یک روز پس از رسانه‌ای شدن اخراج دکتر محمد فاضلی استاد جامعهشناسی دانشگاه بهشتی، متن نامه‌های انجمن جامعهشناسی ایران و ۷ انجمن علمی در اعتراض به این اقدام دانشگاه بهشتی منتشر شده است. این نامه در مهر و آبان مکان نوشته شده‌اند اما امروز در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده‌اند.
***
جناب آقای دکتر سعداله نصیری قیداری ریاست محترم دانشگاه شهید بهشتی
با سلام و احترام؛ با کمال تاسف اطلاع یافتیم که دانشگاه شهید بهشتی با تقاضای تبدیل وضعیت استخدامی جناب آقای دکتر محمد فاضلی عضو پیوسته انجمن جامعه شناسی ایران و استادیار پیمانی گروه جامعه شناسی آن دانشگاه از پیمانی به رسمی مخالفت نموده و عملا ایشان را اخراج کرده است. چنین تصمیمی برای انجمن جامعه شناسی ایران جای حیرت بسیار دارد و آن را علامتی نگران کننده به جامعه علمی می‌دانیم.
آقای دکتر فاضلی در طول مدت هفت سال همکاری با دانشگاه شهید بهشتی هشت عنوان کتاب تالیف و ترجمه کرده است که جملگی از آثار مهمی است که با استقبال جامعه علمی و پژوهشی مواجه شده است. در کنار این فعالیت، بیش از ده مقاله در مجلات معتبر علمی و پژوهشی منتشر کرده است. ایشان از کسانی است که برای نخستین بار ایده تدوین گزارش های ملی را برای اتفاقات و پدیده های مهمی مثل سیل پیشنهاد کرد و خود یکی از اعضای فعال کمیته های تدوین چنین گزارش هایی بوده است. در کنار آن باید از حضور اجتماعی ایشان یاد کرد که همواره در عمومی کردن دانش جامعه شناسی تلاش کرده است و توانسته است مفاهیم دشوار علمی را به زبانی عمومی و با هدف ارتقاء سطح دانش اجتماعی جامعه به مخاطبان گسترده معرفی کند.
بیش از دو دهه است که انجمن جامعه شناسی ایران در راه توسعه جامعه شناسی مردم مدار کوشش کرده است و آقای دکتر محمد فاضلی یکی از نمونه های برجسته چنین الگویی است. خواه از زاویه جامعه شناسی سیاست گذارانه ارزیابی کنیم و خواه از منظر جامعه شناسی مردم مدار و خواه از دیدگاه جامعه آقای دکتر محمد فاضلی را در هر سه عرصه موفق و از نمونه ، اجتماع علمی، شناسی نظری های کارآمد چنین الگوهایی از فعالیت جامعه شناسانه می‌داند.
انجمن جامعه شناسی ایران درخواست می‌کند دانشگاه شهید بهشتی در تصمیم خود به قطع همکاری با آقای دکتر محمد فاضلی تجدید نظر کند و با توجه به پیشینه علمی و پژوهشی و تلاش های ایشان در عرصه جامعهشناسی سیاستگذار و مردم مدار، این پیشینه را مبنای ارزیابی خود قرار دهد. امیدواریم این تجدید نظر شائبه های مبنی بر برخورد بر اساس معیارهای غیرعلمی و سیاسی را که دور از شأن دانشگاه و آزادی آکادمیک است از میان بردارد. تجدید نظر در این تصمیم به جامعه علمی علامت خواهد داد که در محیط دانشگاه معیارهای علمی هم چنان معتبرترین معیار است و دانشگاه نسل پنجم از کسانی که می‌کوشند بین دانشگاه و جامعه پیوند برقرار کنند و دغدغه آثار اجتماعی دانش را دارند، استقبال می‌کند.
با تجدید احترام سید حسین سراج‌زاده
رئیس انجمن جامعه شناسی ایران
جهت اطلاع، رونوشت: آقای دکتر محمد فاضلی
***
نامه ۷ انجمن علمی ایران به ابراهیم رئیسی
جناب حجت الاسلام والمسلمین آقای سید ابراهیم رئیسی رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران
با سلام و احترام؛ به استحضار می‌رساند حساسیت و دشواری شرایط کنونی کشور و مسئولیت خطیر جنابعالی نیاز به توصیف ندارد. ترکیبی از فشارهای اقتصادی، دشواری های ناشی از بحران در مذاکرات مربوط به پرونده هسته ای، تنش ها و شرایط – و تهدیدهای امنیتی در مرزها - از شرق با افغانستان گرفته تا شمال غربی با جمهوری آذربایجان اجتماعی ناشی از انواع مسائل بر دوش دولت جنابعالی، جامعه و کشور سنگینی می‌کند. حفظ و تولید سرمایه اجتماعی در چنین شرایطی بسیار ضروری است و فقط بر پایه تقویت اعتماد اجتماعی و جلب همراهی گروه های اجتماعی مؤثر است که می‌توان در چنین وضعیتی گام های مؤثر برداشت.
درست در این موقعیت و به فاصله کوتاهی از آغاز به کار دولت خبرهای ناخرسندکننده‌ای از فضای دانشگاه به گوش می‌رسد :اخراج دکتر بیژن عبدالکریمی از دانشگاه که موجی از اعتراض برانگیخت و چیزی جز خسارت علمی، اجتماعی و سیاسی در پی نداشت، از این جمله است. اکنون به گوش می‌رسد که چنین برخوردهایی با استادان مبرز دیگری نیز در دانشگاه ها صورت گرفته است که به دلایل مختلف هنوز کمتر وجه رسانه‌ای یافته است. آخرین مورد از این نوع مواجهه با استادان دانشگاه اقدام هیات جذب دانشگاه شهید بهشتی به لغو قرارداد و همکاری دکتر محمد فاضلی جامعه رسد موقعیت ممتاز شناس برجسته کشور با این دانشگاه است. به نظر می‌علمی و پژوهشی دکتر فاضلی و حضور موثر وی در حوزه عمومی موجب می‌شود که در صورت انعکاس موضوع در افکار عمومی پیامدهای ناگوار دیگری در میان دانشگاهیان، نخبگان و سایر قشرهای موثر جامعه شکل بگیرد که جز زیان و خسارت برای دانشگاه، جامعه علمی و سرمایه اجتماعی دولت حاصلی از آن به دست نمی‌آید.
بیم آن می‌رود که باب شدن چنین برخوردهایی، انگیزه برخی در سایر دانشگاه‌ها برای برخورد با استادان را نیز تقویت کند. رویه شدن چنین اقداماتی کاملاً در تضاد با ملزومات مدیریت اجتماعی در شرایط ایران امروز و در تقابل با رویکردهای وعده داده شده از سوی دولت است.
امید داریم جنابعالی به عنوان رئیس جمهور و هم چنین رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی، ترتیبی اتخاذ فرمایید که اقدامات نادرست نگران کننده انجام شده درخصوص آقایان دکتر بیژن عبدالکریمی و دکتر محمد فاضلی اصلاح شده و از تکرار آن ها درخصوص افراد و در دانشگاه های دیگر نیز جلوگیری شود. بی‌گمان تاب‌آوری و ایفای مسئولیت و مشارکت اجتماعی در شرایط فعلی و ساختن ایرانی توسعه یافته بدون رعایت حرمت دانشگاه، آزادی و استقلال آکادمیک و دور کردن محیط دانشگاه و فعالیت علمی استادان از اعمال سلیقه ها و رویه های سیاسی امکان پذیر نخواهد شد.
ضرورت امروز توسعه علمی کشور فراهم آوردن محیطی امن و مسئولانه در دانشگاه و حمایت علمی از استادان و محققان دلسوز و پرتلاشی است که در پی تقویت بنیان‌های ملی و بومی پژوهش و آموزش عالی کشوراند و انتظار می‌رود جنابعالی ضمن حمایت از این روند دستور فرمایید جهت توقف اقدامات متعارض با آن تدابیر و اقدامات موثری به عمل آید.
با تجدید احترام
انجمن ایرانی تاریخ
انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات
انجمن جامعه شناسی ایران
انجمن جمعیت شناسی ایران
انجمن زبان و ادبیات فارسی
انجمن علوم سیاسی ایران
انجمن علمی مطالعات صلح ایران