اعتماد / الهام نداف

چراغ‌های باغ ملی دوشنبه ۲۲ شهریور ماه با حضور پنج هزار نفری مخاطبان و علاقه‌مندان سینما، تا آخرین لحظات شب روشن بود. جشنی که در آن بزرگان سینما چون ناصر تقوایی، ‌داریوش مهرجویی، بهمن فرمان‌آرا، ابراهیم حاتمی‌کیا و مسعود کیمیایی حضور نداشتند اما با این وجود هجدهمین جشن خانه سینما با حضور گسترده سینماگران به میدان مشق رنگ و بوی دیگری داد و سینمای ایران شاهد برگزاری یکی از بهترین جشن‌های خود بود.

این‌بار کمال تبریزی دبیر جشن، نهایت تلاش خود را به کار گرفت تا پیش از معرفی برندگان، اسامی آنها فاش نشود و به همین خاطر تمام نامزدهای جشن خانه سینما با امید دریافت تندیس، در این گردهمایی بزرگ حاضر بودند. بعد از هدایت مخاطبان و هنرمندان به باغ و استقرار آنها بر صندلی‌های‌شان، مراسم با تاخیری ۴۵ دقیقه‌ای و با اجرای رادیویی احسان کرمی به عنوان مجری، آغاز شد.

در تمام طول برگزاری جشن دوربین فیلمبرداری بالای سر حاضران به پرواز درمی‌آمد تا جمعیت حاضر در این مراسم را به تصویر بکشد. مراسم با اجرای گروه پالت و کلیپی با موضوع دفاع مقدس آغاز شد. نوازندگان این گروه موسیقی تا پایان برنامه، برندگان و هنرمندان را برای رسیدن و حضور روی سن همراهی کردند.

تدبیر ویژه تبریزی برای لو نرفتن برگزیدگان
کمال تبریزی نخستین سخنران حاضر در این جشن بود. او این‌بار با وجود برخی مخالفت‌ها و فشارها توانست به عنوان دبیر جشن خانه سینما این رقابت سینمایی را به صورت آکادمی برگزار کند و در اجرا هم تا اندازه زیادی موفق عمل کرد.

تبریزی تلاش کرد گزارشی از روند برگزاری این جشن ارایه کند. نکته قابل توجه در صحبت‌های او داوری ۴۵۱ نفر از شخصیت‌های فرهنگی، هنری، سیاسی و اجتماعی در این دوره از جشن خانه سینما بود. اما به گفته تبریزی برای صیانت از آرا و لو نرفتن اسامی برگزیدگان، 50۵۰ رای شمرده نشده به باغ ملی آمد و دبیر جشن خانه سینما هم تا آخرین لحظات نام برندگان این جشن را نمی‌دانست. تبریزی در بخش دیگری از صحبت‌های خود تاکید کرد همه نامزدها شایسته دریافت تندیس خانه سینما بودند و گاهی آنقدر رای‌ها به هم نزدیک بود که به ویدیو چک نیاز داشتیم.

همچنین او این نوید را داد که نوزدهمین جشن خانه سینما با راه‌اندازی دبیرخانه دایمی، کار خود را از امروز آغاز می‌کند. کارگردان و تهیه‌کننده انیمیشن «شاهزاده روم» نخستین نفراتی بودند که برای دریافت لوح تقدیر روی سن حاضر شدند. تبریزی با دعوت از این دو هنرمند، به پاس همت ساخت این انیمیشن و فروش قابل توجه آن در گیشه، از هادی محمدی تهیه‌کننده و حامد جعفری کارگردان این انیمیشن تقدیر کرد.

زنگ اهدای تندیس‌های خانه سینما، با اهدای تندیس بهترین عکس نواخته شد. رضا عطاران با همراهی هانیه توسلی برای اهدای این جایزه روی سن آمدند و همرنگ بودن شلوار توسلی با پیراهن عطاران، این بازیگر طنز را برآن داشت باب شوخی را باز کند: «باور کنید من و خانم توسلی با هم ست نکردیم! من تصمیم داشتم قرمز بپوشم اما مردد بودم و بعد از اتفاقات جشن حافظ می‌ترسیدم. ما حالا از بعضی دوستان بیشتر از خدا می‌ترسیم. خدا خیلی وقت‌ها از ما می‌گذرد اما این دوستان به ما فحش ناموس می‌دهند.»

بعد از صحبت‌های عطاران، تندیس بهترین عکس هجدهمین جشن خانه سینما به محمد بدرلو برای عکاسی «اعترافات ذهن خطرناک من» رسید.

سه تندیس برای «ایستاده در غبار»
دومین جایزه به جلوه‌های ویژه میدانی اختصاص داشت. علیرضا خمسه برای اهدای این جایزه به تنهایی روی سن حاضر شد و تندیس خانه سینما را به ایمان کرمیان به خاطر فیلم «ایستاده در غبار» اهدا کرد. نخستین اثر سینمایی مهدویان علاوه بر این تندیس توانست جایزه بهترین چهره‌پردازی را نیز از آن خود کند. مجید مظفری و ویشکا آسایش تندیس جشن خانه سینما را به شهرام خلج اهدا کردند. این فیلم در بخش دیگری از این مراسم جایزه بهترین فیلم جشن خانه سینما را هم از آن خود کرد. مهدی فخیم‌زاده تندیس خانه سینما را به حبیب والی‌نژاد تقدیم کرد و او بعد از گرفتن این تندیس گفت: «مادر حاج احمد متوسلیان سال‌هاست که منتظر دیدن ایشان یا شنیدن خبری از ایشان هستند.»

اما فیلم «خشم و هیاهو» هومن سیدی نیز از دریافت تندیس بی‌نصیب نماند. آتیلا پسیانی برای اهدای دو تندیس بهترین صداگذاری و بهترین صدابرداری روی صحنه حاضر شد و جایزه این دو بخش را به ترتیب به آرش قاسمی صداگذار فیلم «خشم و هیاهو» و صدابردار «ابد و یک روز» اهدا کرد. میرشکاری نیز بعد از دریافت جایزه خود نام پدرش جهانگیر میرشکاری را زنده کرد و گفت راه رفتن و کار کردن را از او یاد گرفته است.

در بخش دیگری از این مراسم افسانه بایگان و علی دهکردی برای اهدای جایزه بهترین طراحی صحنه روی سن آمدند. بایگان با توجه به شعار جشن هجدهم خانه سینما ترجیح داد تماشاگران سینما را مخاطب حرف‌هایش قرار دهد: «بازیگران تئاتر اصطلاحی دارند که می‌گویند که بازی بازیگر به نفس تماشاچی بند است و هر چه تماشاچی بیشتر باشد، کار هم رونق بیشتری دارد. نبض سینما هم به نفس گرم و یکپارچه تماشاگران بند است و من از همین‌ جا به تمام تماشاگرانی که امسال با حضورشان دوباره غوغا کردند، سلام می‌کنم.»

دهکردی نیز یاد و نام عباس کیارستمی و داوود رشیدی را زنده کرد و با ادای احترام به این دو هنرمند، برای پیشکسوتان آرزوی سلامتی کرد. هومن سیدی، کارگردان «اعترافات ذهن خطرناک من» نیز در بخش دیگری از این مراسم روی سن آمد و جایزه طراحی جلوه‌های ویژه را به هادی اسلامی برای فیلم «بادیگارد» اهدا کرد. آخرین ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا علاوه بر این جایزه توانست، بهترین موسیقی فیلم را نیز از آن خود کند. کارن همایونفر جایزه این بخش را از دستان رویا تیموریان و مسعود رایگان دریافت کرد و گفت جای ابراهیم حاتمی کیا در این مراسم خالی است.

همچنین رایگان نیز از حاضران در مراسم خواست برای سلامتی نیما طباطبایی کارگردان مستند «من ناصر حجازی هستم» که در بستر بیماری است، دعا کنند. رامبد جوان وظیفه اهدای تندیس بهترین فیلمبرداری را برعهده داشت. او که تلاش کرد با انرژی خود حال و هوای دیگری به جشن بدهد، جایزه بهترین فیلمبرداری را به هومن بهمنش برای «اژدها وارد می‌شود» به او تقدیم کرد. بهمنش نیز با یاد کردن از علیرضا زرین‌دست، جایزه خود را به امیر نادری تقدیم کرد.

هفت جایزه سهم «ابد و یک روز» شد
زوج سینمایی بابک حمیدیان و مینا ساداتی برای اعطای جایزه بهترین طراحی لباس روی صحنه آمدند. حمیدیان که معمولا رفتار هیجان‌انگیزی در مراسم سینمایی دارد، این‌بار به آرامی نام برگزیده را خواند. احسان کرمی از او خواست در خواندن نام برگزیده هیجان بیشتری داشته باشد که با این پاسخ حمیدیان مواجه شد: «دو سال است من را نادیده می‌گیرند، چطور هیجان داشته باشم؟»

در این بخش غزاله معتمد، برگزیده طراحی لباس برای فیلم «ابد و یک روز» روی صحنه آمد و با قدردانی از سعید ملکان و سعید روستایی به ملک جهان خزاعی، طراح لباس پیشکسوت سینمای ایران ادای احترام کرد. عوامل فیلم «ابد و یک روز» در هجدهمین جشن خانه سینما بیشترین جوایز را به خود اختصاص دادند.

در بخش دیگری از این جشن، غزل شاکری با همراهی رضا کیانیان، برای خواندن نام برگزیده بخش بهترین تدوین روی صحنه آمدند. کیانیان سلام بلندی به مخاطبان سینما و کسانی که ایستاده نظاره‌گر مراسم بودند، کرد و بعد از آن گفت: «غزل شاکری صدای خوبی دارد، نمی‌توانیم خوانندگی او را بشنویم پس از او می‌خواهم نام برگزیده را اعلام کند.»

شاکری با خواندن نام بهرام دهقانی تدوینگر «ابد و یک روز» از او دعوت کرد روی سن حاضر شود. دهقانی نیز عنوان کرد که به کمال تبریزی قول داده حرف‌های جنجالی نزند و به همین خاطر به قدردانی از دیگر نامزدهای این بخش اکتفا کرد. جوایز بخش بازیگری با تندیس بهترین بازیگر مرد مکمل آغاز شد. نیکی کریمی و حبیب رضایی تندیس این بخش را به نوید محمدزاده بازیگر فیلم «ابد و یک روز» اهدا کردند. رضایی در حرف‌های خود عنوان کرد «محمدزاده کسی است که به او قول دادم تا زمانی که هستم در هر جشنواره‌ای جایزه بگیرد خودم را به او برسانم و شاهد این ماجرا باشم. حالا امشب با دست‌های خودم این جایزه را به او اهدا می‌کنم.»

محمدزاده نیز در سخنانی با ابراز خوشحالی از دریافت جایزه خود توسط رضایی، آرزو کرد تا ابد و یک روز برای فیلم «ابد و یک روز» جایزه بگیرد. او همچنین گفت: «همچنان منتظر اعلام دادگاه پرونده کیارستمی هستیم.»اما جوایز بازیگران فیلم «ابد و یک روز» به یک تندیس ختم نشد و دقایقی بعد پیمان معادی، تندیس بهترین بازیگر مرد هجدهمین جشن خانه سینما را از دستان امین تارخ و مریلا زارعی دریافت کرد. او با قدردانی از سعید روستایی، سعید ملکان و دیگر عوامل این فیلم، جایزه خود را به عباس کیارستمی تقدیم کرد.

تندیس بهترین فیلمنامه و بهترین کارگردانی نیز به سعید روستایی نویسنده و کارگردان «ابد و یک روز» رسید. او این دو تندیس را از دستان مهناز افشار، حسین یاری و فاطمه معتمدآریا دریافت کرد. در این بخش افشار با زنده کردن نام پیشکسوتان عرصه بازیگری هنرمندانی چون جمشید مشایخی و عزت‌الله انتظامی گفت: «روزهایی که فیلم‌هایی چون «لانتوری»، «فروشنده» و «ایستاده در غبار» می‌فروشند، کاری نکنیم که برخی کارگردان‌ها ترجیح دهند ایران را ترک کنند و به خارج از کشور بروند.

تندیس‌های بهترین بازیگری زن به «کوچه بی‌نام» رسید
اما فیلم سینمایی «کوچه بی‌نام» هاتف علیمردانی در بخش تندیس‌های خانه سینما برای بازیگران زن دو جایزه به همراه داشت. فرشته صدرعرفایی برای بازی در این فیلم جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل را دریافت کرد و باران کوثری نیز جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن را از دستان رویا نونهالی و مسعود کرامتی گرفت. کوثری در صحبت‌های کوتاهی با ابراز خوشحالی از باز بودن در خانه سینما گفت: «در سالی که سینماگران مورد توهین بی‌‌شرمانه بودند، بودن شما مخاطبان در سالن‌های سینما پشتگرمی ما بود، دم شما گرم.»

در بخش اهدای جایزه بهترین فیلمنامه اقتباسی، نیز ناهید طباطبایی و حمیدرضا قطبی، نویسندگان فیلمنامه «جامه دران» توانستند تندیس خانه سینما را دریافت کنند. مهم‌ترین حرف‌ها را در این جشن فاطمه معتمدآریا به زبان آورد. او تلاش کرد با آرامش کلام، رابطه نابسامان جامعه پزشکی و هنری را تا اندازه زیادی، ترمیم کند: «درست است که ناراحت رفتن آقای کیارستمی هستیم. ما سینماگران روح جامعه را مداوا می‌کنیم و پزشکان جسم مردم را. همه ما اشتباه و مشکل داریم. سعی کنیم مشکل را حل کنیم تا کسی به دلیل اشکال پزشکی از بین نرود. سعی کنیم با مهر و عشق و دوستی زندگی کنیم. یادمان رفته می‌توانیم با هم حرف بزنیم. چرا مهر را از دل بیرون کرده‌ایم و دنبال معضل می‌گردیم،‌ دنبال رفع اشکال باشیم. چیزی را که سال‌ها از ما دور کرده‌اند خودمان به دست بیاوریم و با مهر و عشق همراه باشیم.»هجدهمین جشن خانه سینما با زنده کردن یاد و نام محمدرضا شجریان و اجرای قطعه «ای ایران» با همخوانی برگزیدگان این جشن، به پایان رسید.