۱۳۹۲/۹/۳
صدای آمریکا

لحظاتی پس از توافق اتمی ایران با گروه ۱+۵ در ژنو، شنبه شب باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا در واشنگتن نطقی تلویزیونی ایراد کرد.

آقای اوباما گفت توافق اتمی با ایران یک «گام نخست مهم» برای رفع نگرانی های جهانی در مورد برنامه اتمی ایران است.

رئیس جمهوری آمریکا گفت این توافق شامل «محدودیت های قابل توجه» می شود و محتمل ترین مسیرهای ایران به سوی بمب اتمی را قطع می کند.

باراک اوباما گفت تحریم ها تاثیر قابل توجهی بر اقتصاد ایران گذاشت، و با انتخاب رئیس جمهوری جدید ایران در سال جاری ،گشایش جدیدی در دیپلماسی پدیدار شد.

آقای اوباما با یادآوری تماس تلفنی خود با حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران که برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل متحد پاییز امسال به نیویورک آمده بود، گفت جان کری وزیر امورخارجه نیز چندین بار با وزیر امورخارجه ایران صحبت کرده است.

باراک اوباما گفت دیپلماسی را به طور فشرده با ایران به صورت «دوجانبه» و همچنین از مسیر گروه ۱+۵ دنبال کرده است.

او گفت امروز دیپلماسی مسیر جدیدی را به سوی جهانی که امنیت بیشتری دارد باز کرد - آینده ای که در آن می توانیم تایید کنیم برنامه اتمی ایران صلح آمیز است، و این کشور نمی تواند سلاح اتمی بسازد.
رئیس جمهوری آمریکا توافق ژنو را گام اول دانست و گفت با این حال این گام دستاوردهای زیادی دارد. باراک اوباما گفت برای اولین بار در طول دهه گذشته توانستیم پیشروی برنامه اتمی ایران را متوقف کنیم و بخش هایی مهمی از آن را به عقب بازگردانیم.

باراک اوباما با ذکر بخش هایی از موارد توافق ژنو، گفت رویکرد ما در ۶ ماه آینده این است که برای رسیدن به یک راه حل جامع از طریق مذاکره، ایران مثل هر کشور دیگری باید بتواند به انرژی مسالمت آمیز اتمی دسترسی داشته باشد، اما به خاطر کارنامه ای که در نقض تعهداتش داشته، باید محدودیت های سخت تری را در مورد برنامه اتمی اش لحاظ کند که امکان ساخت سلاح اتمی را غیر ممکن می کند.

باراک اوباما هچنین گفت طی سال های، گذشته کنگره یک همکار جدید در اعمال تحریم ها علیه دولت ایران بوده است، و این اقدام دو حزبی پیشرفت امروز را به بار آورد و ما با کنگره همکاری خواهیم کرد. اما اکنون زمان بررسی تحریم های جدید علیه ایران نیست، این کار باعث انحراف اولین گام (توافق ژنو) می شود.

رئیس جمهوری آمریکا گفت جهان امروز در حمایت از ما برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی متحد است. او گفت: «ایران باید بداند امنیت و رفاه از طریق تسلیحات اتمی بدست نمی آید.»

او همچنین گفت تعهد آمریکا به دوستان و متحدانش به ویژه اسرائیل و همکاران خلیج فارس که دلایل خوبی برای بد بینی به مقاصد ایران دارند، راسخ است.
باراک اوباما گفت در نهایت تنها دیپلماسی در مورد چالش ناشی از برنامه اتمی ایران، راه حل ماندگار می آورد. او گفت به عنوان رئیس جمهوری هر کاری برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی می کند و افزود امروز فرصتی واقعی برای دستیابی به یک توافق جامع، مسالمت آمیز داریم و به فکر می کنم باید آن را آزمایش کنیم.

کاخ سفید همچنین پس از توافق اتمی با ایران در ژنو، با انتشار بیانیه ای اعلام کرد هدف مذاکرات رسیدن به یک راه حل دیپلماتیک بوده که مانع دستیابی ایران به تسلیحات اتمی شود.

کاخ سفید می گوید باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا روشن کرده است که دستیابی به یک راه حل مسالمت آمیز به نفع امنیت ملی آمریکا است.

بیانیه کاخ سفید می گوید گروه ۱+۵ و ایران به یک سری تفاهم های اولیه رسیدند که پیشروی برنامه اتمی ایران را به حالت تعلیق در می آورد و بخش هایی از آن را به عقب بر می گرداند. کاخ سفید می گوید اینها اولین محدودیت های معنی داری است که ایران طی حدود یک دهه آنها را پذیرفته است.

بیانیه کاخ سفید می گوید در گام ابتدایی که ۶ ماه طول می کشد، محدودیت های قابل توجهی برای برنامه اتمی ایران در نظر گرفته شده است. این محدودیت ها توانایی های غنی سازی اورانیوم در ایران، ذخایر فعلی اورانیوم غنی شده در ایران، تعداد و قابلیت های سانتریفیوژ ها، و توانایی ساخت پلوتونیوم دارای غنای مورد نیاز برای ساخت سلاح با استفاده از راکتور اراک را در بر می گیرد.

بیانیه می گوید ایران همچنین شفافیت برنامه اتمی خود را بیشتر می کند و با بازرسی های سرزده موافقت می کند.

کاخ سفید می گوید در گذشته اعلام شده بود که ایران از مذاکرات برای خریدن وقت و پیشبردن برنامه اتمی اش استفاده می کند، تمامی گام هایی که ایران بر اساس توافق ژنو بر می دارد، کمک می کند که این کشور از مذاکراتی که برای دسترسی به یک توافق دراز مدت صورت خواهد گرفت، به عنوان پوششی برای پیشبرد برنامه اتمی خود استفاده نکند.

کاخ سفید در ادامه می گوید در مقابل گام های نخستین ایران، گروه ۱+۵ تحریم هایی را به صورت هدفمند، برگشت پذیر و محدود علیه ایران بر می دارد. این تحریم ها به طوری مهندسی شده است که بخش عمده معماری تحریم ها نظیر تحریم های مهم نفتی، بانکی، و مالی باقی می ماند.

بیانیه کاخ سفید می گوید گروه ۱+۵ همچنان به اجرای این تحریم ها ادامه می دهد و اگر ایران به تعهداتش عمل نکند، تحریم های برداشته شد دوباره به اجرا گذشته می شود و تحریم های بیشتری نیز علیه ایران اعمال می‌شود.

****

جزییاتی از توافق ایران و گروه ١+۵ در ژنو

بی بی سی
بر اساس توافق سیاسی میان وزرای امور خارجه ایران و دولتهای موسوم به ١+٥ (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا و آلمان) با حضور و هماهنگی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، دولتهای طرف مذاکره ایران متعهد شده اند که:

- تا شش ماه آینده تحریم جدیدی در خصوص برنامه تحقیقات هسته ای ایران اعمال نکنند

- صادرات نفت ایران را از طریق تنگتر کردن حلقه تحریمها به سطحی پایینتر از میزان صادرات فعلی کاهش ندهند

- برخی تحریمهای خرید و فروش طلا و فلزات قیمتی را معلق کنند

- تحریم صنایع خودروسازی ایران و همچنین صادرات محصولات پتروشیمی ایران را معلق کنند

- بازرسی ایمنی و تعمیرات هواپیماهای شرکتهای مسافربری ایرانی را تسهیل کنند

- ٤٠٠ میلیون دلار از داراییهای ایران را برای پرداخت شهریه های دانشجویان ایرانی در دانشگاههای خارجی آزاد کنند و

- خرید مواد غذایی، دارویی و تاسیسات پزشکی توسط دولت ایران را تسهیل کنند.

در همین حال، به موجب بیانیه‌ای که توسط دفتر مطبوعاتی کاخ سفید صادر شده، دولت ایران در مذاکرات ژنو متعهد شده است که در طول شش ماه آینده

- غنی سازی اورانیوم بالای پنج درصد را متوقف کند

- ذخایر اورانیوم غنی شده بین پنج تا ٢٠ درصد را ‘خنثی’ کند

- هیچ سانتریفیوژ جدیدی در تاسیسات اتمی خود وارد مدار نکند

- نیمی از سانتریفیوژهای موجود در تاسیسات نطنز و سه چهارم سانتریفیوژهای موجود در تاسیسات فردو را غیر فعال کند

- تولید سانتریفیوژهای جدید را به تعویض دستگاههای از کار افتاده محدود کند

- به تعداد تاسیسات غنی سازی اورانیوم موجود نیافزاید

- میزان ذخایر اورانیوم غنی سازی شده در حد ٣.٥ در صد را در طول شش ماه آینده افزایش ندهد، بدین ترتیب اورانیوم غنی شده بیشتر از ذخایر موجود باید به اکسید اورانیوم تبدیل شود

- فعالیتها در تاسیسات اراک را معلق کند، چه در خصوص سوخت رآکتور و چه در خصوص انتقال آب سنگین

- به ماموران آژانس بین المللی انرژی اتمی اجازه بازدید روزانه از تاسیسات نطنز و فردو بدهد؛ و همچنین اجازه بازدید از تاسیسات تولید قطعات سانتریفیوژ، تاسیسات ساخت و نگهداری سانتریفیوژ و همچنین بازدید از معادن اورانیوم کشور

- اطلاعات مورد درخواست آژانس بین المللی انرژی اتمی در خصوص رآکتور اراک را در اختیار آژانس بگذارد و امکان بازدید مرتب از رآکتور را تسهیل کند.

در مذاکرات ژنو توافق شد که ایران و گروه ١+٥ یک کمیسیون مشترک تاسیس کنند که نظارتهای آژانس بین المللی انرژی اتمی از تاسیسات اتمی ایران را تسهیل کند و به پاسخگویی ایران به سوالات آژانس در خصوص ابعاد احتمالی نظامی برنامه تحقیقات هسته ای آن کشور کمک کند.

دستاوردی محدود برای ایران

تسهیلات ارائه شده به ایران در مذاکرات ژنو محدود هستند. ایران در اثر تعلیق جزئی تحریمها به حدود هفت میلیارد دلار پول برای مخارج معین دسترسی خواهد داشت، اما حدود ١٠٠ میلیارد دلار دارایی های ارزی آن کشور همچنان به دلیل تحریمها قابل دستیابی نیستند.

ایران در طول شش ماه آینده نمی تواند صادرات نفت خود را افزایش دهد. ادامه تحریمهای نفتی در شش ماه آینده به معنای ضربه ای معادل ٣٠ میلیارد دلار ( پنج میایارد دلار در ماه) به اقتصاد ایران در مقایسه با سال ٢٠١١ (پیش از تحریمهای نفتی) است.

بیانیه دفتر مطبوعاتی کاخ سفید حکایت از آن دارد که ایران در طول شش ماه آینده تنها به حدود ٤.٢ میلیارد دلار از پول حاصل از صادرات نفتی خود دسترسی خواهد داشت و نزدیک به ١٥ میلیارد دلار دیگر که از فروش نفت حاصل خواهد شد به حسابهای خارجی واریز می شود که دولت ایران به آنها دسترسی آزاد ندارد.

در طول این مدت، تحریم بانک مرکزی و دیگر بانکهای ایرانی ادامه خواهد داشت، محدودیتهای پوشش بیمه ای به ایران پابرجا می مانند و تحریمهای مربوط به کشتی سازی و کشتی رانی همچنان باقی خواهند ماند.

اینک ایران و گروه ١+٥ باید در طول شش ماه آینده در خصوص امکان رسیدن به یک توافق نهایی گفتگو کنند. دولتهای غربی گفته اند که در صورت عدم توافق نهایی، تحریمهای موجود را افزایش خواهند داد.

****

جزئیاتی از توافق ژنو به روایت محمد جواد ظریف

زیر امور خارجه ایران بعد از پایان مذاکرات ژنو ، در جمع خبرنگاران حاضر شد و با گفتن این جمله که از دوستان ایرانی اجازه می‌خواهم به احترام بقیه انگلیسی صحبت کنم، نکاتی را درباره توافق صورت گرفته مطرح کرد.

اهم سخنان محمد جواد ظریف به نقل از مهر شرح زیر است:

- تشکر بسیار از دولت سوییس برای مهمان نوازی و سازمان ملل  و خانم اشتون
- توافق امروز چند حوزه مهم دارد مهم تر از همه این است که برنامه غنی سازی ایران به رسمیت شناخته شده است . مراکز غنی سازی تعطیل نخواهد شد، برنامه آب سنگین ما با همین وضعیت کنونی ادامه پیدا می کند و هیچ ماده ای از کشور خارج نخواهد شد. در عین اینکه تحریم ها کاهش می یابد و منابع مالی ایران که از دستیابی به آن جلوگیری شده بود، برمی گردد.این برنامه ادامه خواهد داشت.

این برنامه عمل در چهار صفحه است که متن انگلیسی آن بند ندارد و در سه مرحله اهداف، اقدامات متقابل اولیه و گام نهایی طراحی شده است که هم در قسمت اهداف و هم در قسمت گام نهایی برنامه غنی سازی ایران به رسمیت شناخته شده است  . امروز شاهدیم که مقاومت مردم ایران به ثمر نشسته است. هر چند مذاکرات دشوار بود ولی آنها نهایت به این تصمیم رسیدند که تنها راه برخورد با ملت ایران احترام متقابل است.

- در صورت دیدن هر گونه بدقولی و نقض عهد می توانیم به گذشته بازگردیم. ما یک طرفه تعهدات را اجرا نمی کنیم و همه اقدامات قابل بازگشت است. ما با هدف رسیدن به یک راه حل جامع وارد شدیم در عین حال آمادگی داریم تا اگر دیدیم طرف مقابل از این فرصت استفاده کند به عقب برگردیم. فکر می کنم آنها از پنجره ای که انتخابات ایران باز کرد به نحو احسن استفاده کنند.

- کمیته مشترک ایران و 1+5 بر روند اجرای توافق نظارت می کند.

- این توافق یک شروع جدی است برای  شش ماه آینده و مذاکراتی که به سمت رفع کامل تحریم ها و در عین حال غنی سازی اورانیوم 5 درصدی ادامه پیدا می کند.

- تمام تلاش های رژیم صهیونیستی برای وارونه نشان دادن برنامه هسته ای ایران و چهره ایران به تدریج خنثی می شود، آثار اولیه را در حرکت امروز مشاهده کردیم و دیدیم قدرتی که ادعا می کرد می تواند بر افکار عمومی کنترل داشته باشد عقب رانده شد.

- در پاسخ به این سئوال که جان کری در اظهاراتش گفته است که حق غنی سازی ایران را به رسمیت نمی شناسد: “این سند غنی سازی ایران را به رسمیت می شناسد، ضرورت دارد کشورهایی که بر مردم ایران فشار وارد کرده بودند فشارها را متوقف کنند و این سند نشان می دهد که این فشارها در سراشیبی حق غنی سازی در معاهده ان پی تی به رسمیت شناخته شده است و به طور کلی هیچ جای معاهده درباره نیروگاه یا رآکتور هسته ای صحبت نشده است بنابراین این فضاسازی ها مغلطه است چرا که حق غنی سازی ایران در ان پی تی به رسمیت شناخته شده است ؛ البته تصویری که آمریکا از ان پی تی دارد مورد قبول همه کشورها نیست. نباید این مسائل ما را از اصل موضوع دور کند.

- طبق این توافق هیچ تحریمی اضافه نخواهد شد و تحریم های موجود به سمت کاهش پیش خواهد رفت.

- با این توافق امکان دسترسی ایران به منابعی که به طور غیر قانونی سلب شده بود فراهم می شود و این روند بلافاصله بعد از اجرای توافقنامه که با فراهم شدن شرایط احتمالا دو تا سه هفته طول خواهد کشید، آغاز خواهد شد.

- در این سند کاملا ذکر شده است “حفظ برنامه غنی سازی ایران” و از طرف دیگر “رفع همه تحریم های دوجانبه  چند جانبه و تحریم های بین المللی” به عنوان دو گام نهایی است .
- تحریم هایی مثل تحریم پتروشیمی، طلا و فلزات گرانبها و همچنین خودرو کاهش خواهد یافت و هر گونه تحریم جدیدی متوقف می شود به عبارت تحریم جدید ایجاد نخواهد شد و برخی تحریم ها افزایش پیدا نمی کند.

منابع بانکی ایران که از گذشته محدود شده بودند در اختیار ایران قرار می گیرد و تحریم ها در سراشیبی قرار خواهد گرفت، ما در مسیری قرار گرفته ایم که این امید وجود دارد که تحریم ها به طور کامل برداشته شود.

- در مرحله نخست بحثی درباره پروتکل الحاقی نمی کنیم البته صحبت در این مورد منوط به نظر مجلس شورای اسلامی است و در مرحله نهایی هم بحث در مورد پروتکل الحاقی را موکول به تصمیم مجلس می دانیم. در مرحله اول همکاری ها با آژانس ادامه می یابد و برخی نگرانی ها رفع می شود.

- در حوزه نطنز و فردو شمار سانتریفیوژها باقی خواهد ماند و مواد 5 درصد ما حفظ خواهد شد همچنین به غنی سازی 20 درصد برای رآکتور تحقیقاتی تهران نیاز داریم که این روند هم بر اساس برنامه هایی که داشته ایم، ادامه پیدا خواهد کرد.

- تحریم های بانکی در بسیاری از موارد که فشارهایی در حوزه معاملات بانکی به ایران وارد می شد کاسته خواهد شد و در برخی موارد امکان نقل و انتقال پول ایران فراهم می شود. ظرف دو سه هفته تا شروع سال نو مسیحی این برنامه ها اجرایی می شود.

- فراموش نکنیم تاریخ پرتنشی با ایالات متحده آمریکا داشته ایم و داریم. مردم ما اعتمادی به دولت آمریکا ندارند و ضرورت دارد که دولت آمریکا تلاش کند به این بی اعتمادی دامن نزند. زمان امتحان فرا رسیده است، این فرصتی برای غرب است که اعتماد مردم ایران را به خود جلب کند و در این میان آمریکا هم برای جلب اعتماد مردم تلاش کند.

*****

مذاکرات تمام شد، روزنامه‌ها در خواب بودند!

ایسنا: یکشنبه ۳ آذر ۱۳۹۲

سوم آذرماه 1392 در تاریخ ایران ثبت شد؛ روزی که دور جدید سرنوشت یک ملت را تعیین کرد. هرچند گام‌های ابتدایی برای تعیین این سرنوشت در ژنو برداشته شد اما مردم ایران به‌خوبی می‌دانند که نتیجه‌ی همین گام‌های ابتدایی چقدر در سرنوشت‌شان موثر بوده و کم‌ترین توقع نیز از روزنامه‌ها، انعکاس تصمیم نهایی بعد از چهار روز مذاکره بود.

به گزارش خبرنگار رسانه خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، صبح امروز (یکشنبه، سوم آذرماه) برخی رهگذران مقابل دکه‌های روزنامه‌فروشی می‌ایستادند، جایی که نسبت به روزهای قبل، شلوغ‌تر است. چشم‌ها به‌دنبال خبری نویدبخش می‌گردد که چاپ دوم سه روزنامه می‌رسد؛ اولی روزنامه‌ی «ایران» است با تیتر «ژنو سوم تاریخی شد»، روزنامه‌های بعدی نیز «شرق» و «اعتماد» هستند که در کنار لوگوی روزنامه نوشته شده، چاپ دوم اما تیترشان صحبت‌هایی مبنی بر این‌ است که دو درصد تا توافق مانده و جدال واژه‌ها در ژنو است. کمی بعدتر، چاپ دوم روزنامه‌ی «آرمان» هم از راه می‌رسد.

البته باید اقرار کرد که بعد از مدت‌ زمانی طولانی می‌توان چاپ دوم یک روزنامه را در دکه‌های روزنامه‌فروشی دید. روزنامه‌های «آفتاب یزد» و «جام‌ جم» هم در تیتر نخست خود به همین جدال واژه‌ها اشاره کرده‌اند، اما اعضای تحریریه‌ی بقیه‌ی روزنامه‌ها شب گذشته چه می‌کردند؟ آیا در چنین روز مهمی خواب بودند؟ نتیجه‌ی این خواب این شد که برخی از روزنامه‌ها، در لحظاتی که سرنوشت مذاکرات تعیین و رییس‌جمهور هم نتیجه‌ی آن را به مقام معظم رهبری و مردم تبریک گفته بود، با تیترهایی روی میز آمدند که از پیچیده شدن و نامعلوم بودن سرنوشت مذاکرات حکایت می‌کردند!

طبق فهرست اعلامی در سایت معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 72 روزنامه به‌صورت رسمی آگهی‌های دولتی می‌گیرند، حال اگر ما همین را مبنای تعداد روزنامه‌های در حال انتشار قرار دهیم، چهره‌ی زشتی ندارد که از میان این 72 روزنامه، تحریریه‌ی کمتر از 10 روزنامه در سرنوشت‌سازترین ساعت‌ها بیدار بودند و فقط سه روزنامه به چاپ دوم فکر کردند؟!

مدت‌ها است که مخاطبان به انعکاس اخبار کهنه توسط روزنامه‌ها عادت کرده‌اند؛ اما شاید بسیاری از نکات را باید یادآوری کرد؛ این‌بار، موضوع یک برد دربازی والیبال یا فوتبال ساحلی نبود که دیده نشد، یک مذاکره‌ی ساده هم نبود، بلکه مذاکرات ژنو بود که بعد از 10 سال به توافق منجر شد؛ مذاکره‌ای برای سرنوشت یک ملت و روزنامه‌های ما خواب بودند.