چهارشنبه ۱۱ تير ۱۴۰۴ -
Wednesday 2 July 2025
|
فرناز فصیحی / نیویورک تایمز / ۲۲ ژوئن ۲۰۲۵
ایران پس از حملات نظامی آمریکا به سه سایت اصلی هستهای خود در بامداد یکشنبه، در شوک به سر میبرد. چهار مقام ایرانی فضای حاکم بر دولت را سرشار از حس شکست و تحقیر ملی توصیف کردند و در میان اختلافنظرها درباره نحوه پاسخگویی، سردرگمی وجود دارد.
در ظاهر، مقامات ایرانی تلاش کردهاند حس عادی بودن را به جامعه القا کنند، در حالی که هیچ چیز عادی نیست. آنها سعی کردهاند خسارات وارده به تأسیسات هستهای فوردو، نطنز و اصفهان را کم اهمیت جلوه دهند، با وجود اینکه تصاویر ماهوارهای نشاندهنده سوراخهای بزرگ در سایت زیرزمینی فوردو، واقع در منطقه کوهستانی، است.
اما حمید حسینی، عضو کمیته انرژی اتاق بازرگانی ایران، در گفتوگوی تلفنی از تهران اظهار داشت که ایران از نظر نظامی و فناوری برتری ندارد و اکنون زمان عقبنشینی است. او گفت: «باید منافع ملی را در اولویت قرار دهیم. قرار نیست تا ابد در جنگ باشیم.»
روز یکشنبه، رئیسجمهور ایران، مسعود پزشکیان، در پایتخت حضور عمومی داشت؛ او در تظاهراتی ضدآمریکایی در مرکز تهران شرکت کرد و از قربانیان حملات در بیمارستانی بازدید نمود. پزشکیان، که جراح قلب و وزیر بهداشت سابق است، از کادر پزشکی برای خدماتشان در طول جنگ تقدیر کرد.
او در پستی در شبکههای اجتماعی نوشت: «ما این مسیر را با هم طی خواهیم کرد. از ایران محافظت میکنیم و به جهان نشان میدهیم که مردم بزرگ ما شکستناپذیر هستند.» این پست با عکسی از پزشکیان در حال لبخند زدن و دست تکان دادن در خیابانهای تهران همراه بود.
تلویزیون دولتی و رسانههای وابسته به سپاه پاسداران گزارش دادند که سایتهای هستهای آسیب جدی ندیدهاند و ساکنان مناطق اطراف صدای انفجارهای بزرگی نشنیدهاند. آنها تصاویری از مردم در حال انجام کارهای روزمره، خرید در بازار و رانندگی در جادههای قم و اصفهان، نزدیکترین مناطق شهری به سایتهای هستهای، پخش کردند.
عبدالله عبداللهی، سردبیر محافظهکار خبرگزاری تسنیم، در سرمقالهای نوشت که برنامه هستهای ایران سه مؤلفه دارد: دانش، فناوری و زیرساخت، و حملات آمریکا تنها بخشی از مؤلفه آخر را آسیب زده است. او خواستار واکنش «بدون محدودیت» ایران به «تجاوز» اسرائیل و ایالات متحده شد.
مرکز ایمنی هستهای ایران در بیانیهای پس از حملات اعلام کرد که پیش از حملات آمریکا، به عنوان اقدامی احتیاطی، سایتهای هستهای تخلیه و تجهیزات جابهجا شده بودند.
هلال احمر ایران گزارش داد که ۱۱ نفر در این حملات زخمی شدهاند و چهار نفر همچنان در بیمارستان بستری هستند. حسین کرمانپور، سخنگوی وزارت بهداشت ایران، گفت هیچیک از مجروحان علائم آلودگی تشعشعی ندارند.
جنگ از زمانی که اسرائیل در ۱۳ ژوئن(۲۳ خرداد) به ایران حمله کرد، شدت گرفته است و مقامات ایرانی از همه جناحهای سیاسی به نظر متحد، در درخواست برای تلافی فوری و قاطع بودند. ایران و اسرائیل در حال تبادل حملات هستند و تلفات غیرنظامی در هر دو طرف رو به افزایش است.
اما ورود به جنگ با ایالات متحده، که دولتهایی را در منطقه از طریق جنگها و تهاجمات سرنگون کرده، از جمله در کشورهای همسایه شرقی و غربی ایران (افغانستان و عراق)، خطرات بزرگی برای حاکمان مذهبی ایران به همراه دارد.
واکنشهای مقامهای حکومتی و تحلیلگران برجسته سیاسی و نظامی ایران متفاوت بوده است.
اعضای محافظهکار و تندروی مجلس خواستار خروج ایران از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای و بستن تنگه هرمز شدند. ایران کنترل این تنگه را در دست دارد، اما هر اقدامی برای جلوگیری از عبور کشتیها از این آبراه میتواند حملات بیشتری از سوی آمریکا را به دنبال داشته باشد، زیرا حدود ۲۰ درصد از عرضه انرژی جهان روزانه از این مسیر عبور میکند.
ابراهیم رضایی، سخنگوی کمیتههای امنیت ملی و امور خارجه مجلس ایران، به رسانههای ایرانی گفت که تهران فعالیتهای هستهای خود را تعلیق نخواهد کرد و اعضای کمیته «بر پاسخ قاطع و مناسب به ایالات متحده تأکید دارند.» او افزود: «تلافی به همان شکل و اقداماتی که بازدارندگی ایجاد کند، توصیه ما است.»
صداهای دیگر خواستار خویشتنداری شدند. محمد خاتمی، رئیسجمهور اسبق و پدر جنبش اصلاحطلبی در ایران، در بیانیهای گفت: «همه تصمیمات، مواضع، واکنشهای دیپلماتیک و دفاعی باید با حکمت، دوراندیشی و بدون هیجان و صرفاً بر اساس انتقامجویی اتخاذ شوند.»
رهبر جمهوری اسلامی، آیتالله علی خامنهای، تصمیم نهایی را درباره نحوه پاسخ ایران به حملات آمریکا خواهد گرفت. اما تقریباً ۲۴ ساعت پس از حملات به سایتهای هستهای، او هیچ بیانیه رسمی صادر نکرده و با ملت سخن نگفته بود.
دو مقام ایرانی گفتند سؤالی که در ذهن همه است این است: «خامنهای کجاست؟ چرا صحبت نمیکند؟»
اما این مقامات، که با پروتکلهای امنیتی رهبر آشنا هستند و به دلیل بحث درباره مسائل حساس خواستند نامشان فاش نشود، گفتند برقراری ارتباط با رهبر جمهوری اسلامی بسیار دشوار است و پیامها به صورت کتبی و از طریق پیکهای انسانی منتقل میشوند، زیرا او در پناهگاهی بدون ارتباطات الکترونیکی به سر میبرد.
مشاور ارشد سیاست خارجی آیتالله خامنهای، علیاکبر ولایتی، در پستی در شبکههای اجتماعی موضعی سختگیرانه نشان داد، اما از تهدید به تلافی نظامی خودداری کرد. او نوشت: «اکنون که ایالات متحده جنگ را آغاز کرده، باید بداند که جمهوری اسلامی ایران حرف آخر را خواهد زد.»
| |||||||||||||
ايران امروز
(نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايتها و نشريات نيز ارسال میشوند معذور است. استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2025 | editor@iran-emrooz.net
|