۱. در سناریوی اول، اگر توافق هستهای با اروپا و آمریکا حاصل شود، مکانیسم ماشه (اسنپبک) فعال نخواهد شد و خطر جنگ کاهش مییابد. پولهای مسدودشده بهصورت قطرهچکانی آزاد میشود، قیمت دلار بین ۶۵ تا ۷۰ هزار تومان در نوسان خواهد بود، کسری بودجه اندکی کاهش مییابد، اما شرکتهای انرژی فرصتی برای فعالیت در ایران پیدا نمیکنند. FATF امضا میشود، هرچند اجرای آن سالها طول خواهد کشید. گشایشهای قطرهای رخ میدهد و نرخ رشد اقتصادی بین ۲ تا ۲.۵ درصد خواهد بود. البته سرقعالقلم این سناریو را بسیار دور از انتظار میداند.
۲. در سناریوی دوم، توافق صورت نمیگیرد، اسنپبک فعال میشود و خطر حمله به ایران بسیار بالا میرود. فشار حداکثری اعمال خواهد شد و منابع مالی محدود میشود. در صورت توافق تجاری آمریکا و چین، فروش نفت ایران محدودتر خواهد شد. قیمت دلار روند صعودی پیدا میکند، نرخ تورم بهتدریج افزایش مییابد و اعتراضات مردمی گسترش پیدا خواهد کرد.
۳. سناریوی سوم زمانی است که توافق حاصل نمیشود، اما مذاکرات ادامه دارد. اسنپبک فعال نمیشود، اما خطر حمله همچنان وجود دارد. اقتصاد معطل و جامعه بلاتکلیف میماند و اعتراضات افزایش مییابد. تقاضا برای دلار بالا میرود و تمایل به سرمایهگذاری متوقف میشود. تحریمها بهتدریج افزایش مییابد و در صورت توافق تجاری آمریکا و چین، فروش نفت ایران احتمالاً محدودتر میشود. حملات سایبری و اقتصادی اسرائیل به ایران، بهویژه در حوزه رمزارزها، افزایش خواهد یافت.»
این استاد روابط بینالملل در پایان تأکید کرد: «احتمال تحقق سناریوها بین سناریوی دوم و سوم است، مگر اینکه تغییر رویکردی رخ دهد که به سمت سناریوی اول حرکت کنیم.»
تلگرام روزنامه دنیای اقتصاد