خطر اصلی برای تمامیت سوریه، اسرائيل است

هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه، روز شنبه اعلام کرد که بزرگ‌ترین خطر کنونی در منطقه «گسترش‌طلبی اسرائیل از طریق سوریه» است و افزود آنکارا در حال ادامه مشورت‌ها با ایالات متحده و سایر شرکاست تا از بی‌ثباتی بیشتر جلوگیری کند. 

فیدان گفت: «بزرگ‌ترین خطر، تداوم گسترش‌طلبی اسرائیل از مسیر سوریه است. این موضوعی است که بیشتر از هر چیز دیگری، از جمله با آمریکایی‌ها، درباره آن گفت‌وگو می‌کنیم.» 

وی تأکید کرد که ترکیه برای مدیریت پرونده‌های سیاسی، امنیتی و بشردوستانه با دمشق کانال‌های ارتباطی ساختارمند را حفظ کرده است. او افزود: «مسئله سوریه را به‌صورتی بسیار نظام‌مند و نهادمند پیش می‌بریم.»

ایجاد معماری امنیتی یکپارچه در داخل سوریه

فیدان توضیح داد: «یک هیئت راهبری راهبردی در سطح عالی به ریاست معاون رئیس‌جمهور، جودت ییلماز، و یک کمیته هماهنگی فنی به سرپرستی معاون وزیر خارجه، نوه ییلماز، تشکیل شده است. تمامی موضوعات جزئی – از پناه‌جویان گرفته تا تجارت و انرژی – در چارچوب این ساختار دنبال می‌شود.»

وزیر خارجه ترکیه گفت که روند ادغام گروه‌های مسلح در قالب یک ساختار نظامی واحد در سوریه در حال پیشرفت است و آن را «گذار مهمی» توصیف کرد که «تا حد زیادی به تحقق نزدیک شده است». او افزود هدف اصلی مطابق با تفاهم ۱۰ مارس، خروج گروه تروریستی پ.ک.ک/ی.پ.گ از مناطق عرب‌نشین است. فیدان تأکید کرد: «همه انتظار دارند که این امر به‌زودی عملی شود؛ در غیر این صورت، احتمال بروز درگیری‌های جدی وجود دارد.»

ریاست‌جمهوری سوریه در ۱۰ مارس اعلام کرد که توافقی برای ادغام نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) در نهادهای دولتی و تأکید بر تمامیت ارضی کشور حاصل شده است، اما این گروه بیش از یک‌بار توافق را نقض کرده است.

فیدان هشدار داد که «رویکرد اشغال‌گرانه و استعمارگرایانه پ.ک.ک/ی.پ.گ باید پایان یابد» و گفت چنین رفتارهایی مانع روند عادی‌سازی می‌شود.

او خاطرنشان کرد که رویدادهای اخیر در لاذقیه و سویدا موقتاً روند دولت‌سازی و تلاش برای تقویت ظرفیت نهادی در سوریه را مختل کرده است. در تابستان گذشته درگیری‌هایی در استان‌های لاذقیه و سویدا رخ داد که بار دیگر توجه منطقه‌ای را به تنش‌های فزاینده در داخل سوریه جلب کرد.

فیدان اظهار داشت: «مناطق بحرانی باید به‌خوبی مدیریت شوند و در این زمینه پیشرفت‌های مهمی حاصل شده است. با این حال، خطر اصلی در سیاست اسرائیل نهفته است که می‌کوشد امنیت خود را از طریق تضعیف دیگران به‌دست آورد – رویکردی پرمخاطره و ناپایدار. سوریه نباید تهدیدی برای هیچ‌کس باشد، اما هیچ‌کس هم نباید سوریه را تهدید کند.»

وی مسئله سوریه را «موضوعی در بالاترین سطح امنیت ملی» برای ترکیه دانست و گفت: «هر آنچه در آنجا رخ می‌دهد، بر تمامیت ارضی و امنیت شهروندان ما تأثیر می‌گذارد. موضع ما بازتاب همین واقعیت است.»

تماس‌های ترکیه و آمریکا درباره سوریه

وزیر خارجه ترکیه اعلام کرد که تماس‌های آنکارا با واشنگتن ادامه دارد و دولت ترامپ «رویکرد جامع خود نسبت به سوریه را دوباره در پیش گرفته است». 

او افزود: «می‌بینیم که دولت ترامپ همان رویکرد فراگیر خود را مانند سایر مناطق دوباره پیاده می‌کند. موضع سازنده ما در این روند بسیار اهمیت دارد.»

فیدان گفت نماینده ویژه آمریکا، تام باراک، اکنون نقش گسترده‌تری برعهده دارد که شامل پرونده‌های سوریه و لبنان نیز می‌شود. وی همچنین تأیید کرد که هماهنگی‌های دیپلماتیک در جریان است و نشست سه‌جانبه‌ای میان آمریکا، ترکیه و سوریه در دست برنامه‌ریزی است.

در مورد بازگشت پناه‌جویان، فیدان اعلام کرد که تاکنون نزدیک به ۵۰۰ هزار سوری از مسیرهای مختلف از ترکیه به کشور خود بازگشته‌اند. او توضیح داد: «بازگشت‌ها با بهبود ثبات ادامه دارد. برای کارکرد اقتصاد و فعالیت نهادها، بازگشت این جمعیت ضروری است.»

فیدان یادآور شد که ساختارهای مرتبط با پ.ک.ک/ی.پ.گ همچنان تهدیدی برای ترکیه محسوب می‌شوند. او گفت: «برای ما، این موضوعی در سطح امنیت ملی است. ی.پ.گ تاکنون هیچ اعلامیه یا اقدامی دال بر پایان تهدید خود علیه ترکیه انجام نداده است.»

او در پایان تأکید کرد سیاست ترکیه بر پایه برابری و عدالت برای همه سوری‌هاست، فارغ از هویت قومی یا مذهبی آنان. فیدان گفت: «ما از حقوق هر جامعه‌ای – کرد، عرب، ترک، سنی، شیعه، مسیحی و ایزدی – دفاع می‌کنیم، اما هیچ سازمانی را که موجودیتش بر آسیب زدن به ترکیه بنا شده باشد، تحمل نخواهیم کرد.»

خبرگزاری آنادولو / ۱۹ اکتبر ۲۰۲۵