سفر ظریف به نیویورک و فرصت‌های ایران

استاد دانشگاه
سفر آقای ظریف به ایالات متحده آمریکاوشرکت در کنفرانس بین المللی این روز‌ها در نیویورک درجریان است. فرصت مناسبی را برای او و همکارانش فراهم می‌کند تا با بسیاری از همتایان خودش در منطقه وکشورهای مسلمان و دیگر کشورهای صاحب قدرت ارتباط مناسب تری را برقرار کنند و تا اینجا نکته مهم این سفر را باید حرکت نمادین جان کری وحضور در دفتر نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در نیویورک دانست. اتفاقی که بیش از سی سال بود رخ نداده بود. دفا‌تر نمایندگی‌ها خاک آن کشور به حساب می‌آیند و فکرمی کنم آقای کری با این کار پیامی روشن به مقامات ایران داده که آقای اوباما پیشگام در ارتباط با آقای روحانی است، و وزیر امور خارجه آمریکا هم در این مسئله پیشگام است و با مذاکرات ۱+۵ که در واقع مذاکرات بین ایران و آمریکا است فصل مشترکی را در روابط دو کشور آغاز کرده است. و‌‌ همان طور که در سخنان مقام معظم رهبری شنیدیم جمهوری اسلامی به رفتار و سلوک آمریکا به صورت اقدامی موردی نگاه می‌کند و آیا در رفتار‌ها و کنش و برنامه‌های آمریکا نسبت به ایران تغییرات جدی به وجود آمده است یا خیر؟ دولت‌های آمریکا و ایران در خاورمیانه به هم نیازمندند و تهیه شرایط و جدولی از خطوط قرمز منطقه‌ای، ملی و بین المللی دولت آمریکا دیگر نتواند با فشار آوردن مشکلات راهبردی در خاورمیانه را حل و فصل کند. از سوی دیگر ایران به عنوان یک کشور مستقل ثروتمند و باثبات و با جمعیتی شیعه نسب که نگرشی فارغ از نگاه سلفی و بنیادگرایانه ارائه می‌کند دارای ظرفیت‌هایی است که می‌تواند افق‌های مناسبی را به سوی جامعه جهانی فراهم کند. خاطرمان باشد که حزب الله در لبنان، آیت الله سیستانی در عراق و همچنین مبارزین مدنی در بحرین از چه ظرفیتی برای مطالبات مدنی و قانونی خود برخوردارند. اما القاعده و طالبان و داعش همواره چهره‌ای غلط و اشتباه و پلشت از اسلام ارائه کرده‌اند. حال با توجه به شرایط منطقه و جهان آن کلیدی که آقای روحانی به صورت نمادین در انتخابات ریاست جمهوری نشان دادند می‌تواند در ارتباط با پرونده هسته‌ای نقشی نمادین داشته باشد. راهبردهای ایشان می‌تواند جایگاه ایران را ارتقا دهد. در حقیقت سیاست خارجی دولت اکنون می‌تواند جایگاه ایران را در جامعه جهانی ارتقا دهد. ازدیگر سو، سعه صدر و نقش مثبت ایران در درگیری‌های یمن را می‌توان گام موفق دیگری برای کشور دانست. نقش مثبتی که ایران در صلح یمن و بازگشت ثبات در یمن توانست بازی کند به اهمیت ماجرا اضافه می‌کند. رفتار جنگ طلبانه‌ای که عربستان انجام می‌دهد و از سویی رویکردی که در سال‌های اخیر نسبت به جهان اسلام وجود داشته است و مداوم سخن از جنگ و داعش و آدم ربایی بوده است دقیقا با رفتار مناسب خارجی ایران در عرصه بین المللی می‌تواند بهبود یابد و تاکید می‌کنم که رژیم عربستان سعودی بهتر است نسبت به ماهیت خودش تغییرات جدی را اعمال کند. رفتار حاکمان عربستان نه به نفع خود این کشور و دشمنی با ایران به ضرر خود آنهاست و سیاست خارجی ما نیز باید بیش از هر چیز بر ادامه تنش‌زدایی با دنیا بنا شود و اعتقاد دارم که ایران با تاکید بیشتر بر روی رفتارهای مدنی می‌تواند الگوی کاملی برای جهان اسلام شود.