iran-emrooz.net | Mon, 01.09.2025, 16:23

یکی از شدیدترین زمین‌لرزه‌های افغانستان جان بیش از ۸۰۰ نفر را گرفت و دست‌کم ۲۸۰۰ نفر را زخمی کرد. مقام‌های محلی روز دوشنبه اعلام کردند که امدادگران برای دسترسی به مناطق دورافتاده به دلیل کوهستانی بودن زمین و شرایط بد جوی با مشکلات جدی روبه‌رو هستند.

به گزارش خبرگزاری رویترز، این فاجعه، منابع محدود دولت تحت اداره طالبان را – که هم‌اکنون با بحران‌هایی چون کاهش شدید کمک‌های خارجی و بازگرداندن صدها هزار مهاجر افغان از کشورهای همسایه دست و پنجه نرم می‌کند – بیش از پیش تحت فشار قرار داده است.

شرف‌الدین زمان، سخنگوی وزارت صحت عامه/بهداشت در کابل، با درخواست کمک‌های بین‌المللی گفت: «ما به کمک فوری نیاز داریم، زیرا شمار زیادی از مردم جان باخته‌اند و خانه‌هایشان ویران شده است.» 

زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۶ ریشتر حوالی نیمه‌شب، در عمق ۱۰ کیلومتری زمین، شرق افغانستان را لرزاند. به گفته‌ی ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی دولت، این حادثه جان ۸۱۲ نفر را در ولایت‌های کنر و ننگرهار گرفت.

ضیاءالحق محمدی، دانشجوی دانشگاه الفلاح در جلال‌آباد، گفت: «وقتی زمین‌لرزه آمد در اتاق در حال مطالعه بودم. خواستم بایستم اما شدت لرزش مرا بر زمین انداخت. تمام شب را با ترس و اضطراب سپری کردیم، چون احتمال داشت هر لحظه زمین‌لرزه دیگری رخ دهد.»

امدادگران تلاش می‌کنند خود را به روستاهای کوهستانی در امتداد مرز پاکستان برسانند؛ جایی که خانه‌های خشتی فرو ریخته و ارتباطات تلفنی قطع شده است.

به گفته‌ی کیت کری، مقام دفتر هماهنگی کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل (UNOCHA): «بارش شدید باران در ۲۴ تا ۴۸ ساعت گذشته، خطر رانش زمین و ریزش سنگ را افزایش داده است. بسیاری از جاده‌ها در حال حاضر غیرقابل عبورند.»

او افزود که نیروهای امدادی همچنین در حال تلاش برای دفن سریع لاشه حیوانات هستند تا از آلودگی منابع آب جلوگیری کنند.

مقام‌ها هشدار داده‌اند که احتمال افزایش تلفات وجود دارد، زیرا گروه‌های امدادی بتدریج به مناطق دورتر و منزوی‌تر دسترسی پیدا می‌کنند.

عبدالمتين قانع، سخنگوی وزارت صحت عامه، گفت: «تمام تیم‌های ما بسیج شده‌اند تا کمک‌رسانی با سرعت بیشتری انجام گیرد و پشتیبانی کامل و همه‌جانبه در زمینه‌های امنیت، غذا و بهداشت فراهم شود.» 

تصاویر تلویزیونی رویترز نشان داد که بالگردها مجروحان را انتقال می‌دهند و ساکنان محلی به نیروهای نظامی و کادر پزشکی کمک می‌کنند تا آسیب‌دیدگان را به آمبولانس‌ها برسانند.

وزارت دفاع اعلام کرد که تیم‌های نجات ارتش به‌طور گسترده در منطقه مستقر شده‌اند و تاکنون ۴۰ پرواز نظامی بیش از ۴۲۰ کشته و مجروح را منتقل کرده‌اند.

به گفته مقام‌ها، زمین‌لرزه سه روستا را در ولایت کونر به‌طور کامل ویران کرده و در بسیاری دیگر خسارات سنگین برجا گذاشته است. تاکنون ۶۱۰ تن در کونر و ۱۲ نفر در ننگرهار جان باخته‌اند.

این سومین زمین‌لرزه‌ی بزرگ و مرگبار از زمان روی کار آمدن طالبان در سال ۲۰۲۱ است؛ دوره‌ای که با خروج نیروهای خارجی و قطع عمده کمک‌های مالی بین‌المللی همراه شد.

خانه‌های آسیب‌دیده از زلزله روز دوشنبه در روستایی در استان کونر در شرق افغانستان

دیپلمات‌ها و مسئولان امدادی می‌گویند: علاوه بر بحران‌های جهانی دیگر، نارضایتی جامعه جهانی از سیاست‌های طالبان در قبال زنان (از جمله محدودیت‌ بر فعالیت زنان امدادگر) نیز موجب کاهش شدید کمک‌ها شده است.

حتی کمک‌های بشردوستانه که به‌طور مستقیم برای رفع نیازهای فوری مردم در نظر گرفته می‌شود، از ۳.۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ به ۷۶۷ میلیون دلار در سال جاری کاهش یافته است.

درخواست‌های جهانی برای کمک

سازمان‌های بشردوستانه می‌گویند افغانستان گرفتار بحرانی فراموش‌شده است؛ جایی که سازمان ملل تخمین می‌زند بیش از نیمی از جمعیت به کمک فوری نیاز دارند.

یکی از سخنگویان وزارت خارجه افغانستان روز دوشنبه اعلام کرد: «تاکنون هیچ کشوری به‌طور مستقیم برای عملیات امدادی یا کمک‌رسانی اعلام آمادگی نکرده است.» 

ساعتی بعد، سخنگوی وزارت خارجه چین اظهار داشت که پکن آماده است «بر اساس نیاز افغانستان و در حد توان خود» کمک‌های اضطراری ارائه کند.

وزیر خارجه هند، سوبرامانیام جایشانکار، نیز گفت که این کشور هزار خیمه خانوادگی به کابل ارسال کرده و ۱۵ تُن مواد غذایی در راه ولایت کنر است. او افزود کمک‌های بیشتر از روز سه‌شنبه از هند اعزام خواهد شد.

دبیرکل سازمان ملل، آنتونیو گوترش، اعلام کرد که دفتر این سازمان در افغانستان آماده ارائه کمک به مناطق آسیب‌دیده است. پاپ لئو نیز با ارسال پیامی، با بازماندگان جان‌باختگان ابراز همدردی کرد.

افغانستان در سال ۲۰۲۲ نیز شاهد زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۶.۱ ریشتر بود که بیش از هزار کشته برجا گذاشت؛ نخستین بلای طبیعی بزرگی که دولت طالبان پس از روی‌کارآمدن با آن روبه‌رو شد.

مقام‌های محلی می‌گویند حتی حدود دو سال پس از زمین‌لرزه شدید در هرات، بسیاری از روستاها همچنان در خانه‌های موقت زندگی می‌کنند و بازسازی کامل انجام نشده است.

افغانستان به دلیل قرار داشتن بر روی رشته‌کوه هندوکش و محل تلاقی صفحات تکتونیکی هند و اوراسیا، به‌طور مکرر در معرض زمین‌لرزه‌های شدید قرار دارد.

به گفته ریچارد واکر، استاد زمین‌ساخت در دانشگاه آکسفورد: «مرگبار بودن زمین‌لرزه‌ها در افغانستان علاوه بر محل جغرافیایی، به دلیل ساخت‌وسازهای ضعیف و آسیب‌پذیر و همچنین تراکم جمعیت در مناطق کوهستانی هندوکش است.»