یک مقام ارشد ایرانی روز چهارشنبه هشدار داد که تهدیدهای اروپا برای اعمال مجدد تحریم‌ها می‌تواند منجر به خروج ایران از یک معاهده بین‌المللی شود که گسترش سلاح‌های هسته‌ای را محدود می‌کند، یکی از آخرین پادمان‌های باقی مانده علیه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، پیش از دیدار حساس روز جمعه با بریتانیا، فرانسه و آلمان، در مورد راهکارهای کشورش برای مقابله با بازگشت تحریم‌های سازمان ملل با خبرنگاران گفتگو کرد.
انتظار می‌رود مذاکرات بین ایران و برخی از اعضای باقی مانده در توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ که ایالات متحده در دوره اول ریاست جمهوری دونالد ترامپ از آن خارج شد، در استانبول برگزار شود.
سه کشور اروپایی پیشنهاد گفته‌اند که در صورت عدم پیشرفت در توافق برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران تا ماه اوت، با استفاده از مکانیزم ماشه، تحریم‌ها علیه ایران را دوباره بازخواهند گرداند. توافق سال ۲۰۱۵، در ازای محدودیت‌ها و نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران که ایران بر صلح‌آمیز بودن آن تأکید دارد، مجازات‌های اقتصادی علیه ایران را کاهش داده بود.
غریب‌آبادی، که عضوی از تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای بوده است، گفت که علیرغم فشارهای داخلی در ایران برای خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای(ان‌پی‌تی)، به ویژه پس از حملات اخیر اسرائیل و ایالات متحده به سایت‌های هسته‌ای ایران، ایران همچنان به این پیمان پایبند است.
غریب‌آبادی گفت: “اما من کاملاً مطمئن هستم که اگر مکانیسم ماشه فعال شود، ایران در این زمینه خویشتن‌داری بیشتری نشان نخواهد داد.”
اگر ایران از این پیمان خارج شود، دومین کشور پس از کرده شمالی خواهد بود که از این پیمان خارج می‌شود. کره شمالی در سال ۲۰۰۳ از ان‌پی‌تی خارج شد اما این خروج هرگز به طور رسمی پذیرفته نشده است.
هشدار ایران در حالی مطرح می‌شود که دولت ترامپ بار دیگر به دنبال دستیابی به توافقی با تهران در مورد برنامه هسته‌ای خود است. دو طرف پیش از حمله غافلگیرکننده اسرائیل در ماه ژوئن، چندین دور مذاکره برگزار کرده بودند. ایران آمادگی خود را برای از سرگیری مذاکرات با ایالات متحده نشان داده است و غریب‌آبادی روز چهارشنبه گفت که «هر چه زودتر، بهتر».
اما او قبل از شرکت در دور ششم مذاکرات، هشدار جدی به آمریکایی‌ها داد: از پوشش دیپلماسی به عنوان پوششی برای حمله نظامی دیگر به ایران استفاده نکنید و به برنامه‌های برنامه‌ریزی شده برای مذاکرات ایالات متحده و ایران چند روز قبل از تصمیم اسرائیل برای اولین حمله هوایی خود به تهران اشاره کرد.
غریب‌آبادی گفت: «آیا دوباره به ایالات متحده اعتماد و اطمینان خواهیم داشت؟ آنها باید اعتماد ایران را جلب کنند و در این زمینه با صداقت به میز مذاکره بیایند.»
غریب‌آبادی و عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در مورد مذاکرات با اروپایی‌ها، همچنان خوش‌بین هستند که می‌توان از اعمال تحریم‌ها و خروج از پیمان با «دیپلماسی و مذاکره» جلوگیری کرد.
غریب‌آبادی گفت که جلسه روز جمعه بسیار مهم است، اما موفقیت آن به نحوه رویکرد اروپایی‌ها به ایران در این بار بستگی دارد.
او گفت: «ما همیشه برای جلسات خود با کشورهای اروپایی ارزش قائل بوده‌ایم. اما یک مسئله مهم وجود دارد: فکر می‌کنم همیشه به آنها گفته‌ایم که سیاست‌های کشورهای اروپایی باید مستقل باشد. آنها نباید مواضع خود را با آمریکایی‌ها هماهنگ کنند.»
وی افزود: «اگر اینطور باشد، چرا باید با اروپایی‌ها مذاکره کنیم وقتی می‌توانیم با آمریکایی‌ها مذاکره کنیم؟»
مقامات ایرانی، از جمله غریب‌آبادی، گفتند که آنها پذیرای پیشنهادهایی در مورد چگونگی جلوگیری از تحریم‌های بیشتر و «جلوگیری از وضعیت پیچیده‌تر» هستند.
غریب‌آبادی در نشانه دیگری از تمایل ایران، همچنین اعلام کرد که انتظار می‌رود هیئتی از بازرسان فنی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ظرف «چند هفته» آینده وارد ایران شود، که اولین باری است که از زمان جنگ اسرائیل و ایران به اعضای تیم بازرسی بین‌المللی اجازه بازگشت داده می‌شود.
وی افزود که به این هیئت اجازه بازدید از سایت‌های هسته‌ای داده نخواهد شد. غریب‌آبادی گفت که سفر بازرسان فنی آژانس برای بحث در مورد دسترسی‌هایی خواهد بود که ایران پس از آنچه خیانت رهبران آژانس علیه خود می‌داند، به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواهد داد. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بلافاصله به درخواست اظهار نظر پاسخ نداد.
فرنوش امیری / خبرگزاری آسوشیتدپرس / ۲۳ ژوئیه ۲۰۲۵