یکشنبه ۲۶ مارس ۲۰۱۷

العربیه: بررسی‌های آماری نشان می‌دهد برخلاف تصور موجود، انسان‌ها تنها موجودات دانشنامه‌نویس نیستند. انسان‌ها تنها ۵۰ درصد از مقالات ویکی‌پدیای فارسی را ایجاد کرده و مابقی را ربات‌های هوشمند نوشته‌اند.

دانشنامه ویکی‌پدیای فارسی به عنوان بزرگ‌ترین منبع علمی به زبان فارسی در روی اینترنت، حاصل کار و زحمات صدها کاربر داوطلب است که بدون هیچ‌ چشمداشتی این منبع علمی شگرف را ایجاد کرده‌اند. با این حال برخلاف تصور همگان، ویکی‌پدیا حاصل کار و تلاش تنها انسان‌ها نیست و در این میان ده‌ها ربات هوشمند نیز وجود دارند که به کار نوشتن مقالات مشغولند.

این ربات‌ها که توسط تعدادی از همان کاربران داوطلب توسعه یافته‌ و به مرور تکمیل و هوشمندتر شده‌اند، با ترجمه محتوای ویکی‌پدیاهای سایر زبان‌ها و به ویژه ویکی‌پدیای انگلیسی، می‌توانند مقالات کوتاه ولی استاندارد بنویسند.

بررسی‌های آماری نشان می‌دهد که هم اینک هزدیک به ۵۳۰ هزار مقاله در ویکی‌پدیای فارسی وجود دارد و از این تعداد بیش از ۲۶۰ هزار مقاله، یعنی نزدیک به ۵۰ درصد درصد مقالات را ربات‌ها نوشته‌اند. نوشتن مقالات با استفاده از ربات‌ها در ویکی‌پدیا امری مرسوم است و البته مخالفان و موافقانی دارد. با اینحال در چهار ویکی‌پدیای فارسی، عربی، عبری و ترکی که به ویکی‌پدیاهای خاورمیانه معروفند، نسبت مقالات نوشته‌شده توسط ربات‌ها در ویکی‌پدیای فارسی در مقایسه با سه ویکی‌پدیای دیگر بیشتر است.

از مجموع نزدیک به ۵۱۲ هزار مقاله ویکی‌پدیای عربی، بیش از ۱۲۸ هزار مقاله، یعنی ۲۵ درصد را ربات‌ها نوشته‌اند. در ویکی‌پدیای عبری با ۲۰۴ هزار مقاله، تنها ۱۴۵۲ مقاله، یعنی ۰٫۷۱ درصد از مقالات نتیجه فعالیت ربات‌هاست. در ویکی‌پدیای ترکی نیز که ۲۹۶ هزار مقاله دارد، ۸۹۶۹ مقاله، یعنی ۳٫۰۳ درصد از مقالات را ربات‌ها نوشته‌اند.

ربات‌ها برنامه‌های هوشمندی هستند که توسط برنامه‌نویسان طراحی می‌شوند و فعالیت‌ آنها در دانشنامه ویکی‌پدیا تنها به ساخت مقالات محدود نمی‌شوند. این برنامه‌های هوشمند که با سرعت زیادی به طور شبانه‌روزی مشغول به کار هستند، علاوه بر نوشتن مقالات، وظیفه مراقبت و حفاظت از ویکی‌پدیا در مقابل خرابکاری‌ها، نگهداری مقالات، ارائه گزارش‌های آماری و به روزرسانی این آمار را بر عهده دارند.

براساس آمارها هم‌اکنون ۱۶۸ ربات در ویکی‌پدیای فارسی وجود دارند که تعدادی از آنها به دلایل مختلف متوقف و یا بازنشسته شده‌اند.

علیرغم اینکه بخش اعظم کاربران ویکی‌پدیای فارسی از ایران هستند، لیکن فارسی‌زبان‌های دیگر کشورها از جمله افغانستان و تاجیکستان و همچنین کاربران از ملت‌های غیرفارس ایرانی نیز در گسترش این دانشنامه همکاری و مشارکت می‌کنند.