وبسایت «اسپوتنیک» که زیر نظر وزارت خارجه روسیه فعالیت می‌کند دلایل توقف پروازهای جنگنده‌های روسیه از پایگاه نوژه را اعلام کرد.

متن گزارش «اسپوتنیک» به شرح زیر است:

«همانقدر که اجرای عملیات هوایی نیروی هوایی روسیه از پایگاه نوژه همدان یک شوک رسانه‌ای به حساب می‌آمد اعلام توقف موقت عملیات نیز یک شوک مشابه به حساب می‌آید. و رسانه‌ها همه در حال کنکاش هستند که چی شد و چه شده.

پرواز هواپیماهای روسیه از پایگاه نوژه از مدتی قبل از اعلام رسمی آن انجام می‌شده و اصلی‌ترین دلیل استفاده از این پایگاه غافلگیری تروریست‌ها در سوریه بوده چون همه پرواز‌های هواپیماهای روسیه از داخل سوریه و حتی از خاک روسیه توسط ماهواره‌های امنیتی رصد می‌شده و در بسیاری از موارد قبل از بمباران اهداف تروریست‌ها مطلع می‌شدند تا خود را به پناهگاه‌های مناسب برساندند. خوب با لو رفتن عمدی یا سهوی ماجرا این عنصر اصلی از بین رفت و این پایگاه بیش از پیش مورد توجه همه قرار گرفت و خوب طبیعتا فعلا بهتر است که فرودگاه دیگری برای انجام چنین عملیاتی استفاده گردد تا این فرودگاه از توجه رسانه‌ها و ماهواره‌های امنیتی واطلاعاتی دور شود.

دلیل دوم استفاده از پایگاه نوژه بررسی وضعیت و امکانات این فرودگاه برای پرواز هواپیماهای فوق سنگین روسیه بود که پس از چندین سورتی پرواز همه امکانات و توانمندی‌ها و همچنین نواقص این فرودگاه مورد بررسی قرار گرفت تا عملیات لازم جهت ارتقای آن انجام گردد و این فرودگاه برای عملیات آتی که ممکن است در سوریه یا عراق باشد آماده گردد.
دلیل سوم نمایش سطح رابطه سیاسی و نظامی میان ایران و روسیه بود. عملا پرواز هواپیماهای روسیه از خاک ایران نشان داد که رابطه ایران و روسیه بیش از حد تصور بسیاری از کشورهای دیگر صمیمی و استراتژیک است بگونه‌ای که مقامات نظامی و امنیتی ایران هواپیماهای روسی را به حدی خودی دانسته‌اند که نیازی به ورود به اصل ماده ۱۴۶ قانون اساسی نمی‌دیدند، به نظر آنها این قانون مربوط به غیر خودی‌ها بوده و عملیات هواپیماهای روسیه همانا عملیات نیروی هوایی ایران به شمار می‌آمد چون در راستای منافع ملی ایران بوده، و به این دلیل هم احتمال دارد هر لحظه مقامات نظامی و امنیتی دو کشور صلاح بدانند این پرواز‌ها از سرگرفته شود و یا پرواز‌های دیگر از فرودگاه همدان و یا فرودگاه‌های دیگر ایران انجام گردد.

دلیل چهارم: چندین نوع جنگنده ایرانی هواپیماهای روسی را تا رسیدن به مقصد اسکورت می‌کردند امری که نشان می‌دهد ناوگان هوایی ایران چراغ خاموش تجهیز و آماده سازی شده و می‌تواند پروازهای دوربرد داشته باشد، امری که به هیچ وجه توسط همسایگان دشمن ایران قابل تصور نبود و در این راستا قطعا روس‌ها کمک‌های شایانی مخصوصا در زمینه بازسازی ناوگان هوایی روسی نیروی هوایی ایران نموده‌اند. و این خود پیغامی برای دیگر کشورهای منطقه می‌باشد که ناوگان هوایی ایران مجددا به آسمان بازگشته و نه فقط آسمان ایران دیگر باز نیست بلکه توانایی رسیدن به عمق استراتژیک دشمنان این کشور را دارد و این فقط موشک‌های ایران نیست که می‌تواند دشمنان این کشور را هدف قرار دهد. و بلافاصله پس از بر ملا شدن توانایی جدید نیروی هوایی ایران شاهد تغییر لحن تهدیدآمیز رسانه‌ای بسیاری از همسایگان ایران بوده‌ایم.

با توجه به اینکه کلیه پیغام‌های سیاسی که نیاز بود به دیگران برسد رسیده، خوب ظاهرا دیگر وقت آن رسیده که مدتی ایران و روسیه مجددا چراغ خاموش حرکت کنند تا در زمان مناسب بمب‌های خبری دیگر خود را منفجر کنند. در پایان باید به این نکته توجه داشت که آقای قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران دقیقا گفته «عجالتا پرواز هواپیماهای روسیه از پایگاه همدان متوقف شده» نه نهایتا، به این معنا که این پروازها ممکن است در هر زمانی از سر گرفته شود.»

***

مسکو: تمام جنگنده‌های روسی فعال در پایگاه نوژه به روسیه بازگشته‌اند

رادیو فردا:

سخنگوی وزارت دفاع روسیه روز دوشنبه اول شهریور اعلام کرد تمام جنگنده‌های روسی فعال در پایگاه هوایی نوژه همدان به پایگاه‌های خود در خاک این کشور بازگشته‌اند.

ایگور کوناشنکوف به خبرنگاران در مسکو گفته که نیروی هوایی ارتش روسیه عملیات‌ هوایی از پایگاه همدان «علیه مواضع تروریست‌ها در خاک سوریه» را با موفقیت انجام داده است.

به گزارش خبرگزاری اینترفاکس، او تأکید کرد که «استفاده نیروی هوایی روسیه از پایگاه همدان در جمهوری اسلامی ایران بر اساس توافق دوجانبه در زمینه مبارزه با تروریسم است و ادامه آن بستگی به وضعیت سوریه دارد».

این سخنگوی وزارت دفاع روسیه افزود: «در حال حاضر، تمام هواپیماهای روسی که در این عملیات شرکت داشتند هم اکنون در خاک فدراسیون روسیه هستند».

عملیات نیروی هوایی روسیه از خاک ایران علیه مواضع مخالفان بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه، نخستین بار روز ۲۶ مرداد از سوی وزارت دفاع روسیه فاش و اعلام شد که بمب‌افکن‌های دورپرواز توپولوف ۲۲ و جنگنده بمب‌افکن‌های سوخوی ۳۴ از پایگاه هوایی نوژه در همدان برای حمله به اهدافی در سوریه استفاده کرده‌اند.

برخی گزارش‌ها حاکی است که آماده‌سازی این پایگاه نظامی برای عملیات روسیه دستکم از یکسال پیش آغاز شده بود ولی مقام‌های ایران در این زمینه سکوت کرده بودند.

علاء الدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران نیز گفته که «استفاده از حریم هوایی و پایگاه نوژه (همدان) مدتی است که انجام می‌شود اما اخیراً علنی شده‌ است».

به نظر می‌رسد مقام‌های ایران از اعلام این خبر از سوی روسیه ناخشنودند، چرا که حسین دهقان، وزیر دفاع جمهوری اسلامی، روز ۳۱ مرداد گفت که جنگنده‌های روسی در پایگاه هوایی همدان «تنها برای سوخت‌گیری» حضور داشتند و «روس‌ها با اعلام خبر حضور جنگنده‌هایشان در همدان بی‌معرفتی کردند».

بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز دوشنبه سرانجام اعلام کرد که استفاده روسیه از پایگاه نوژه فعلا پایان یافته است.

با این حال، لیوان جاگاریان، سفیر روسیه در تهران روز دوشنبه گفته که مسکو هیچ «مانعی» بر سر ادامه استفاده از پایگاه هوایی «نوژه» همدان علیه تروریست‌های فعال در سوریه نمی‌بیند.

او در گفت‌و‌گو با خبرگزاری اینترفکس و در پاسخ به این پرسش که آیا «مانعی» در این زمینه وجود دارد، افزوده است: «من هیچ نشانه‌ای درباره موضوعی که شما مطرح می‌کنید، نمی‌بینم».

جاگاریان ادامه داده که «جای نگرانی نیست، اگر دولت‌های ایران و روسیه ضرورتی در مورد انجام این اقدام ببیند، با یکدیگر توافق می‌کنند و چرا باید در این زمینه مشکلی بین طرفین وجود داشته باشد؟»

سفیر روسیه در تهران همچنین تأکید کرده که در حال حاضر «هیچ‌یک از نیروهای ما» در پایگاه نوژه همدان مستقر نیستند.

استفاده از این پایگاه، سروصداهایی را در ایران به دنبال داشت از جمله نماینده اسلام‌آباد غرب در مجلس آن را مغایر با اصل ۱۴۶ قانون اساسی ایران دانست که دادن هرگونه پایگاه نظامی به خارجی‌ها حتی اگر برای استفاده‌های صلح‌آمیز باشد را ممنوع کرده است.

۲۲ نماینده مجلس نیز خواستار تشکیل نشستی غیرعلنی برای بررسی این موضوع شدند ولی وزیر دفاع ایران گفته است که این موضوع ربطی به مجلس ندارد. علی لاریجانی، رئیس مجلس دهم، هم مدعی شده که ایران پایگاه نظامی در اختیار روسیه قرار نداده است.