خبرگزاری رویترز / ۲۲ اکتبر ۲۰۲۵
بر اساس گزارشی از سازمان غیرانتفاعی سرویس بین‌المللی حقوق بشر (ISHR)، گروه کوچکی از کشورها به رهبری چین و روسیه طی پنج سال گذشته بارها تلاش کرده‌اند تا بودجه فعالیت‌های مرتبط با حقوق بشر در سازمان ملل متحد را مسدود کنند.
این گزارش به پیشنهادهایی برای کاهش چشمگیر بودجه دفتر حقوق بشر سازمان ملل و حذف بودجه برخی تحقیقات سازمان ملل اشاره کرده و این اقدامات را به‌عنوان سوءاستفاده از فرآیند بودجه‌بندی توصیف کرده است.
اگرچه این تلاش‌ها که در جلسات غیرعلنی سازمان ملل انجام شده‌اند، موفقیت‌آمیز نبوده‌اند، اما نویسندگان گزارش نسبت به این اقدامات در زمانی که سازمان ملل با بحران مالی مواجه است و دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از چندجانبه‌گرایی فاصله گرفته، ابراز نگرانی کرده‌اند.
آنجلی دات، یکی از نویسندگان گزارش ۹۷ صفحه‌ای با عنوان «نبردهای بودجه‌ای در سازمان ملل»، اظهار داشت: «پیشنهادهایی که چین و روسیه ارائه کرده‌اند، به‌وضوح با هدف تضعیف دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر (OHCHR) مطرح شده‌اند.»
چین گزارش را «بی‌اساس» خواند
نمایندگی چین در سازمان ملل در نیویورک این گزارش را «بی‌اساس» توصیف کرد.
این نمایندگی در بیانیه‌ای اعلام کرد: «چین همواره تأکید کرده که سازمان ملل باید تخصیص منابع خود را در میان سه رکن اصلی خود - صلح و امنیت، توسعه، و حقوق بشر - متعادل کند.»
در ادامه این بیانیه آمده است: «در سال‌های اخیر، به لطف تلاش‌های مشترک همه طرف‌ها، منابع بودجه‌ای برای حقوق بشر به‌طور مداوم افزایش یافته است.»
نمایندگی روسیه هنوز اظهارنظری در این باره ارائه نکرده است.
رافائل ویانا دیوید، مدیر برنامه‌های ISHR برای چین و آمریکای لاتین، اظهار داشت که این پیشنهادها سابقه‌ای خطرناک ایجاد می‌کنند و نشان‌دهنده روندی برای «اولویت دادن به عدم مداخله در امور داخلی کشورها بر حقوق بشر» هستند.
ایالات متحده، که پیش‌تر یکی از فعال‌ترین اعضای شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو بود، در دوره ترامپ به دلیل ادعای وجود سوگیری ضداسرائیلی، از این شورا فاصله گرفته است.
در گزارش آمده است: «این موضوع فضا را برای چین و روسیه باز می‌کند تا نفوذ خود را در فرآیندهای بودجه‌ای در زمانی که سازمان ملل در حال اصلاحات ساختاری حیاتی است، گسترش دهند.»
منابع تحقیقات مسدود شده است
یکی از پیشنهادهای مشترک چین و روسیه در سال ۲۰۲۱ به دنبال مسدود کردن تمامی منابع برای حدود ۱۷ پروژه ایجادشده توسط شورای حقوق بشر ژنو بود، همان‌طور که خلاصه‌ای از این پیشنهاد در گزارش نشان داده شده است.
پیشنهاد دیگری در سال ۲۰۲۴، که از سوی چین، روسیه و برخی دیگر حمایت شد، به دنبال جلوگیری از تخصیص منابع برای تحقیقات درباره ایران، کره شمالی، اوکراین، بلاروس، اریتره، سودان و ونزوئلا بود.
این گزارش بر اساس مصاحبه با ده‌ها دیپلمات، کارشناس و مقام سازمان ملل، و همچنین بررسی اسناد عمومی و خصوصی سازمان ملل بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۴ تهیه شده است.
چین در جلسات سازمان ملل اعلام کرده که از حقوق بشر حمایت می‌کند اما نسبت به مداخله در امور داخلی کشورها ابراز نگرانی کرده است. این کشور از بودجه برای برخی جنبه‌های حقوق بشر مانند حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی حمایت می‌کند.
روسیه به‌طور علنی با تحقیقات سازمان ملل که عملکرد خود یا متحدانش را هدف قرار می‌دهند، مخالفت کرده است.
کار حقوق بشری سازمان ملل تنها ۵ درصد از بودجه عادی این سازمان را تشکیل می‌دهد و کمبود بودجه تاکنون تحقیقات در کنگو را به تأخیر انداخته است. فولکر تورک، کمیسر عالی حقوق بشر، نیز هشدار داده که این کمبودها تلاش‌های جهانی برای پاسخگویی را تضعیف خواهد کرد.