ده‏ها نفر بازداشت؛ و ۲ تن در اسارت جان باختند.

(نیویورک، ۷ فوریه ۲۰۱۲) دیده بان حقوق بشر امروز گفت که بنا برگزارش فعالان محلی، نیروهای امنیتی بیش از ۶۵ نفر از ساکنان عرب استان اکثراً عرب نشین خوزستان ایران را در جریان یورش های امنیتی از اواخر سال ۲۰۱۱ تاکنون دستگیر کرده اند. دیده بان حقوق بشر افزود که دولت ایران باید افراد دستگیرشده را فوراً تفهیم اتهام و یا آزاد کند و در مورد گزارش‏های فعالان محلی مبنی برکشته شدن دو تن از بازداشت شدگان در بازداشتگاه های وزارت اطلاعات در هفته گذشته تحقیق نمایند.

گزارش‏های فعالان محلی در مورد بازداشت‏های گسترده در شهرهای حمیدیه، شوش، و اهواز حاکی از آن است که مقامات دست کم برخی از این دستگیری‏ها را در پاسخ به شعارنویسی و دیوارنویسی‏های ضد دولتی صورت داده اند که برای ابراز همدردی با بهار عرب و تحریم انتخابات مجلس، که قرار است در ۲ مارس برگزار گردد، توسط اسپری‏های نقاشی بر دیوارهای ساختمان های عمومی انجام شده است. طبق اطلاعاتی که در دسترس دیده بان حقوق بشر قرار گرفته است محمد کعبی، ۳۴ ساله، و ناصر آلبوشوکه درفشان، ۱۹ ساله، ظاهراً در اثر شکنجه در بازداشتگاه‏های تحت اداره مسئولین اطلاعات محلی، به ترتیب در شوش و اهواز جان باخته اند. فعالان محلی می گویند که بسیاری از بازداشت شدگان به شکل انفرادی در بازداشتگاه‏ها نگهداری می شوند.

جو استورک، معاون بخش خاورمیانه دیده بان حقوق بشر گفت: « سکوت مطلقی در مورد دور اخیر بازداشت‏‏ فعالان و معترضان عرب در ایران حاکم است. ما از مقامات می خواهیم که فوراً دلایل دستگیری این افراد را توضیح داده و امکان ملاقات آنان را با خانواده‏ها و وکلایشان فراهم آورند و همچنین همه بازداشت شدگان را بی درنگ برای محاکمه حاضر کرده و آنانی را که مرتکب شکنجه شده اند پاسخگو و مسئول بدانند.»

دیده بان حقوق بشر در مورد افراد بازداشت شده ابراز نگرانی می‏کند. باتوجه به اعمال گذشته دولت، برخی از بازداشت شدگان درصورتی که توسط دادگاه انقلاب در ارتباط با جرائم امنیت ملی ازجمله تروریسم و یا جاسوسی محاکمه گردند و یا محکوم شناخته شوند، درمعرض خطرقریب الوقوع اعدام قرار خواهند گرفت. دیده بان حقوق بشر ازاتهامات مطرح شده دراین پرونده ها اطلاعی در دست ندارد.

براساس گزارش چند گروه حقوق بشری عرب ایرانی، نیروهای امنیتی دست کم ۱۸ مرد عرب را در شهر حمیدیه، واقع در ۲۵ کیلومتری غرب اهواز، مرکز استان، از نوامبر ۲۰۱۱ تاکنون دستگیر کرده اند. اولین دستگیری با حسن منابی، فعال برجسته و مدیر مدرسه ابتدایی و برادر او، غالب، در ۲۸ نوامبر آغاز شد. یکی از دوستان نزدیک حسن منابی به دیده بان حقوق بشر گفت که وی از سال ۲۰۰۵ تاکنون چندین بار توسط نیروهای امنیتی و اطلاعاتی دستگیر شده است. فرد مزبور افزود که منابی در مورد شکنجه و بدرفتاری نیروهای امنیتی و اطلاعاتی با خود در طی بازداشت‏های قبلی با دوستانش صحبت کرده بود و ازاین رو در اواخر سال ۲۰۱۰ تصمیم گرفته بود در ترکیه تقاضای پناهندگی کند.

دوست منابی به دیده بان حقوق بشر گفت که مامواران وزارت اطلاعات همسر وی را جهت اعمال فشار بر او برای بازگشت به ایران احضار، و برای چندین روز بازداشت کردند. منابی با بازگشت به ایران در سپتامبر ۲۰۱۱، خود را به مسئولین اطلاعات در اهواز معرفی کرد که پس از چندین ساعت بازجویی آزاد شد. اما در ۲۸ نوامبر، ماموارن اطلاعاتی به خانه او هجوم برده و وی و برادر او، غالب، را دستگیر کردند. از آن زمان تاکنون، مقامات او را به اتهام جاسوسی برای ایالات متحده امریکا و انگلستان و داشتن ارتباط با گروه های عرب مخالف که در استان خوزستان فعالیت دارند تحت بازداشت قرار داده اند.

یکی از فعالان محلی خوزستان به دیده بان حقوق بشر گفت که آخرین دور دستگیری‏ها در حمیدیه زمانی آغاز شد که نیروهای امنیتی ۹ تن عرب ایرانی را در ۱۰ ژانویه و ۴ تن دیگر را در ۲۶ و ۲۸ ژانویه به زندان انداختند. اکثریت این افراد ۲۰ تا ۲۸ سال دارند و برخی از آنان در گذشته نیز به دلیل شرکت در تظاهرات‏ جهت احراز حقوق بیشتر برای اقلیت قومی عرب بازداشت شده بودند. فرد مزبور افزود که دست کم یکی از این افراد با قرار وثیقه آزاد شده است، اما تعداد بیشتری از آن زمان تا کنون دستگیر شده اند.

مقامات دست کم ۲۷ نفر را در شوش، واقع در ۱۱۵ کیلومتری اهواز، در هفته‏های اخیر دستگیر کرده اند. بنابرگزارش یکی از فعالان محلی، نیروهای امنیتی، ازجمله لباس شخصی‏های عضو وزارت اطلاعات، این دستگیری ها را در واکنش به شعارها و دیوار نویسی ضد دولتی آغاز کرده اند که در حمایت از بهار عرب و تحریم انتخابات مجلس که قرار است در ۲ مارس برگزار شود توسط اسپری‏های نقاشی بر دیوارهای عمومی انجام شده است. وی افزود که نیروهای امنیتی در سراسر شوش پست های بازرسی ایجاد کرده اند و مردم پس از آن که نیروهای امنیتی جاسم کعبی، دختر او خدیجه و پسرش محمد را دستگیر کردند، « برآشفتند و به خیابان ها ریختند». نیروهای امنیتی در واکنش به این امر، ۲۴ مرد که اغلب آنان در سنین ۲۰ قرار داشتند را در ۲۵ و ۲۶ ژانویه دستگیر کردند. این دستگیری‏ها در احمدآباد، خازیره، داور و چندین روستا درخارج شهر شوش صورت گرفت.

فرد مزبور گفت: « [از ۲۵ ژانویه] برای مدت چهار روز شوش عملاً تحت حکومت نظامی قرار داشت، اما وضعیت فعلاً به حالت عادی برگشته است. با این همه نیروهای امنیتی در شهر حضور سنگینی دارند.»

وی به دیده بان حقوق بشر گفت که محمد کعبی در ۲۱ ژانویه در شوش دستگیر شد و در حین بازداشت در یکی از بازداشتگاه های نیروهای وزارت اطلاعات محلی جان باخت. فرد مزبور گزارش سایر فعالان محلی را تائید نمود که مقامات مسئول دفتر وزارت اطلاعات محلی در شوش با خانواده کعبی در ۲ فوریه تماس گرفته و می گویند که کعبی مرده است. طبق گزارش‏ها، فرد مسئول به خانواده کعبی می گوید که مقامات، او را قبلاً دفن کرده و آنان نیازی به تشییع جنازه ندارند و هشدار می دهد که خانواده او نباید مجلس عزاداری عمومی برای فرزند خود برگزار بکنند.

قبل از انتشار خبر مرگ کعبی، فعالان محلی به دیده بان حقوق بشر اطلاع دادند که ظاهراً ناصر آلبوشوکه درفشان بر اثر شکنجه در یکی از بازداشتگاه های وزارت اطلاعات در اهواز در ۳۰ ژانویه جان باخته است. یک منبع نزدیک به خانواده درفشان به دیده بان حقوق بشر گفت که نیروهای امنیتی درفشان را در تاریخ ۲۶ ژانویه به دلایل نامعلومی دستگیر کرده بودند.

فرد مزبور افزود که در ۳۰ ژانویه، ماموران وزارت اطلاعات اهواز به پدر درفشان زنگ زده و از او می خواهند جهت بردن درفشان به آنجا بیاید. بعد از رسیدن به بازداشتگاه، پدرش در یک نگاه گذرا چشمش به جسدی در داخل یک آمبولانس می افتد که در آنجا پارک شده بود و می پرسد که آیا جسد پسرش است، اما مقامات انکار می کنند. اما بعد از دنبال کردن آمبولانس در بیمارستان می فهمد که آن جسد پسرش بوده است. فرد مزبور افزود که خانواده درفشان آثار شکنجه، از جمله کبودی صورت، گردن، کمر و دنده را بر بدن او مشاهده کرده اند. مقامات ادعا می کنند که درفشان در اثر مرگ طبیعی مرده است.

فرد مزبور به دیده بان حقوق بشر گفت که مقامات از تحویل جسد به خانواده درفشان اجتناب کرده اند.

فعالان محلی همچنین به دیده بان حقوق بشر گفتند که ماموران اطلاعات دست کم ۱۱ مرد عرب را در اهواز و اطراف آن از ۳ فوریه تا کنون دستگیر کرده اند. نیروهای امنیتی همچنین ۱۰ مرد عرب سنی مذهب را در ۱۷ ژانویه دستگیر کردند. یکی از آنها به دیده بان حقوق بشر گفت که در حال حاضر نیروهای امنیتی، اکثراً ماموران لباس شخصی، در سراسر اهواز حضور دارند و وضعیت منطقه در مجموع ملتهب است.

دیده بان حقوق بشر اسامی بسیاری از کسانی را که دستگیر و یا کشته شده اند دریافت کرده است، اما به علت وضعیت امنیتی خوزستان و اعمال محدودیت شدید توسط دولت نسبت به ارسال گزارش‏های بی طرفانه از این منطقه، قادر نبوده است نحوه بازداشت آنان را به شکل مستقل تائید نماید. دیده بان حقوق بشر قبلاً از مقامات ایرانی خواسته بود که جهت بررسی ادعاهای نقض جدی حقوق بشر در این استان، به رسانه های مستقل بین المللی و سازمان های حقوق بشری اجازه دسترسی آزادانه بدهند.

جو استورک گفت، «عملیات‏ امنیتی در استان خوزستان که بعد از تظاهرات ماه آوریل سال گذشته آغاز شد، تاکنون بیشترین تعداد مرگ و میر و جراحت افراد را بعد از سرکوب تظاهرکنندگان به دنبال انتخابات بحث برانگیز ریاست جمهوری سال ۲۰۰۹ از خود به جا گذاشته است. با توجه به سیاست عدم انتقال اطلاعات و محاکمه و اعدام های مخفیانه در این استان، ما دلایل قانع کننده ای در دست داریم که در مورد افراد ربوده و ناپدید شده توسط مقامات ابراز نگرانی کنیم.»



برای اطلاعات بیشتر در مورد گزارش های دیده بان حقوق بشر درباره ایران، لطفاً نگاه کنید به:
http://www.hrw.org/middle-eastn-africa/iran

برای اطلاعات بیشتر، لطفاً با افراد ذیل تماس بگیرید:
در نیویورک، فراز صانعی، (انگلیسی و فارسی): (همراه) 0153-428-310-1+ و یا .(JavaScript must be enabled to view this email address)
در شهر کویت، جو استورک (انگلیسی): (همراه) 4925-299-202-1+ و یا .(JavaScript must be enabled to view this email address)
در لندن، دیوید مفام (انگلیسی)، 2766-7713-20-(0) 44+؛ و یا 603995-7572-(0) 44+ (همراه)؛ و یا .(JavaScript must be enabled to view this email address)
در برلین، وینزیل مایکلسکی (انگلیسی و آلمانی): 24256- 419-152-49+ (همراه)؛ و یا .(JavaScript must be enabled to view this email address)
در پاریس، جین-ماری فاردیو (فرانسوی، انگلیسی، پرتغالی): 35-55-59-43-1-33+، و یا 87-24-85-45-6-33+ (همراه)؛ و یا .(JavaScript must be enabled to view this email address)
در واشنگتن دی.سی، تام پورتئوس (انگلیسی): 4336-612-202-1+؛ و یا 3090-203-646-1+ (همراه)، و یا .(JavaScript must be enabled to view this email address)



پیش زمینه

استان خوزستان، که بیشتر ذخایر نفت و گاز ایران در آن قرار دارد، دارای جمعیت بزرگی از قوم عرب است که گمان می رود تعداد آنها به بیش از دو میلیون نفر برسد و اکثریت ساکنان این استان را تشکیل بدهند. علیرغم ثروت منابع طبیعی موجود دراین استان، ساکنان عرب آن مدت ها است که از فقدان توسعه اجتماعی- اقتصادی در آن منطقه شکایت دارند و همچنین ادعا می کنند که دولت ایران به ویژه در بخش اشتغال، مسکن، و حقوق مدنی و سیاسی، آنان را به شکل سیستماتیک مورد تبعیض قرار می دهد.

دستگیری‏های حمیدیه، شوش، و اهواز آخرین مورد از کارزار شدید نیروهای امنیتی و رسانه‏ای دولت ایران در چند سال اخیر در خوزستان است که هدف آن سرکوب فعالان و ساکنان عرب آن منطقه است. دولت طبق معمول ادعا می کند که فعالان حقوق بشری و معترضان، در فعالیت‏های تروریستی و جاسوسی دست داشته و با گروهای مسلح تجزیه طلب در ارتباط هستند. در تاریخ ۱۳ دسامبر ۲۰۱۱، پرس تی وی، شبکه تلویزیونی انگلیسی زبان دولتی مربوط به صدا و سیمای ایران، فلم مستندی را در مورد سه مرد عرب پخش کرد که در مقابل دوربین به ارتکاب فعالیت‏های تروریستی اعتراف می‏کنند. فیلم ادعا می کند که آنان- هادی رشیدی، هاشم شعبانی، و طه حیدریان- عضو گروهی به نام «خلق عرب» هستند که توسط اعراب ایرانی تبار ساکن ایالات متحده امریکا و انگلستان برای حمایت از تجزیه طلبان عرب ایران جبهه‏ای را به عنوان فعالان حقوق بشر تشکیل داده اند.

منبعی که با رشیدی و شعبانی آشنایی داشت به دیده بان حقوق بشر گفت که آنان هر دو از جمله ۱۰ نفری هستند که توسط مقامات در شهر خلف آباد، واقع در ۱۲۰ کیلومتری جنوب شرقی اهواز، در ژانویه ۲۰۱۱ دستگیر شده و تاکنون در بازداشت به سر می برند. فرد مزبور افزود که وی معتقد است آنان پس از شکنجه های فیزیکی و روانی مجبور به این اعترافات شده اند.

در آوریل ۲۰۱۱، دیده بان حقوق بشر استفاده از مهمات جنگی علیه تظاهرکنندگان در شهرهای سراسر استان خوزستان، کشتار ده ها نفر و زخمی شدن بسیاری دیگر را مستند ساخت. هیچ یک از مقامات مسئول در ارتباط با این کشتارها تحت پیگرد قرار نگرفته اند.

گروهای حقوق بشری عرب ایرانی گزارش دادند که مقامات همچنین چند صد تظاهرکننده و فعال حقوق بشر را دستگیر کردند که برخی از آنان هنوز در بازداشت به سر می برند و دست کم هفت مرد عرب و یک پسر ۱۶ ساله را در زندان کارون اهواز بین چهارم تا هفتم ماه می اعدام کرده اند. فعالان محلی به دیده بان حقوق بشر گفتند که دست کم برخی از افراد اعدام شده فقط چند هفته‏ قبل از اعدام در هنگام اعتراضات ماه آوریل دستگیر شده بودند. فعالان افزودند که دست کم 4 تن دیگر بین ماه های مارس و می در بازداشت جان باختند. دیده بان حقوق بشر گفت که مقامات باید در مورد کشتارهای گزارش شده تحقیقات مستقل و شفافی انجام دهند.

تظاهرات آوریل ۲۰۱۱ به مناسبت بزرگداشت ششمین سالگرد اعتراضات ۲۰۰۵ خوزستان برگزار شد که در آن نیروهای امنیتی برای متفرق کردن تظاهرکنندگان در شهر اهواز و سایر شهرهای استان خوزستان بر روی تظاهرکنندگان آتش گشودند که در نتیجه آن دست کم ۵۰ نفر کشته وصدها تن دیگر زخمی شدند. سرکوب سال ۲۰۰۵ به یک دور خشونت در سراسر استان خوزستان انجامید، از جمله چند مورد حمله با بمب در ماه های ژوئن و اکتبر ۲۰۰۵ و ژانویه ۲۰۰۶ که منجر به کشته شدن ۱۲ نفر شد. در پاسخ مقامات ایران تعداد بیشماری از فعالان را که ادعا می کردند از جمله تجزیه طلبان عرب و مسئول حملات تروریستی علیه شهروندان غیرنظامی هستند به زندان انداخته و ده‏ها نفر آنان را به جرائم تروریستی به مرگ محکوم کردند. از سال ۲۰۰۶ تاکنون، مقامات دست کم ۱۹ ایرانی عرب تبار را اعدام کرده اند.

اسامی افرادی که گفته می شود از نوامبر ۲۰۱۱ تاکنون در استان خوزستان دستگیر شده اند
(بنابرگزارش‏های فعالان محلی)

درشوش: قاسم بدوی، جعجع چنانی، عادل دبات، احمد دبات، آشور دبات، فیصل دبات، کاظم دبات، ابراهیم حیدری، حمید کعبی، جعفر کعبی، جاسم کعبی، کریم کعبی، خدیجه کعبی، محمد کعبی (در بازداشت جان باخت)، سجاد کعبی، علی کنانی، عباس خسرجی، مهدی خسرجی، مسلم مزرعاوی، مرتضی موسوی، حسن نواصری، مهدی نواصری، سالار عبیداوی، امیر صرخی، عدنان زغیبی، احمد زغیبی، عثمان زغیبی،

در حمیدیه: حسن عبیات، جلیل عبیات، جمال عبیات، عادل چلداوی، عدنان چلداوی، کریم دحیمی، علی حیدری، محمد عدنان حلفی منابی (دستگیری ۱۱ نوامبر)، هادی منابی، حسن منابی (دستگیری نوامبر ۲۰۱۱)، سید فرج موسوی (قرار وثیقه آزاد)، حیدر عبیداوی، خالد عبیداوی، ایوب ساعدی، عماد ساعدی، عباس ثامر، عیدان شاخی

در اهواز (و اطراف آن): احمد عفراوی (سنی)، ناصر آلبوشوکه درفشان (در اسارت جان باخت)، مجید باوی (سنی)، عبدالوحد بیت سیاح (سنی)، ولید حمادی، غازی هندالی فرحانی (سنی)، جمال حزباوی (سنی)، توفیق حیدری، حمید خنفری بترانی (سنی)، حسین خزرجی (سنی)، سعید خزرجی، جاسم مروانی، عادل سعیدی، حسین ثوری، علی صیاح، علی شریفی، سعدون سیلاوی، خلف زبیدی (سنی)

این لیست کامل نیست و دیده بان حقوق بشر نمی تواند موجودیت افراد مندرج در این لیست را در زندان های ایران به طور مستقل تائید کند.