راستی‌آزمایی ادعای بازداشت ۷۰۰ «مامور اسرائیلی»

منبع: فرانس۲۴

تصاویر منتشرشده مردانی را در لباس زندان نشان می‌دهد که اعتراف می‌کنند به عنوان جاسوس برای اسرائیل استخدام شده‌اند، همراه با سلاح‌هایی که ظاهراً قصد استفاده از آن‌ها را داشته‌اند. تحلیلگران معتقدند این اعترافات احتمالاً تحت اجبار گرفته شده‌اند و بررسی تصاویر توسط تیم ناظران شبکه «فرانس۲۴»  هیچ‌گونه مدرکی از وجود سلاح‌های ساخت اسرائیل در میان اقلام توقیف‌شده نشان نمی‌دهد.

جمهوری اسلامی ایران در تلاش است تا خود را در مقام کشوری معرفی کند که با موفقیت عوامل اسرائیل را بازداشت کرده و تسلیحات آن‌ها را کشف و ضبط کرده است. اما آنچه به‌عنوان «سلاح‌های توقیف‌شده» و «ماموران موساد» معرفی می‌شود، صحنه‌سازی به نظر می‌رسد؛ چرا که هیچ مدرک معتبری برای اثبات این ادعاها ارائه نشده است.

جنگ ۱۲روزه میان ایران و اسرائیل، در کنار دیگر پیامدها، ضربه‌ای ویرانگر به دستگاه اطلاعاتی ایران وارد کرد. ارتش اسرائیل اطلاعات دقیقی از محل حضور فرماندهان بلندپایه ایرانی در اختیار داشت که به آن‌ها اجازه داد دست‌کم ۲۹ نفر از آن‌ها را با موفقیت هدف قرار داده و از بین ببرند. همچنین به نظر می‌رسد سازمان اطلاعاتی اسرائیل، موساد، موفق شده تعداد زیادی از شهروندان ایرانی را برای انجام مأموریت‌های میدانی در شلیک موشک‌های هدایت‌شونده و پهپادهای انتحاری به خدمت بگیرد.

در روزهای پس از حمله اولیه اسرائیل در ۱۳ ژوئن، مقامات ایرانی تصاویر متعددی از خودروها و تجهیزات رهاشده پس از حمله اسرائیل منتشر کردند. آن‌ها همچنین عکس‌هایی از پوکه‌های مهمات شلیک‌شده، از جمله بدنه موشک‌های کوتاه‌برد ساخت اسرائیل موسوم به *Spike*، خودروهای حامل این موشک‌ها و پهپادهای انتحاری، و حتی کارگاه‌های ساخت پهپاد به‌صورت موقت در داخل خاک ایران را نمایش دادند – مجموعه‌ای از تصاویر که نشان می‌دهد اسرائیل در ابعادی گسترده موفق به نفوذ اطلاعاتی و جذب نیرو در ایران شده است.

با این حال، دستگاه‌های اطلاعاتی ایران تاکنون هیچ مدرک قطعی‌ای از توقیف تسلیحاتی که پیش از به‌کارگیری توسط عوامل ادعایی اسرائیل در داخل کشور ضبط شده باشند، ارائه نداده‌اند.

رژیم تهران مدعی است که طی ۱۲ روز، ۷۰۰ نیروی عملیاتی اسرائیل را بازداشت کرده است؛ افرادی که بسیاری از آن‌ها ممکن است با حکم اعدام روبه‌رو شوند. طبق گزارش رسانه‌های دولتی ایران، افراد بازداشت‌شده به تلاش برای استفاده از پهپادهای تهاجمی، ساخت بمب، جاسوسی از سایت‌های نظامی و انتقال اطلاعات به اسرائیل متهم هستند.

رسانه‌های دولتی همچنین گزارش داده‌اند که از زمان حمله اسرائیل در ۱۳ ژوئن، دست‌کم شش نفر که به جاسوسی برای اسرائیل متهم بودند، اعدام شده‌اند. در تاریخ ۲۵ ژوئن، ایران سه مرد کرد – ادریس علی، آزاد شجاعی و رسول احمد محمد – را که در سال ۲۰۲۳ به اتهام قاچاق تجهیزات ترور به نفع اسرائیل به اعدام محکوم شده بودند، به دار آویخت. قوه قضائیه ایران اعلام کرده که سه مرد دیگر – مجید مصیبی، اسماعیل فکری و محمدامین شایسته – نیز از ۱۳ ژوئن تاکنون اعدام شده‌اند.

تسلیحات توقیف‌شده: آنچه ایران ادعا می‌کند در برابر آنچه شواهد نشان می‌دهد

رسانه‌های وابسته به حکومت ایران گزارش‌هایی منتشر کرده‌اند که در آن‌ها با افرادی که ادعا شده عوامل اسرائیل هستند مصاحبه شده و تسلیحات توقیف‌شده به نمایش گذاشته شده است.

اما در دو مورد از تصاویری که رسانه‌های دولتی ایران به‌عنوان نمونه‌هایی از تسلیحات کشف‌شده ارائه کرده‌اند، شواهد نشان می‌دهد که این تصاویر یا ساختگی هستند یا صحنه‌سازی شده‌اند.

اولین مورد در تاریخ ۲۴ ژوئن ۲۰۲۵ رخ داد، زمانی که وزارت اطلاعات ایران مدعی شد در دو شهر استان هرمزگان در جنوب کشور، ۴۰۲ پهپاد را کشف و توقیف کرده است. رسانه‌های دولتی هنگام گزارش این عملیات، عکسی منتشر کردند که در آن پنج پهپاد تهاجمی با باتری‌های آبی‌رنگ به نمایش گذاشته شده‌اند. با این حال، این عکس هیچ ارتباطی با ایران ندارد؛ بلکه در ماه مه، توسط یکی از عکاسان خبرگزاری آسوشیتدپرس در اوکراین گرفته شده و پهپادهایی را نشان می‌دهد که ارتش اوکراین برای استفاده علیه نیروهای روسی تولید کرده است.

گزارش تلویزیونی درباره توقیف ادعایی در هرمزگان؛ سلاح‌هایی که قابلیت جنگی ندارند

در گزارشی که شبکه‌ی دولتی صداوسیمای جمهوری اسلامی (IRIB) درباره توقیف ادعایی در استان هرمزگان پخش کرد، تصاویر متفاوتی از آنچه پیش‌تر نشان داده شده بود، به نمایش درآمد. این گزارش پُر بود از تصاویر دسته‌هایی از پهپادهای تجاریِ موجود در بازار که در بسته‌بندی‌های اصلی خود قرار داشتند؛ از جمله مدل‌هایی که آن‌قدر کوچک هستند که حتی توانایی حمل مهمات را ندارند.

در گزارش ۲۴ ژوئن ۲۰۲۵ صداوسیما درباره توقیف ۴۰۲ پهپاد تهاجمیِ ادعایی ساخت اسرائیل در جنوب ایران، تصاویری از پهپادهای تجاری پخش شد که عملاً قابلیت حمل مواد منفجره ندارند.

در گزارشی دیگر که همان روز پخش شد، رسانه‌های دولتی تصاویری از شش مرد با لباس زندان و پشت به دوربین منتشر کردند که توسط مأمور امنیتی مورد بازجویی قرار می‌گرفتند. این افراد اظهار کردند که از طریق شبکه‌های اجتماعی با موساد تماس گرفته و همکاری با آن‌ها را آغاز کرده‌اند.

در تاریخ ۲۵ ژوئن ۲۰۲۵، تلویزیون دولتی ایران ادعا کرد که نیروهای امنیتی شش مرد را به اتهام همکاری با اسرائیل بازداشت کرده و پیش از آنکه موفق به اجرای عملیات شوند، سلاح‌های آنان را توقیف کرده‌اند. یکی از این افراد در ویدئو می‌گوید: «از طریق شبکه‌های اجتماعی با آن‌ها تماس گرفتم و گفتم که آماده همکاری هستم.»

در این گزارش، میز بلندی پر از انواع سلاح‌ها نیز نمایش داده شد که گفته شد از عوامل ادعایی اسرائیل کشف شده‌اند. با این حال، تقریباً تمام سلاح‌های نمایش‌داده‌شده ساخت ایران بودند.

در این ویدئو، سامانه پدافند هوایی قابل‌حمل ایرانی موسوم به «میثاق-۳» دیده می‌شود. همچنین پهپاد ایرانی «شاهین-۱» که اخیراً به زرادخانه نیروهای مسلح ایران افزوده شده، نیز به نمایش درآمده است. افزون بر این، دو خمپاره نیز در تصویر مشاهده می‌شود: یکی ساخت چین و دیگری ساخت یوگسلاوی سابق – هر دو از مهماتی هستند که به‌طور متداول در زرادخانه‌های نظامی ایران یافت می‌شوند.

حضور انحصاری سلاح‌های ساخت ایران و نبود کامل تسلیحات ساخت اسرائیل یا غرب، تردیدهای بیشتری درباره جعلی بودن این بازداشت‌ها و مصادره‌ها برمی‌انگیزد.

مهاجران افغان؛ دشمنان تازه حکومت ایران

از آغاز جنگ ۱۲روزه، شایعات و گزارش‌هایی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که مدعی‌اند برخی اتباع افغان در همکاری با اسرائیل نقش پیاده‌نظام را ایفا می‌کنند.

این گزارش‌ها می‌گویند شماری از مهاجران افغان مقیم ایران به جاسوسی، کارگذاری بمب و هدایت پهپادها به‌نفع موساد اسرائیل مشغول‌اند. تلویزیون دولتی ایران نیز گزارش‌هایی پخش کرده که در آن اتباع افغانِ بازداشت‌شده به انتقال اطلاعات حساس و برنامه‌ریزی برای بمب‌گذاری به دستور مأموران اسرائیلی «اعتراف» می‌کنند.

بر اساس گزارش‌های رسانه‌های ایرانی، از زمان آغاز جنگ ۱۲روزه تاکنون، دست‌کم پنج شهروند افغان بازداشت شده‌اند. برآوردها نشان می‌دهد که بین پنج تا هشت میلیون مهاجر افغان در ایران زندگی می‌کنند که اکثریت آن‌ها به عنوان مهاجران «غیرقانونی» شناخته می‌شوند.

در همین چارچوب، رسانه‌های ایران در ۲۷ ژوئن اعلام کردند که پلیس مأمور به اخراج تمامی مهاجران افغان فاقد مجوز شده است. همچنین گزارش شده که اجاره دادن ملک به این افراد می‌تواند به مصادره آن ملک منجر شود.

هرچند احساسات ضد افغان در ایران پیشینه‌ای طولانی دارد – به‌ویژه از زمان موج مهاجرت جدید در سال ۲۰۲۱ – اما این تنش‌ها از زمان جنگ ۱۲روزه به‌شدت افزایش یافته است. در گذشته، مهاجران افغان در ایران اغلب به‌دلیل جرایمی چون سرقت، تجاوز و قاچاق مواد مخدر هدف حمله قرار می‌گرفتند، اما این نخستین‌بار است که با اتهام جاسوسی و همکاری با اسرائیل روبه‌رو می‌شوند.