مهدی نوید ادهم دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش ایران اعلام کرد تدریس زبان انگلیسی در مدارس ابتدایی دولتی و غیر دولتی در این کشور در ساعات رسمی یا غیررسمی ممنوع است و در صورت مشاهده برخورد خواهد شد.

وی افزود: «متأسفانه دیده می‌شود در برخی دبستان‌ها کلاس‌های آموزش زبان انگلیسی به عنوان کلاس‌های فوق برنامه دایر می‌کنند و برای تشکیل این کلاس‌ها از اولیای دانش آموزان شهریه می‌گیرند که این تخلف است».

به گفته وی «آموزش زبان‌های خارجی در دوره ابتدایی به هیچ عنوان توصیه نشده است و آموزش این زبان از دوره اول دبیرستان قابل اجراست. متأسفانه در سال‌های اخیر برخی مدارس نمونه دولتی در شهر‌های بزرگ تأسیس شده و دانش آموز پذیرفته اند که این خلاف مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش است».

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای ایران، نوید ادهم به تأسیس مدارس نمونه دولتی و هیأت امنایی اشاره کرد و گفت: «تأسیس مدارس نمونه دولتی در شهر‌ها بر اساس مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش ممنوع است و فعالیت این مدارس در شهر‌ها و مناطق برخوردار خلاف قانون است».

نوید ادهم گفت، برنامه آموزش و پرورش در دوره ابتدایی تقویت زبان فارسی و فرهنگ ایرانی اسلامی دانش آموزان است و آموزش زبان‌های خارجی در دوره ابتدایی به هیچ عنوان توصیه نشده است و آموزش این زبان از دوره اول دبیرستان قابل اجراست.

رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش ایران این موضوع را مسئله تازه‌ای ندانست و گفت: «بر اساس برنامه مصوب درسی زبان انگلیسی در دوره ابتدایی تدریس نمی‌شود و آغاز تدریس آن در پایه هفتم (اول متوسطه) است.»

در بسیاری از مدارس غیردولتی در ایران، به شکل فوق برنامه و خارج از ساعت دروس اجباری، زبان خارجی به ویژه زبان انگلیسی تدریس می‌شود.

سابقه مخالفت با آموزش زبان انگلیسی در مدارس

آیت الله  علی خامنه‌ای  پیش‌تر از «ترویج آموزش زبان انگلیسی در ایران» انتقاد کرده بود. انتقاد  او از توجه ویژه به زبان انگلیسی و در پی آن واکنش حسن روحانی، رئیس جمهور، درباره کاربرد این زبان و فرصت‌های شغلی حاصل از آموزش آن، در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۵ خبرساز شد.

آقای خامنه‌ای در سخنرانی خود در جمع معلمان درباره آموزش زبان انگلیسی گفته بود: «آمده‌ایم میدان را باز کرده‌ایم و علاوه بر اینکه این زبان [انگلیسی] را کرده‌ایم زبان خارجی انحصاریِ مدارسمان، مدام داریم می‌آوریمش در مقاطع پایین؛ در دبستان‌ها و در مهدکودک‌ها! چرا؟»

او در دیدار با جمعی از معلمان در تهران گفته بود: «زبان علم فقط انگلیسی نیست... زبان‌های دیگر مثل اسپانیولی، فرانسه، آلمانی و [زبان] کشورهای شرقی هم زبان علمند».

در مقابل این اظهارات حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در جمع گروهی از معلمان گفت اینکه کدام زبان و چه تعداد زبان خارجی بیاموزیم به امکانات ما، تعداد معلمین آشنا به زبان‌های خارجی و البته به خواست مردم ارتباط دارد.

او همچنین به مسئله امکان‌پذیر بودن آموزش زبان‌های مختلف در مدارس اشاره کرد و گفت: «وقتی در یک مدرسه‌ای ۹۸ درصد دانش آموزان یک زبان را انتخاب کردند و ۲ درصد دیگر زبان دیگری را برگزیدند ما که نمی‌توانیم برای آن ۲ درصد معلم دیگری را به کار بگیریم.»

حسن روحانی همچنین به مسئله کاربرد زبان انگلیسی و فرصت‌های شغلی ناشی از تسلط بر آن اشاره کرد و تسلط اکثر مردم به زبان انگلیسی در شبه قاره هند و زمینه‌ای شغلی که این مسئله برایشان ایجاد کرده را مثال زد.

روحانی تاکید کرده بود: «ما باید زبانی را یاد دهیم که در کنارش علم، راحت‌تر به دست آید و شغل بیشتر برای نسل جوان آینده به وجود بیاورد و ارتباط اقتصادی ما را با دنیا تسهیل کند.»

آیت‌الله خامنه‌ای، پیش‌تر هم در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۴ در جمع معلمان استان کرمان گفته بود: «ناگهان از گوشه‌ای یک نفر تشخیص داده که باید ما به کودکان دبستانی، از کلاس اول - یا حتی پیش‌دبستانی - زبان انگلیسی یاد بدهیم؛ چرا؟ وقتی بزرگ شدند، هر کس نیاز دارد می‌رود زبان انگلیسی را یاد می‌گیرد. چقدر دولت انگلیس و دولت آمریکا باید پول خرج کنند تا بتوانند این طور آسان زبان خودشان را در میان یک ملت بیگانه ترویج کنند؟»

حمیدرضا مقدم‌فر، معاون فرهنگی و اجتماعی سپاه پاسداران ایران هم پیش از این از آموزش زبان انگلیسی در دبستان‌ها انتقاد کرده بود.

آقای مقدم‌فر چهار سال پیش در واکنش به طرح آموزش زبان انگلیسی در مقطع ابتدایی گفته بود که در صورت آموزش زبان خارجی در مدرسه‌های ابتدایی، زبان فارسی برای نسل آینده به یک «زبان بی‌ارزش» تبدیل خواهد شد.

دلیل مخالفت خامنه‌ای با ترویج زبان انگلیسی

از طرف دیگر به گفته گروهی از پژوهشگران، آموختن زبان دوم می‌تواند باعث تقویت هوش و توانایی خواندن کودکان شود.

بر اساس نتیجه یک تحقیق در ماه می‌سال ۲۰۱۲، که به سفارش دولت اسکاتلند انجام شده بود، «بهترین سن یادگیری یک زبان دوم، بدو شروع مدرسه یعنی در پنج سالگی است.»

یادگیری زبان‌های خارجی به خصوص زبان انگلیسی در سالهای اخیر یکی از دغدغه‌های خانواده‌های ایرانی است و تعداد زیاد شرکت کنندگان آموزشگاه‌های زبان خارجی موید همین نکته است.

به نوشته سایت کانون زبان ایران، سالانه حدود یک میلیون نفر در این موسسه زبان خارجی می‌آموزند که بیش از نود درصد آن‌ها متقاضی آموزش زبان انگلیسی هستند.

در حال حاضر بر اساس نظام آموزش و پرورش ایران، دانش‌آموزان دوره متوسطه هفته‌ای دو ساعت درس زبان خارجی (بیشتر مدارس زبان انگلیسی) دارند. که درباره کاربردی بودن آن تردیدهایی وجود دارد.

بی بی سی، خبرگزاری صداوسیما