رفتار کبکی ایران

با وجود تشدید فشارها هیچ علامتی نیست که نشان دهند تهران بطور کامل از خطرات سیاست مقابله به مثل مخاطره آمیز با واشنگتن آگاه است. مقامات ایران هنوز آشکارا بر این باورند که ترامپ نمی‌خواهد درگیر یک جنگ با ایران شود و تنها جان بولتون و پمپئو او را به این سمت می‌کشند.

شاید این تصور درست باشد اما این احتمال برابر و شاید قوی تر هم وجود دارد که ممکن است اینگونه نباشد. کسانی که می گویند ترامپ یک بیزنسمن خواهان معامله با ایران است درک نمی کنند که حتی شخصی با قدرت رئیس جمهور آمریکا نیز نمی تواند صرفا بر اساس خواسته های خود عمل کند ؛ منافع کانون های قدرت در آمریکا ، سیاست داخلی و خواسته های متحدان منطقه ای هم مطرح است.

مشکلات ایران با آمریکا منابع ساختاری و ایدئولوژیک دارد و بدون پرداختن به این مسائل و رسیدن به نوعی سازش ، تغییر در ریاست جمهوری آمریکا موجب حل اختلافات آمریکا - ایران نمی شود. حتی در دولت اوباما نیز امضای برجام موجب بهبود در روابط دوجانبه نشد. با این وجود، تهران هنوز به عدم تمایل ترامپ به جنگ یا شکست او در انتخابات ۲۰۲۰ امید بسته است. اما آمریکا هرگونه حمله به ایران را پیشاپیش تبلیغ نخواهد کرد. واشنگتن در برابر دشمنان و رقیبان سیاست پیش بینی ناپذیری را در پیش می گیرد و این راهبرد بیش از همه شامل ایران می شود.

از این رو، جنگ ممکن است در نتیجه عصبی شدن ایران و اقدامی نابخردانه از سوی نظامیان یا یک حمله غافلگیرکننده آمریکا روی بدهد. ایرانی ها همچنین محاسبه می کنند که می توانند خسارت کافی به آمریکایی ها وارد کنند که آنها را مجبور به پایان جنگ خواهد کرد. این فرض ایران بر این مساله استوار است که آمریکا خواستار کاهش دخالت نظامی در خاورمیانه و همچنین مخالفت مردمی در آمریکا با جنگ است. اما ایرانی ها درک نمی کنند که کاهش شدید قدرت نظامی و اقتصادی ایران شرط لازم کاهش حضور نظامی آمریکا در خاورمیانه است. بعید است که آمریکا خاورمیانه را ترک کند و به ایران اجازه دهد که خلاء را پر کند.

بسیاری از صاحبنظران غربی رفتار «کبکی» ایران را تشویق می کنند . آنها بیرون از گود نشسته اند و می گویند لنگش کن! و تاکید می کنند که جنگ با ایران خسارت های زیادی برای آمریکا خواهد داشت یا اینکه ایران عراق نیست و .. اما بنگرید که در عراق و افغانستان چه شد؟ خسارت مادی و انسانی عراق در آن جنگها با خسارتهای وارد شده به این کشورها قابل مقایسه نیست.

ما با افسانه های یونان باستان رو به رو نیستیم ؛ اینجا زندگی واقعی است و پای سرنوشت میلیونها ایرانی در میان است. از این رو ، سکوت و بی عملی توجیهی ندارد. تمام کسانی که حرفشان در تهران و واشنگتن خریداری دارد باید هرکاری می توانند برای توقف حرکت به سمت جنگ انجام دهند. گام اول برای این کار توقف دمیدن در تنور توهمات مربوط به توانایی های ایران و آسیب پذیری های آمریکا در جنگ احتمالی آینده است.