رافائل گروسی مدیر کل آژانس گفته ایران مواد هستهای کافی نه برای یک سلاح بلکه برای چندین سلاح هسته ای جمع آوری کردهاند اما این هنوز به معنی داشتن سلاح نیست
به گزارش بیبیسی، رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی گفته است که توافق هستهای برجام میان ایران و قدرتهای جهانی «در وضعیت بسیار بدی» قرار دارد.
آقای گروسی در یک جلسه در کمیته روابط خارجی پارلمان اروپا گفته است «سخت است که بگوییم توافق هستهای ایران مرده است یا خیر» اما «در وضعیت بسیار بدی قرار دارد».
او گفته است ایران از محدودیت های پیش بینی شده در توافق برجام عبور و موارد منع شده در آن را بارها نقض کرده است.
آقای گروسی گفته ایران در سطح مورد نیاز تسلیحات، اورانیوم غنی شده دارد و نظارت آژانس بر فعالیت های اتمی ایران کم است که به گفته او «مسیر خوبی نیست».
مدیرکل آژانس گفته است که امیدوار است در سفر احتمالی خود به تهران در ماه آینده میلادی، بتواند درباره فعالیت های اتمی ایران با مقام های ارشد جمهوری اسلامی ایران گفتوگو کند.
توافق هسته ای برجام در سال ۱۳۹۴ میان ایران وقدرت های جهانی به دست آمد و در ازای محدود کردن برنامه اتمی ایران تحریم های بین المللی علیه این کشور را رفع کرد. در سال ۱۳۹۷ دونالد ترامپ رئیس جمهور وقت آمریکا از این توافق خارج شد و تمامی تحریم های رفع شده آمریکا را دوباره به اجرا گذاشت.
از آن زمان تاکنون ایران محدودیت های اصلی در توافق برجام را مرحله به مرحله کنار گذاشته و در حالی که قرار بود ذخایر اندکی اورانیوم کمتر از ۵ درصد داشته باشد، غنی سازی اورانیوم با خلوص ۲۰ درصد را از سر گرفت و سپس غنی سازی ۶۰ درصدی را هم آغاز کرد.
آقای گروسی گفته ایران ۷۰ کیلوگرم اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد و هزار کیلوگرم اوارنیوم غنی شده با خلوص ۲۰ درصد دارد: «آنها مواد هستهای کافی نه برای یک سلاح بلکه برای چندین سلاح هسته ای جمع آوری کردهاند اما این هنوز به معنی داشتن سلاح نیست چرا که برای رسیدن به سلاح اتمی راه طولانی در پیش است».
او گفته «به همین دلیل است که ما باید به کار ادامه دهیم و تسلیم نشویم».
مدیرکل آژانس گفته ایران علاوه بر توضیح ندادن به آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره آثار رادیواکتیو یافت شده در مکانهایی که به عنوان سایتهای هستهای اعلام نشدهاند، ذخایر رو به رشد اورانیوم غنیشده ایران هم نگرانکننده است.
آژانس میگوید که این اماکن هرگز به عنوان بخشهایی از برنامه هستهای اعلام نشدهاند و ایران هیچ توضیحی درباره چرایی کشف این مواد در این اماکن ارائه نکرده است.
پرونده این سه مکان از جمله موضوعاتی بود که به یکی از موانع جدی بر سر مذاکرات احیای توافق هسته ای برجام تبدیل شده بود.
ایران در مذاکرات وین خواستار بسته شدن این پرونده در آژانس بود. اما طرفهای غربی میگفتند که این موضوع ارتباط مستقیمی به برجام ندارد و باید توسط کارشناسان آژانس حل و فصل شود.
شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی تاکنون سه قطعنامه در این باره داده و از ایران خواسته با بازرسان آژانس برای روشن شدن وضعیت این سه مکان آلوده به اوارنیوم توضیح دهد.
ایران می گوید پاسخ های لازم را به آژانس داده و اسرائیل را متهم کرده که ممکن است به عمد برخی از مکانها در ایران را به اورانیوم آلوده کرده باشد.
سه مکانی که آژانس میگوید آلوده به اورانیوم بوده و ایران «پاسخ رضایت بخش» درباره آن نداده در ورامین و تورقوزآباد در حومه تهران و در مریوان در استان کردستان قرار دارد. شورای حکام آژانس در واکنش به گزارش مدیرکل، هفته گذشته با صدور قطعنامهای از ایران خواست درباره این مکانها به سئوالات آژانس پاسخ «قانع کننده» دهد.
ایران در پاسخ خود گفته است «مکانهای اشاره شده در گزارش مدیرکل مبتنی بر ادعاهای مطرح شده توسط طرف ثالث بد نیت -یعنی رژیم صهیونیستی- است که هیچ مبنای حقوقی ندارد.»
جمهوری اسلامی ایران موجودیت اسرائیل را به رسمیت نمیشناسد و از آن به عنوان «رژیم صهیونیستی» یاد میکند.
اسرائیل پیش از این انبار اسناد و بایگانی اتمی ایران را سرقت و از کشور خارج کرده است. مقام های اسرائیلی بر اساس اسنادی که از ایران خارج کردهاند، تهران را به «سندسازی و دروغ گویی» درباره اهداف اتمی خود متهم میکنند.
ایران می گوید هدف از برنامه اتمی آن صلح آمیز است و قصدی برای تولید سلاح هستهای ندارد.