دِدا، اقتصاددان ارشد مؤسسه مشاوره‌ای ویلیام باک در سیدنی، گفت: «واکنش بازارها محتاطانه بوده، برخلاف توصیف پرشور ترامپ از این دیدار.» 

در میان شرکای اصلی تجاری آمریکا، تنها برزیل و هند همچنان با تعرفه‌های بالا مواجه هستند.

پیش از برگزاری دیدار بوسان، بازارهای جهانی از وال‌استریت تا توکیو به امید شکستن بن‌بست در جنگ تجاری میان دو اقتصاد بزرگ جهان به رکوردهای جدیدی رسیده بودند؛ جنگی که زنجیره‌های تأمین جهانی را مختل کرده و اعتماد تجاری جهان را متزلزل ساخته است.

ترامپ از روز یکشنبه تاکنون چندبار از احتمال توافق سخن گفته بود، زمانی که مذاکره‌کنندگان آمریکایی اعلام کردند چارچوبی با چین برای جلوگیری از اعمال تعرفه‌های صددرصدی بر کالاهای چینی و تعویق محدودیت‌های صادراتی چین بر عناصر نادر حاصل شده است.

اختلاف نظرها عادی است

در آغاز دیدار، شی جین‌پینگ از طریق مترجم گفت که بروز گاه‌به‌گاه اختلاف میان دو کشور امری طبیعی است. او افزود: «توسعه و نوسازی چین با هدف رئیس‌جمهور ترامپ برای “عظمت دوباره آمریکا” در تضاد نیست.» 

دو کشور همچنین توافق کردند اجرای متقابل تعرفه‌های بندری بر حمل‌ونقل دریایی را که برای جلوگیری از سلطه در صنایع کشتی‌سازی و لجستیک وضع شده بود، متوقف کنند.

ترامپ در پیامی در شبکه اجتماعی تروث سوشال اعلام کرد که چین روند خرید انرژی از آمریکا را آغاز خواهد کرد و از احتمال یک قرارداد بزرگ در آلاسکا خبر داد، جایی که دولت او پروژه خط لوله گاز طبیعی مایع‌شده به ارزش ۴۴ میلیارد دلار را تبلیغ کرده است.

کاخ سفید ابراز امیدواری کرده است این نشست سرآغاز چند دیدار دیگر میان دو رهبر در سال آینده باشد. ترامپ گفت در ماه آوریل به چین سفر خواهد کرد و پس‌ازآن از شی در ایالات متحده پذیرایی می‌کند.

رسانه‌های رسمی چین دیدار با ترامپ را نشانه‌ای از پیروزی سیاست‌های شی دانستند. خبرگزاری رسمی شینهوا به نقل از او نوشت: «ما اعتماد و توان عبور از هرگونه خطر و چالش را داریم.» 

درباره تراشه‌ها و تایوان گفت وگو نشد

توافق اخیر روابط دو کشور را تقریباً به وضعیت پیش از «عملیات روز رهایی» ترامپ در ماه آوریل بازمی‌گرداند؛ اقدامی که دور تازه‌ای از اقدامات تلافی‌جویانه را برانگیخته بود.

تحلیلگران با این حال هشدار دادند که این توافق شاید چیزی بیش از یک آتش‌بس شکننده در جنگ تجاری نباشد، زیرا ریشه‌های اختلاف همچنان حل‌نشده باقی مانده است.

ترامپ گفت درباره تراشه فوق‌پیشرفته شرکت «انویدیا» موسوم به «بلک‌وِل» با شی گفت‌وگو نکرده است؛ مسئله‌ای که ضربه تازه‌ای به امیدهای این شرکت برای حفظ جایگاهش در بازار ۵۰ میلیارد دلاری هوش مصنوعی چین محسوب می‌شود.

به گفته ترامپ، موضوع حساس تایوان — جزیره دموکراتیکی که چین آن را قلمرو خود می‌داند و متحد فناوری پیشرفته آمریکا است — نیز در مذاکرات مطرح نشد.

با این حال، دقایقی پیش از آغاز دیدار، ترامپ به ارتش آمریکا دستور داد پس از وقفه‌ای ۳۳ ساله، آزمایش تسلیحات هسته‌ای را از سر بگیرد؛ اقدامی که او آن را در واکنش به افزایش زرادخانه‌های روسیه و چین دانست.

وزارت خارجه چین روز پنج‌شنبه اعلام کرد امیدوار است ایالات متحده به تعهد خود درباره توقف آزمایش‌های هسته‌ای پایبند بماند.