دویچه وله فارسی

به گفته وزیر خارجه اوکراین، آمریکا درباره سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی اطلاعات مهمی در اختیار کی‌یف گذاشته است. مقام‌های آمریکایی احتمال می‌دهند این هواپیما به طور تصادفی هدف پدافند ضد هوایی ایران قرار گرفته باشد.

دو روز پس از سقوط یک بوئینگ ۷۳۷ شرکت هواپیمایی اوکراین در نزدیکی تهران، گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال هدف قرار گرفتن اشتباهی این هواپیما افزایش یافته و کشورهای بیشتری خواستار مشارکت در تحقیق درباره این حادثه شده‌اند.

پس از انتشار خبر سقوط هواپیمای مسافربری اوکراین که چند ساعت پس از پرتاب تعدادی موشک به دو پایگاه نظامی آمریکا در عراق توسط سپاه پاسداران رخ داد، برخی رسانه‌های آمریکایی به نقل از مقام‌های این کشور از وجود شواهدی دال بر اصابت تصادفی یک موشک زمین به هوا به این هواپیما خبر دادند.

به گزارش رویترز، وادیم پریستایکو، وزیر خارجه اوکراین، روز جمعه، دهم ژانویه (۲۰ دی) در یک پیام توئیتری نوشته که ایالات متحده درباره سقوط هواپیمای اوکراینی “اطلاعات مهمی” در اختیار کی‌یف قرار داده است.

وادیم پریستایکو می‌گوید نمایندگان دولت آمریکا او و رئیس جمهوری اوکراین، ولودیمیر زلنسکی را در جریان این اطلاعات قرار داده‌اند و کارشناسان مشغول ارزیابی آن هستند.

گفت‌وگوی زلنسکی با مایک پومپئو

وزیر خارجه اوکراین گفته که طی روز جمعه رئیس جمهوری اوکراین با مایک پومپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، درباره حادثه بامداد چهارشنبه تلفنی گفت‌وگو خواهد کرد.

روز پنج‌شنبه شماری از رسانه‌های آمریکا به نقل از مقام‌های آمریکایی گزارش دادند که ماهواره‌های ایالات متحده شلیک دو موشک در نزدیکی فرودگاه تهران و اندکی قبل از سقوط هواپیمای اوکراینی را رصد کرده‌اند.

جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا نیز گفته است که از طریق منابع مختلف اطلاعاتی در اختیارش قرار گرفته که اصابت موشکی دفاعی ایران به هواپیما شرکت هواپیمایی اوکراین را تائید می‌کنند.

مسئولان ارشد جمهوری اسلامی، تا کنون هر گونه احتمال اصابت موشک به هواپیمای اوکراینی را به شدت رد کرده‌اند. علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی ایران، بعد از ظهر پنج‌شنبه در این باره گفت: «برخورد موشک به هواپیمای اوکراینی از لحاظ علمی غیرممکن و چنین شایعاتی، هیچ‌گونه منطقی ندارد.»

بوئینگ ۷۳۷ شرکت هواپیمایی اوکراین اینترنشنال اندکی پس از ساعت شش بامداد چهارشنبه ۱۸ دی فرودگاه “امام خمینی” را با ۱۶۷ مسافر و ۹ خدمه پرواز به مقصد کی‌یف ترک کرد و دقایقی بعد در منطقه محمود آباد شهریار و نزدیک شهرک پرند در جنوب غرب تهران سقوط کرد.

در این سانحه که مسئولان جمهوری اسلامی علت آن را نقص فنی و آتش گرفتن یکی از موتورهای هواپیما عنوان می‌کنند تمام سرنشینان جان خود را از دست داده‌اند.

در ساعت‌های نخست پس از سقوط هواپیما درباره ملیت سرنشینان آن اطلاعات ضد و نقیضی منتشر شد. مقصوداسعد سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، صبح چهارشنبه در گفت‌وگو با خبرگزاری میزان گفته بود حدود ١٣٠ نفر از مسافران ایرانی بودند. رئیس سازمان اورژانس کشور ساعتی دیرتر تعداد ایرانیان قربانی این حادثه را ۱۴۷ نفر اعلام کرد.

مطابق گزارش‌های بعدی ۸۲ نفر از قربانیان ایرانی، ۶۳ نفر شهروند کانادا و بقیه شهروندان اوکراین، افغانستان و بریتانیا بوده‌اند.

اعتراض و انتقاد به سخنان ضد و نقیض

اظهارات ضد و نقیض مسئولان ایرانی که برخی مدعی سقوط هواپیما در راه بازگشت به فرودگاه شده‌اند و عده‌ای بدون انجام شدن بررسی‌های ابتدایی نقص فنی را با قاطعیت علت این حادثه عنوان کرده‌اند با اعتراض‌های بین‌المللی و انتقادهایی در داخل ایران روبرو شده است.

بهرام پارسایی، نماینده شیراز در مجلس شورای اسلامی شامگاه پنج‌شنبه با انتقاد از عابدزاده که ابتدا گفته بود ایران جعبه سیاه هواپیما را به خارج نمی‌فرستد و بعد حرف خود را پس گرفت در یک رشته توئیت از اظهارات “شتاب‌زده و غیرحرفته‌ای” مسئولان انتقاد کرد.

در این میان کشورهای بسیاری خواستار شفاف‌سازی کامل در مورد سانحه بامداد چهارشنبه و مشارکت در تحقیق و بررسی شواهد موجود و ارزیابی علت آن شده‌اند.

پس از ورود هیئتی از اوکراین به تهران، عباس موسوی سخنگوی دولت روز جمعه اعلام کرد یک هیئت ده نفره از کانادا نیز در راه تهران هستند.

همزمان، استفان لوون، نخست‌وزیر سوئد، پس از گفت‌وگو با همتای کانادایی خود خواستار تحقیقات “سریع، کامل و شفاف” درباره سقوط هواپیمای اوکراینی در ایران شد.

تاکید کشورهای اروپایی بر شفافیت بررسی‌ها

دفتر نخست‌وزیر سوئد می‌گوید لوون درباره این حادثه با رئیس جمهوری اوکراین نیز تلفنی گفت‌وگو کرده و خواهان مشارکت کارشناسان سوئدی در بررسی علت این سانحه شده است.

بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا، نیز روز پنج‌شنبه در گفت‌وگویی تلفنی با ولودیمیر زلنسکی از خواست اوکراین برای بررسی “کامل و شفاف” سقوط هواپیما در نزدیکی تهران حمایت کرد و افزود لندن از تحقیقات درباره این سانحه پشتیبانی می‌کند.

هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان، به رسانه‌های آلمانی گفته برلین در تماس با مسئولان ایرانی خواهان روشن شدن تمام زوایای سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی شده و تاکید کرده که در مورد این حادثه نباید چیزی پنهان بماند.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، اشتفان زایبرت، سخنگوی دولت آلمان، روز جمعه در جمع خبرنگاران تاکید کرد که در تحقیق در مورد علت سقوط هواپیمای مسافربری شرکت اوکراینی با همه چیز مد نظر قرار گیرد و بررسی‌ها “فقط به نقص فنی” محدود نشود.

در این میان فرانسه نیز به عنوان سازنده موتور بوئینگ ۷۳۷ سرنگون شده خواهان مشارکت در تحقیقات شده و ایران اعلام آمادگی کرده با نمایندگان شرکت آمریکایی سازنده هواپیما نیز همکاری کند.