نگرانی گزارشگر ویژه از تشدید سرکوب در ایران

بیانیه مطبوعاتی مای ساتو، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور ایران

دولت‌ها نباید از شرایط پس از جنگ به عنوان فرصتی برای افزایش سرکوب اقلیت‌های اتنیکی و مذهبی و همینطور مخالفان استفاده کنند. حتی با در نظر گرفتن تاثیر حملات نظامی غیرقانونی اسرائیل و ایالات متحده‌ی آمریکا، گزارش‌هایی که در مورد اعدام‌ها و بازداشت‌های گسترده، مخصوصا در میان اقلیت‌ها، دریافت کرده‌ام بسیار هشدار دهنده‌اند.

دولت‌ها طبق قوانین بین‌المللی موظفند اطمینان حاصل کنند که دوره‌های جنگ و پس از جنگ منجر به فرسایش حقوق اساسی نمی‌شود.

از ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵، طبق گزارش‌ها حداقل شش نفر به اتهام «جاسوسی برای اسرائیل»، از جمله سه مرد کرد، اعدام شده‌اند.

صدها نفر، از جمله کاربران رسانه‌های اجتماعی، روزنامه‌نگاران، مدافعان حقوق بشر، اتباع خارجی - به ویژه افغان‌ها - و اعضای اقلیت‌های قومی و مذهبی مانند بهائیان، کردها، بلوچ‌ها و اعراب اهوازی، به اتهام «همکاری» یا «جاسوسی» با اسرائیل بازداشت شده‌اند.

از جمله بازداشت‌شدگان می‌توان به حسین رونقی، وبلاگ‌نویس و مدافع حقوق بشر و برادرش اشاره کرد. در همین حال، احمدرضا جلالی، محقق سوئدی-ایرانی، پس از انتقال به مکانی نامعلوم، با اعدام قریب‌الوقوع روبرو است.

گزارش‌هایی مبنی بر تحریک به تبعیض، خصومت و خشونت در رسانه‌ها نیز به همان اندازه نگران‌کننده است، چرا که تمام جوامع اقلیت را خائن نامیده و از زبان غیرانسانی مانند «موش‌های کثیف» استفاده کرده‌اند. این لفاظی‌ها در رسانه‌های فارسی و عربی مرتبط با دولت، ظاهراً شامل درخواست‌هایی برای نظارت و کشتن بهائیان بوده است که یادآور جنایات سال ۱۹۸۸ است.

همچنین، طبق گزارش‌ها، این درگیری باعث افزایش اخراج افغان‌ها از ایران شده است، به طوری که تنها در ماه ژوئن، ۲۵۶۰۰۰ افغان در بحبوحه نگرانی‌های مربوط به اخراج اجباری، بازگردانده شدند.

من نگران بیانیه‌های رسمی هستم که از تسریع محاکمه‌ها به اتهام جاسوسی خبر می‌دهند و افراد را در معرض خطر اعدام‌های فوری یا مجازات بدون طی مراحل قانونی کافی قرار می‌دهند.

به همان اندازه نگران تصویب قانونی توسط مجلس ایران هستم که فعالیت‌های اطلاعاتی یا جاسوسی انجام شده برای «دولت‌های متخاصم» را به عنوان «افساد فی‌الارض» طبقه‌بندی می‌کند - جرمی که مجازات آن اعدام است.

من همچنان گزارش‌هایی از وخامت شرایط زندانیان منتقل شده از زندان اوین به زندان بزرگ تهران و زندان قرچک پس از حملات اسرائیل به تأسیسات آن دریافت می‌کنم. محل نگهداری برخی از زندانیان بازداشت شده در زندان اوین همچنان نامعلوم است و این امر نگرانی از ناپدید شدن اجباری را افزایش می‌دهد.

من از جامعه بین‌المللی می‌خواهم که حمایت مداوم از فعالان جامعه مدنی ایران، از جمله کمک‌های فنی و مالی به رسانه‌های مستقل و گروه‌های حقوق بشری را در اولویت قرار دهد. بقای مقاومت مدنی به توانایی آنها در مستندسازی نقض حقوق بشر، حفظ حافظه جمعی و هماهنگی اقدامات در این دوره حساس بستگی دارد.

پس از آتش‌بس، جهان از نزدیک نظاره‌گر است تا ببیند مقامات ایرانی چگونه با مردم خود رفتار می‌کنند. این یک معیار تعیین‌کننده برای تعهد این کشور به حقوق بشر و حاکمیت قانون خواهد بود.

ایران نباید اجازه دهد تاریخ با توسل به همان الگوهای تاریک سرکوب جمعی که مردم آن را در دوره‌های پس از جنگ قبلی ویران کرده است، تکرار شود.

منبع: حساب کاربری مای ساتو در شبکه ایکس