(شهرساز، پژوهشگر گفتمان‌های شهری، فعال اجتماعی)
آنچه که در انتخاب مقدماتی برای انتخاب شهردار نیویورک اتفاق افتاد برای انبوهی از ناظران و تحلیل‌گران سیاسی و نیز بسیارانی از مردمان عادی را به شگفتی کشاند. اتفاقی که حتی چند هفته و ماه پیش تصور آن غیرممکن به‌نظر می‌رسید. گمان می‌کنم در ارتباط با ابعاد این اتفاق و چگونگی پیش آمدن آن، برای دوستان ایرانی علاقمند به سیاست در هر نقطه جهان، حتی در این دنیای پر التهاب امروز که توجه به جنگ و کشتار است، آگاهی از این ماجرا ارزش داشته باشد.
این حادثه که نه تنها سیاست و انتخابات در شهر نیویورک را تحت تاثیر قرار داده و در آینده نیز خواهد داد، بلکه پس‌لرزه‌های آن جمعیت کلانی در ایالات گوناگون امریکا و حتی سایر نقاط دنیا را به خود جلب خواهد کرد.
چه پیش آمد؟
زوهران ممدانی (۱)، جوان ۳۳ سالهای که نماینده‌ای در شورای ایالتی (مجلس ایالتی) نیویورک است، در انتخابات مقدماتی برای شهردار نیویورک — پر جمعیت ترین شهر امریکا — بالاترین رای را آورد و اندرو کومو (۲) نماینده پرقدرت سیاست چندین دهه‌ای ایالت نیویورک که قبلا فرماندار تمام ایالت نیویورک بود و از خانواده‌ای که بیش از نیم قرن نقش عمده در سیاست داشته‌اند را شکست داد. پدر اندرو، به نام ماریو کومو (۳) که سالها فرمانداری ایالت نیویورک را به عهده داشت، نه تنها از پرقدرت‌ترین سیاستمداران از تبار ایتالیایی بلکه یکی از سنگین‌وزن‌ترین و معتبرترین سیاستمداران حزب دموکرات بود.
با پیروزی ممدانی به‌ویژه در برابر سیاستمدار قدری چون کومو، او اکنون نماینده حزب قدرتمند دموکرات در انتخابات شهردار شهر نیویورک گردیده است و لاجرم از اعتبار خاصی در صحنه سیاست شهر و ایالت نیوییورک برخوردار خواهد بود. همچنین، و قطعا در مقیاسی بزرگتر و در سطح تمام امریکا، او نور امید و مشعل‌دار بسیارانی که به‌دنبال تغییر سیاست و سیاستمداران در جامعه امریکا هستند، بویژه نسل جوان، خواهد بود.
در این سالها چنین اتفاق برجسته‌ای در سیاست امریکا، آن‌هم شهرهایی که سیاستمداران سابقه‌دار کنترل انتخابات را در دست دارند بی‌سابقه بوده است.
از خصوصیات و دیدگاه‌های کاملا شناخته شده ممدانی رسما دفاع او از حقوق فلسطینی‌ها و ضدیت با نسل‌کشی اسرابیل و سیاست‌های آن کشور در قبال فلسطینی‌ها به‌خصوص در غزه هست. ممدانی عضو حزب سوسیالیست‌های دموکرات (یا دموکرات‌های سوسیالیست) است. از طرفداران برنی سندرز و از نظر موضع‌گیری سیاسی حتی در جایگاه چپ سندرز بوده است.
کمی بیشتر درباره زوهران ممدانی
به‌خاطر زلزله‌ای که او در نیویورک، شهر سیاستمداران سابقه‌دار و صاحب‌نام حمایت شده از نیروهای قدرتمند، انداخته است، شناخت بیشتر او که تا همین چند سال پیش در عالم سیاست ناشناخته بود، بی‌اهمیت نیست.
این مرد جوان سابقه بسیار جالبی دارد؛ پدر او محمود ممدانی و مادر او میرا ناییر تبار هندی دارند که مدتی در اوگاندا زندگی می‌کردند. زوهران هم در کامپالا در اوگاندا به دنیا امده است. در پنج سالگیِ زوهران، خانواده او به کیپ تاون در افریقای جنوبی می‌روند و دو سال بعد به امریکا مهاجرت می‌کنند.
پدرش استاد دانشگاه بوده و در دانشگاه معتبر کلمبیا تدریس کرده است و مادرش از اهالی پنجاب هند فیلمساز شناخته شده‌ای در سطح جهانی است. از جمله فیلم‌های ساخته شده توسط مادر ممدانی فیلم‌های زیر هستند:
Salaam Bombay; Monsoon Wedding; Mississippi Masala; The Namesake
همسر زوهران ممدانی، راما، ۲۷ ساله، سوریایی است. او نقاش و انیماتور(۴) هنرمندی است. جالب اینکه پدر زوهران به علت علافه‌ای که به قوام نکرومه (۵) داشته، نام وسط او را قوام (Kwame) می‌گذارد.
از نکات جالب در سابقه فعالیت‌های او تاسیس مدرسه‌ای به نام “دانش آموختن برای عدالت در غزه” است. تصور اینکه در قلب امریکا، حتی شهر با اکثریت جمعیت لیبرال نیویورک، آموزشکده‌ای به این نام و هدف باشد آسان نیست.
برنامه‌های پیشنهادی ممدانی
مهمترین برنامه‌های پیشنهادی زوهران ممدانی متمرکز بر مقوله مسکن است. پنج اصل مهم در برنامه مسکن آقای ممدانی از این قرار هستند:
ثابت نگهداشتن اجاره خانه‌ها و جلوگیری از افرایش اجاره برای بیش از دو میلیون مستاجر آپارتمان‌نشین در شهر نیویورک؛ و ایجاد دویست هزار واحد مسکونی جدید در حد استطاعت افراد کم‌درآمد. او همچنین بر ممکن ساختن وسیله رفت‌وآمد همگانی رایگان در قالب اتوبوس‌های شهری؛ فروشگاه‌های خرید مواد غذایی دولتی تکیه دارد. در سطح سیاست‌های مالی، یکی از شاخص ترین بخش‌های برنامه‌های اینده این فعال اجتماعی سابقه دار و سیاستمدار جدید بهره‌برداری از سرمایه و امکانات مالی دولتی و ایالتی برای سرمایه‌گذاری و امکان ساخت واحد‌های مسکونی است.
اهمیت دادن به مقوله مسکن و خانه‌سازی در برنامه این سیاستمدار سوسیالیست حامی افراد و طبقات کم‌درآمد از آن زاویه بیشتر آشکار می‌شود که شهر نیویورک با معضلی اساسی در زمینه کمبود واحد‌های مسکونی، به‌ویژه واحد‌های مسکونی متناسب با توان مالی افراد کم‌درآمد، و بالا بودن نرخ اجاره خانه‌ها در این کلان شهر است.
پس از این چه خواهد شد؟
همان‌طوری که در ابتدا اشاره شد، رای‌گیری روز سه‌شنبه ۲۴ ژوئن ۲۰۲۵، انتخابات مقدماتی برای برگزیدن شهردار نیویورک بود که ممدانی رقبای دموکراتیک خودش را شکست داد. انتخاب نهایی در هفته اول نوامبر برگزار خواهد شد که نماینده حزب جمهوری‌خواه و نماینده مستقل‌ها هم در آن شرکت می‌کنند.
از آنجا که اکثریت اهالی نیویورک تمایل به دموکرات‌ها دارند و هم اینکه در نظرخواهی‌ها مختلف، دیگر نماینده‌های شرکت کننده در انتخابات عمومی در ماه نوامبر طرفداران زیادی ندارند، انتخاب ممدانی به سمت شهردار نیویورک تقریبا قطعی است مگر اینکه اتفاق کاملا غیرمنتظره و غیرقابل پیش‌بینی رخ دهد.
اگر آنچنان که انتظار می‌رود زوهران ممدانی شهردار نیویورک شود، او اولین شهردار مسلمان، اولین شهردار نسل میلنیال، اولین شهردار از تبار آسیای جنوبی و بسیاری «اول»های دیگر خواهد بود
————————————-
پانویس‌ها:
۱. Zohran Kwame Mamdani
۲. Andrew Como
۳. Mario Como
۴. انیماتور کسی است که کار انیمیشین انجام می‌دهد.
۵. قوام نکرومه انقلابی اهل غنا در سالهای دهه پنجاه و شصت میلادی که چندین سال ابتدا نخست‌وزیر و سپس رییس جمهور آن کشور بود تا عاقبت در سال ۱۹۶۶ با یک کودتا از کار برکنار گردید.
■ با سپاس از توضیحات کیافر عزیز، من گمان نمیکنم که انتخاب “زوران ممدانی” حتمی باشد. اما اگر اینچنین شود شکست موضعى مهمی برای ترامپ است. یک شرط پیروزی وی همکاری کامل دمکراتها با اوست. در وهله نخست اگر دمکراتها از “کومو” بخواهند به عنوان مستقل شرکت نکند، و مانع دیگر “اریک آدامز” شهردار فعلی است که از حزب دمکرات خارج شد و او نیز می‌خواهد مستقل شرکت کند. این دو رای ممدانی را می‌شکنند. ترامپ تا حدودی “اریک آدامز” را به خود جذب کرده و پرونده قطور اخاذی و خلافکاری او را مختومه کرد. شهرداری نیویورک به لحاظ سمبولیک از اهمیت بسزایی در سیاست داخلی امریکا برخوردار است و مسلما تا ماه نوامبر گروه ترامپ برگ‌هایی رو می‌کنند. اما امیدوارم پیش‌بینی شما بوقوع بپیوندد.
موفق باشید، پیروز.