سه‌شنبه، 3 مهر 1386

ادوارنیوز: شورای مرکزی اتحادیه دانشجویی دفتر تحکیم وحدت به مناسبت آغاز سال تحصیلی جدید در دانشگاه ها بیانیه ای صادر کرده است . گفتنی است این بیانیه اولین بیانیه این شورا پس از بیانیه اعلام تحصن در روز 18 تیرماه 86 که منجر به بازداشت 1 ماهه شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت شد، می باشد:

از دیرباز و از همان ابتدای تاسیس نهاد مدرن آموزشی «دانشگاه» در ایران آنچه که توجه دانشجویان را به خود جلب نمود، بالا بردن متوازن توان علمی، فرهنگی و اجتماعی بود. دانشگاه از دیرباز با تآکید بر استقلال کامل از قدرت با جذب نیروها و استعدادهای جامعه به مرکزی علمی-فرهنگی تبدیل شد که همواره در کانون توجهات بوده است. از این رو در بطن دانشگاه های ایران «جنبش دانشجویی» متولد گردید که با دغدغه جدی آرمانهایی نظیر استقلال، آزادی، عدالت و معنویت را پیگیری نمود. جنبش دانشجویی اگرچه در مسیر حرکت حق طلبانه خود ناملایمات فراوانی را پشت سر گذاشت و حوادثی نظیر 16 آذر 32 و 18 تیر 78 را به چشم دید اما هیچگاه از حرکت نایستاد.

سال تحصیلی گذشته نیز دانشگاه روزهای سخت و نفس گیری را پشت سر گذاشت. شکل گیری اراده ای قاطع در بخشی از حاکمیت برای خاموش کردن تمامی صداهای متفاوت برخاسته از دانشگاه موجب آن شد تا بسیاری از رکوردها در زمینه برخورد با دانشجویان، اساتید و عموم دانشگاهیان به دست وزارت علوم دولت نهم شکسته شود. بیشترین احکام صارده از سوی کمیته های انضباطی، بیشترین تعداد توقیف نشریات دانشجویی، بالاترین تعداد انحلال و تعطیلی تشکل های مستقل و منتقد دانشجویی، برکناری اساتید دگراندیش به بهانه بازنشستگی و هجوم نهادهای بیرون دانشگاه که با ابزارهای قضایی و زندان به جدال دانشگاه برخاستند در کنار بسترسازی گروههای وابسته به دولت برای آنچه که انقلاب فرهنگی دوم خوانده می شد، زخمی عمیق بر پیکره جنبش دانشجویی و دانشگاه به جا گذاشت.

با اعلام این مطلب که بازداشت یک ماهه اعضای شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت کوچکترین خللی در اراده و عزم جدی ما برای ادامه فعالیت در شرایط دشوار کنونی و عمل به وظایف محوله از سوی بدنه دانشجویی وارد ننموده است و ضمن تبریک آغاز سال تحصیلی جدید به اساتید محترم، دانشجویان و عموم دانشگاهیان برخود لازم می دانیم تا سرفصل سیاست ها و خط مشی آتی خود را به شرح زیر اعلام نماییم:

1. همچون گذشته بر تمرکز فعالیت های خود در داخل دانشگاهها تاکید نموده و به دفاع همه جانبه از آزادیهای آکادمیک و بسترسازی برای استقلال دانشگاه ادامه می دهیم. از نگاه ما دانشگاه به عنوان یکی از دیرپاترین نهادهای مدرن در ایران همواره توجه خاصی به دفاع از اهداف مدرنیته همچون آزادیهای مدنی و سیاسی، دموکراسی و حقوق بشر داشته و در واقع جنبش دانشجویی کارویژه اصلی خود را دفاع از این آرمانها دانسته است. به همین خاطر نهاد دانشگاه همواره در معرض هجمه نیروهای سنت پرست و خشونت محور و حاکمان قدرتمداری قرار داشته که آرزوی جامعه ای تک صدا را در سر می پرورانده اند. تاکید بر استقلال دانشگاه به منزله تصمیم گیری ارکان تشکیل دهنده دانشگه به شیوه ای دموکراتیک درباره سرنوشت خود و تعیین مدیریت و سیاستگذاری از آن رو اهمیت مضاعفی می یابد که اداره دانشگاه ها به روش حکومتی موجب نقض گسترده آزادیهای آکادمیک شده است.

اما اگرچه «دانشگاه مستقل از قدرت» به عنوان یک هدف بلند مدت در نظر است، در کوتاه مدت باید به دفاع از آزادیهای آکادمیک پرداخت. حق ادامه تحصیل تنها با توجه به ملاک های علمی، امکان استفاده از اساتید دگراندیش و مستقل، آزادی فعالیت تشکل ها و نشریات دانشجویی پیش شرط تحقق وظایف آموزشی و پژوهشی دانشگاه است.

فعالیت آزاد و سالم در فضای دانشگاه نیازمند تعامل و گفتگو با مدیران و مسوولین دانشگاه هاست تا خواسته های به حق و منطقی خود را با آنها در میان گذاشته و حداقل های لازم برای زیست دانشجویی را فراهم سازیم. به عنوان گام نخست ما خواهان آن هستیم که کمیته های انضباطی به نهادی مورد اعتماد دانشجویان برای رسیدگی به تخلفات احتمالی (و نه ابزاری برای فشار و سرکوب) تبدیل شوند. در کنار موارد فوق از توجه بیشتر به خواسته های صنفی و رفاهی دانشجویان و بهبود کیفیت آموزشی، وضعیت تغذیه و خوابگاه ها نیز نباید غافل شد.

2. یکی از اولویت های دفتر تحکیم وحدت به عنوان بخشی از جنبش دانشجویی در سال آینده همبستگی با سایر جنبش های اجتماعی و حساسیت هرچه بیشتر نسبت به مسائل و معضلات اجتماعی خواهد بود. متاسفانه نقطه ضعف جنبش دانشجویی در سالیان اخیر کم توجهی به مسائل اجتماعی و مشکلاتی از قبیل فقر، بیکاری، اعتیاد، تورم، فحشا، وضعیت کودکان و سالمندان بی سرپرست، معلولین و جانبازان، زندانیان و حادثه دیدگان بلایای طبیعی نظیر سیل و زلزله و سایر معضلاتی که جامعه با آنها دست و پنجه نرم می کند، بوده است. به همین خاطر ارتباط دانشجویان و اجتماع کمرنگ شده و خواسته ها و دغدغه های ملت که از زبان دانشجویان بیان می شود در جامعه انعکاسی شایسته نمی یابد. توجه هرچه بیشتر به این عرصه باید با پرهیز از نگاه سیاست زده ای که همه مسائل را از دریچه سیاست می نگرد همراه شود چراکه چنین نگاهی موجب سطحی نگری و ساده سازی مشکلات پیچیده اجتماعی شده و ما را از رسیدن به مقصود باز می دارد.

از سوی دیگر جنبش دانشجویی به عنوان جریانی پیشتاز می تواند در ارتباط و تعامل با سایرجنبش های اجتماعی نقش حلقه واسط میان این جریانها را ایفا نموده و زمینه ساز حیاتی شرافتمندانه برای همه ایرانیان در زیر چتر آزادی و عدالت شود.

در سال گذشته جنبش زنان دست به تلاشی ویژه برای القاء و پیشبرد مفاهیم و ارزشهای خود به دولت و جامعه زد و کمپین یک میلیون امضا توانست نسل جدیدی از زنان و مردان تحول خواه را در عرصه دفاع از حقوق زنان فعال نماید. از نظر ما مسأله زنان دغدغه هر فرد دموکراسی خواه بوده و به همین خاطر تلاش می کنیم تا از طریق کمیسیون زنان دفتر تحکیم وحدت تعامل مناسب و سازنده ای میان جنبش دانشجویی و جنبش زنان برقرار سازیم که در این راه تحولات رخ داده در ترکیب جنسیتی دانشگاه ها (حضور 60 درصدی دختران در دانشگاه) هم موجب همراهی هرچه بیشتر این دو جریان خواهد شد.

جنبش های صنفی معلمان و کارگران نیز با توجه به عدم برخورداری آنها از حداقل معیشت و رفاه چشم به راه توجه بیشتر دانشجویان به مسائل و مشکلات خود می باشند. از آنجا که ما عدالت اجتماعی را پیش نیاز تحقق روابطی اخلاقی و انسانی در جامعه می دانیم، تلاش می کنیم تا ریشه ها و علل بی عدالتی را به جامعه شناسانده و در راستای پاسخگو کردن قدرت به مطالبات صنفی اقشار مختلف، همدلی بیشتری با این جریان ها داشته باشیم.

از سوی دیگر اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان به عنوان تشکلی معتقد به اصول مصرح در اعلامیه جهانی حقوق بشر در حد بضاعت خود خواهد کوشید تا به دفاع از حقوق فرهنگی و زبانی اقوام ایرانی پرداخته و بر رفع تبعیض در زمینه های اقتصادی و فرهنگی تاکید کند. در این راه تلاش ما معطوف به معکوس نمودن روند واگرایی شکل گرفته در میان روشنفکران و دانشجویان هویت طلب ترک و کرد و .. خواهد بود که برای این منظور بازتعریف هویت ملی – ایرانی برآمده از مولفه های فرهنگی همه ساکنان سرزمین ایران ضروری خواهد بود.

3. به نظر می رسد که تعیین دوباره نسبت صحیح میان فعالیت دانشجویی و فعالیت سیاسی از چالشهای جدی پیش روی دانشجویان در سالهای آینده می باشد. دو اشتباه کلیدی انجمن های اسلامی در سالیان گذشته که اولی عمل به مثابه یک حزب تمام و دومی تعبیر نادرست از رویکرد صحیح «دوری از قدرت» و بارشدن مطالبات انباشته شده اپوزیسیون بر بدنه نحیف دانشجویان بود، شرایط نه چندان مطلوبی برای دفتر تحکیم وحدت ایجاد نموده است. ما معتقدیم که جایگاه صحیح اتحادیه انجمن های اسلامی نه در حوزه سیاسی بلکه در جامعه مدنی و عرصه عمومی بوده و ضمن تاکید دوباره بر «دوری از قدرت» و اصلاح نگرش پیشین در این باره «رویکرد مدنی» به حوزه سیاسی خواهیم داشت. در رویکرد مدنی ضمن نقد مستمر عملکرد کلیه ارکان قدرت (از موضع جامعه مدنی و نه یک فعال سیاسی) به گفتگوی انتقادی با همه جریانها و گروههای سیاسی (درون حاکمیت، اصلاح طلب و اپوزیسیون) خواهیم پرداخت و صداقت این جریانها در قبال خواسته های اصیل ملت یعنی آزادی، دموکراسی، عدالت و حقوق بشر را ارزیابی می کنیم. نزدیکی هرچه بیشتر با جریان روشنفکری، آگاهی بخشی در عرصه سیاسی، دفاع از منشور جهانی حقوق بشر و تلاش جهت بسط مبانی اندیشه «حقوق بشر» در دانشگاه و جامعه از سرفصل های رویکرد مدنی به حوزه سیاسی خواهد بود.

آرمان اصلی ما دستیابی به دموکراسی مبتنی بر حقوق بشر و حافظ منافع ملی به شیوه‌ای مسالمت آمیز و تدریجی است و یقین داریم که تنها تحولاتی به بارخواهد نشست که درونزا بوده و از متن جامعه جوشیده باشد. نقد صادقانه و دلسوزانه احزاب و گروه های سیاسی تحول خواه و پرسش از آنها برای ارائه راهکاری جهت شکستن بن بست سیاسی موجود و خواست برنامه ای مدون برای ترسیم مسیری مناسب به سوی دموکراسی و توسعه در صدر فعالیت های سیاسی ما قرار می گیرد.

در حوزه مدنی کوشش خواهیم نمود با تبیین مبانی جامعه مدنی در تقویت و حراست از آن نقش آفرینی کنیم. بی شک یافتن راهکاری برای افزایش توان و نقش نهادهای غیردولتی و گسترش جامعه مدنی از موضوعات مورد علاقه دانشجویان می باشد.

همچنین توجه بیشتر به قرائت نوگرایانه و روشنفکرانه از دین همراه با نقد قرائت های سنتی و خشونت محور و ترویج اندیشه «انسان محق» به جای اندیشه «انسان مکلف» در هموارتر نمودن راه گذار از سنت به مدرنیته موثر خواهد بود.

4. در کنار همه نکات ذکر شده در بالا، از توجه به به مسائل و مشکلات درونی اتحادیه نباید غفلت نمود. چراکه تنها در صورتی می توان به تاثیرگذاری مثبت در روند تحولات کشور امیدوار بود که صاحب تشکیلاتی منسجم و قوی باشیم. تقویت ارتباطات درونی و انسجام بیشتر تشکیلاتی، تاکید بر نظم و انضباط، توجه به عنصر آموزش و تحقیق و پژوهش در راستای رشد توان فکری فعالان اتحادیه و تلاش برای مستند سازی تجربیات و فعالیت های جنبش دانشجویی معاصر رئوس اصلی سیاست های درون تشکیلاتی دفتر تحکیم وحدت می باشد. از نظر ما اتحادیه انجمن های اسلامی به عنوان تنها شبکه سراسری دانشجویان منتقد و تحول خواه سرمایه ای گرانقدر برای جنبش دموکراسی خواه مردم ایران بوده و بقا و ارتقای این تشکل از وظایف اصلی ما می باشد.

انجمن های اسلامی در سال آینده در عین حال که تلاش می کنند تا با تعامل سازنده و ترسیم مسیر منطقی خود، شرایط لازم را برای تداوم حیات خود در فضای رسمی و قانونی فراهم نمایند در صورت تداوم رویکرد حذفی حاکمیت به این تشکل قدیمی و ریشه دار از انگیزه کافی برای حراست از خود به گونه ای جنبشی و با حذف کامل وابستگی به بودجه و مجوز نیز برخوردارند.

در این بین شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت به عنوان شورای هماهنگی و سیاستگذاری انجمن های اسلامی ضمن رصد کردن رفتارهای حاکمیت در قبال دانشگاه آمادگی خود را برای استقبال از هر تغییر مثبتی در سیاست های پیشین اعلام داشته و امیدواریم که سال آینده سالی کم تنش و همراه با ترمیم فضای عدم اعتماد دو جانبه میان دانشجویان و مسئولین دانشگاه ها باشد.

در آغاز سال تحصیلی یادی می کنیم از شهدای جنبش دانشجویی (قندچی، شریعت رضوی، بزرگ نیا، ابراهیم نژاد، محمدی) و آرزومند آزادی دانشجویان دربند (احسان منصوری، مجید توکلی، احمد قصابان، سهیل آصفی) و همه زندانیان سیاسی هستیم.



با آرزوی موفقیت برای ملت ایران و عموم دانشگاهیان
دفتر تحکیم وحدت

مهرماه 1386