سیامك قاسمى
موسسه مطالعات بامداد

اولین بودجه دولت دوازدهم  توسط رییس جمهور به مجلس ارائه شد و بودجه سال ١٣٩٧ بنابر ادعاى رییس جمهور از نظر ساختارى بودجه متفاوتى نسبت به سالهاى گذشته است.

به نظر مى رسد دولت با عقلانیت بیشتری بودجه سال ١٣٩٧ را روانه مجلس كرده است و برخى مصوبات لایحه بودجه سال آینده به دلیل اثرات ضد عوام‌گرایانه آنها مى‌تواند دولت را وارد حاشیه هاى مهمى كند. برخى از مهمترین تغییرات بودجه سال آینده نسبت به سال ١٣٩٦ عبارتند از:

- بودجه پرداخت یارانه نقدى از ٣٣ هزار و ٥٠٠ میلیارد تومان به ٢٣ هزار میلیارد تومان كاهش یافته است و این یعنى حذف یارانه نزدیك به ٣١ میلیون نفر در سال آینده.

- درآمدهاى نفتى پیش‌بینى شده  از ١١٣ هزار میلیارد تومان سال ١٣٩٦ به ٩٦ هزار میلیارد تومان در سال ١٣٩٧ كاهش پیدا كرده است.

- بودجه‌هاى عمرانى نیز از ٧١ هزار میلیارد تومان سال گذشته به ٦٠ هزار  میلیارد تومان یعنى به اندازه ١٨ درصد در سال ١٣٩٧ كاهش پیدا كرده است.

- درآمدهاى مالیاتى دولت از ١١٦ هزار میلیارد تومان در سال گذشته با ١٢ هزار میلیارد تومان افزایش به ١٢٨ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.

- قیمت دلار در بودجه دولت ٣٥٠٠ تومان و قیمت نفت به ازای هر بشكه ٥٥ دلار برآورد شده است.

- بسیاری از ردیف بودجه‌هاى نهادهاى خاص حذف شده است و به عنوان مثال ردیف بودجه برخى سازمان‌هاى فرهنگى مذهبى موازی با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى در بودجه وزارت ارشاد تجمیع شده است.

- در حوزه سایر درآمدهاى دولت، همانند درآمد از محل عوارض و خدمات دولت، همانند عوارض خروج از كشور و عوارض صدور پلاك خودرو و غیره شاهد افزایش قابل توجهى هستیم و به عنوان مثال عوارض خروج از كشور از ٧٥ هزار تومان به ٢٢٠ هزار تومان افزایش یافته است.

- دولت ترتیباتى را براى واگذارى ٧٠ هزار پروژه عمرانى نیمه‌تمام كشور به بخش خصوصى كشور در نظر گرفته است و این پروژه‌ها را به دو دسته پروژه‌هاى حاكمیتى و تصدى‌گرى تقسیم‌بندى كرده و براى هر گروه تسهیلات خاصى را براى واگذارى در نظر گرفته است.

- در بخش بودجه سایر شركت‌هاى دولتى، صدا و سیماى جمهورى اسلامی ایران با ١٨٠٠ میلیارد تومان درآمد و ٣٣٠٠ میلیارد تومان هزینه و با ١٥٠٠ میلیارد تومان كسرى بودجه كه باید از محل بودجه عمومى كشور جبران شود، زیانده‌ترین شركت در این گروه شركت هاست .

در پایان مى‌توان گفت در بودجه سال ١٣٩٧ نسیم عقلانیت وزیدن گرفته است و باید دید دولت تا چه حد مى‌تواند در مقابل فشارهاى عوام‌گرایانه عمومى و رسانه‌اى بویژه در مقابل تصمیم مهم و مثبت كاهش بودجه یارانه‌ها بویژه یارانه‌هاى نقدى و حذف یارانه ٣١ میلیون نفر از یارانه بگیران مقاومت كند.